Çankaya Köşkü nerededir? Çankaya Köşkü’nün önemi, tarihteki yeri, mimari yapısı ve özellikleri hakkında bilgi.
1935 Yılında Çankaya Köşkü (Kaynak : wikipedia.org)
Çankaya Köşkü; Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanlarının oturduğu konuttur. Ankara’da Çankaya semtinde kente egemen bir tepe üzerindedir. Mustafa Kemal Paşa, 27 Aralık 1919′ da Ankara’ya ilk gelişinde Keçiören yolundaki Ziraat Mektebi (şimdiki Meteoroloji Genel Müdürlüğü) kendisine konut ve çalışma yeri olarak ayrıldı. 23 Nisan 1923’te TBMM’nin açılışıyla birlikte Mustafa Kemal Paşa, bütün Ankara Garı’nda müze olarak korunan eski, iki katlı yapının üst katında oturmaya, alt katında çalışmaya başladı. O yıllarda Ankara’nın merkezi, kale ve çevresiydi. Ancak, burada Mustafa Kemal’in kalmasına uygun bir konut yoktu.
Ankaralılar, yaz aylarında Çankaya, Dikmen, Etlik ve Keçiören’deki bağ evlerine yazlığa çıkarlardı. Kent önde gelenlerinin yazlıkları bu semtlerdeki bağlardaydı. 1921’de Ankara Müftüsü ve Müdafaai Hukuk Cemiyeti Başkanı Rıfat Bey (Börekçi) Ankara’ nın varlıklı kimi kişileriyle birleşerek para toplanmasını sağladı. Bu parayla Çankaya’nın en yüksek yerinde, kavak ağaçları arasında, geniş bahçeli, Bulgurluzade Mehmet ve Rıfat beylerin bağ evi satın alınarak Ankara halkı adına Gazi Mustafa Kemal Paşa’ya armağan edildi.
Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk Çankaya Köşkünün Kütüphanesinde (16 Temmuz 1929) (Kaynak : wikipedia.org)
Bir zamanlar bir İngiliz tiftik ve yapağı tacirinin konutu olan ev, gerekli onarım gördükten sonra Mustafa Kemal Paşa buraya taşındı. İki katlı, tahta kepenkli köşk, 1924’te köklü bir onarım gördü. Mimar Mehmet Vedat Bey, yapıyı kabul salonu, çalışma odası, yemek odaları, kitaplık gibi bölümlere ayırarak daha da genişletti. Yapıya 1926’da kalorifer eklendi. Mustafa Kemal Paşa, 1932’de günümüzdeki Çankaya Köşkü yapılıncaya kadar burada yaşadı. O yıl, on bir yıl kaldığı ilk Çankaya Köşkü’nü Ordu’ya bıraktığı için buraya Ordu Köşkü adı verildi.
1950’de burası Atatürk Müzesi adıyla belirli günlerde halkın gezmesine açıldı.
Müzede, Atatürk’ün kişisel eşyaları sergilenmektedir. İlk köşkte yeni köşkte olduğu gibi pembe ve yeşilin çeşitli tonları egemendir. İç mimarlık yönünden, Türk motiflerine göre döşenip süslenmiştir. İlk Çankaya Köşkü’nün camekânlı girişinde koyu kahverengi, tahta oymalı ayna ve koltuklar vardır. Sol yanda Atatürk’ü yatak odası bulunur. Yatak odasına bitişik olan bölüm çalışma yeri ve kitaplık olarak düzenlenmiştir. Atatürk, burada çalışma arkadaşlarını kabul eder ve görüşmelerde bulunurdu. Cumhuriyet’in ilanına burada karar verilmiştir. Büyük Nutuk burada kaleme alınmıştır.
II. Dünya Savaşı esnasında Çankaya Köşkü (Kaynak : wikipedia.org)
Çankaya, yaz aylarında oturmak için yaz aylarında çok uygun bir semtti. Ancak kış aylarında bu semtte oturanlar için güç, hatta tehlikeliydi. Başkent’te geniş çapta bayındırlık etkinlikleri sürdürülüp kentin görünümünün değişmeye başladığı yıllarda bugünkü Çankaya Köşkü’nün de yapımına başlandı (1930). Bu iş için Viyanalı mimar Clemens Holzmeister (1886-1983) görevlendirildi. Yeni Çankaya Köşkü’nün yapımı 1932’de tamamlandı.
Köşkle birlikte geniş bahçeler, lojmanlar ve köşk görevlileri için özel binalar da yapıldı. Yeni yapı, eskisinin hemen üstündeki tepede yer almış yan yapılarla birlikte 438.620 m2’lik bir alanı kapladı. İki katlı olan yapı, o dönem Orta Avrupa mimarlığının özelliklerini taşır.
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve eşleri Rusya Başkanı Putin’i ve eşini Çankaya Köşkünde karşılarken (Kaynak : kremlin.ru)
İlk katı çalışma, ikinci katı oturma yeri olarak kullanılır. İlk kattaki direklerle süslü havuz son zamanlarda şölen salonuna dönüştürüldü. Kabul, çalışma ve bilardo salonları da bu kattadır. Köşkün önündeki geniş terastan bütün Ankara görülebilir. Atatürk’ten sonra gelen tüm cumhurbaşkanlarının oturdukları köşkün bahçesinde bir de Atatürk heykeli bulunmaktadır.
Günümüzde Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanları bu köşkü kullanmamaktadır. Temmuz 2018’dan günümüze mevcut yapı Cumhurbaşkanlığı Yardımcıları tarafından aktif olarak kullanılmaktadır.
Yorum yapılmamış
çok güzell ama çokda uzunn