Bocurgat nedir? Bocurgat çalışma prensibi nasıldır? Bocurgatların kökeni nereye kadar gider? Ne işe yararlar? Bocurgatların kullanım alanları ve açıklamaları.
Bocurgat
Bir bocurgat, bir halat veya zincir kullanarak ağır ağırlıkları veya nesneleri kaldırmak için kullanılan mekanik bir cihazdır. Halat veya zincirin etrafına sarıldığı dönen bir tambur veya silindirden ve tamburu döndürmek için bir kol veya maniveladan oluşur. Tambur, bocurgat boyutuna ve uygulamasına bağlı olarak tipik olarak el emeği veya bir motorla çalıştırılır. Bocurgatlar genellikle gemilerde demirleri kaldırmak ve indirmek için ve inşaat ve madencilikte ağır yükleri kaldırmak için kullanılır. Ayrıca su kuyuları, asansörler ve vinçler gibi çeşitli başka uygulamalarda da kullanılırlar.
Ağır şeyleri kolayca çekmek için kullanılan bir alettir. Basit makineler sınıfına girer. İki levhanın arasından geçirilmiş bir mil ve milin üzerinde ki kuvvet kolundan oluşan alettir. Çıkrık da denilebilir. Manivela esasına dayanarak çalıştırılır. 2-3 ton kadar bir kuvvet sağlar ki manivela kollarını döndüren 4 ila 8 kişi bu kuvveti verebilir. Bocurgat karada ağır makine vs. gibi şeyleri, denizde de tekneleri kıyıya çekmekte işe yarar. Eskiden kale topları için de kullanılırdı.
İlk olarak İzmir – Urla yakınlarındaki kazılarda ortaya çıkan Klazomenai antik kentinde kullanıldığı sanılmaktadır. Mekanizma; bucurgat, ip ve makaralar yardımıyla kurularak, temelde ağır bir presin kaldırılması amacını taşır.
Kullanım Alanları
Bocurgatların çeşitli kullanımları vardır, bunlardan bazıları şunlardır:
Tekne ve gemilerde çapa kaldırma ve indirme: Bocurgatlar genellikle teknelerde ve gemilerde çapayı kaldırmak ve indirmek için kullanılır. Bocurgatlar, okyanus tabanında duran ağır bir çapanın alınmasını kolaylaştırır.
Ağır yüklerin kaldırılması: Bocurgatlar ayrıca inşaat ve madencilikte inşaat malzemeleri veya madencilik ekipmanları gibi ağır yükleri kaldırmak için kullanılır. Manuel veya motorlarla çalıştırılabilirler.
Su kuyusu sondajı: Bocurgatlar, su kuyusu sondajında matkap ucunu ve kasayı yükseltmek ve alçaltmak için kullanılır. Genellikle sığ kuyular için kullanılırlar.
Asansörler: İlk asansörler, operatörün asansör kabinini kaldırmak ve indirmek için bir krank kullandığı bocurgatlar kullanılarak çalıştırılıyordu.
Vinçler: Küçük vinçler, operatörün yükü kaldırmak ve indirmek için bir el krankı kullandığı bir bocurgat kullanılarak çalıştırılabilir.
Mekanik avantaj: Bazı mekanik sistemlerde mekanik avantaj yaratmak için bocurgatlar da kullanılmaktadır. Örneğin, kaldırma kuvvetini artırmak için tamburun etrafına bir halat birkaç kez sarılarak bir ağırlığı kaldırmak için bir bocurgat kullanılabilir.
