Erwin Piscator kimdir? Alman tiyatro yönetmeni Erwin Piscator hayatı ve çalışmaları ile ilgili bilgiler.
Erwin Piscator Kimdir?
Erwin Piscator, (d. 17 Aralık 1893, Ulm, Almanya – ö. 30 Mart 1966, Starnberg, AFC), Alman tiyatro yönetmeni ve kuramcısı. Özgün ve etkileyici dışa vurumcu sahneleme teknikleriyle tanınmış, Bertolt Brecht‘in ortaya koyacağı epik tiyatro anlayışının gelişmesine önemli katkılarda bulunmuştur.
Münih Üniversitesi’nde felsefe, sanat ve tiyatro tarihi öğrenimini tamamlayamadan askere alınarak I. Dünya Savaşı’na katıldı. 1917’de orduda bir tiyatro topluluğunda görev aldı. Ertesi yıl Alman Komünist Partisi’ne girdi. 1919’cJa Konigsberg’de (bugün Kaliningrad) bir tiyatro topluluğu kurarak August Strindberg ve Frank Wedekind gibi yazarların yapıtlarım sahneledi. 1920’de, profesyonel oyuncuların yanı sıra işçilerin de yer aldığı Proletarya Tiyatrosu’ nun kuruluşuna katıldı. Bu topluluk ertesi yıl kapatıldı. Piscator 1924’te Revue Roter Rummel (Kızıl İsyan Revüsü) adlı bir gösteri sahneledi. Ertesi yıl Alman Komünist Partisi’nin ilk kongresini kutlamak amacıyla, 1914-19 arasındaki siyasal olayları ele alan Trotz Alledem’i (Her Şeye Karşın) sahneye koydu. İlk belgesel oyun sayılan bu yapımda ses kayıtları, belgesel filmler ve haber filmleri kullandı; çok katlı sahne düzeniyle çeşitli olayları aynı anda canlandırdı. 1926’da sahnelediği Schiller’in Die Rauber’ine (1781; Haydutlar, 1958) güncelleştirerek getirdiği yorumla yankılar uyandırdı ve klasik yapıtların güncelleştirilmesi konusunda büyük tartışmalara yol açtı. 1927’de kurulan Piscator-Bühne, Piscator’ un en verimli çalışmalarına sahne oldu.
Piscator 1931’de Anna Seghers’in Der Aufstand der Fischer von St. Barbara (1928; Santa Barbaralı Balıkçıların Ayaklanması, 1966) romanını filme çekmek için Moskova’ya gitti. Film 1934’te bitti; bu arada Almanya’da Naziler iktidara gelmişti, Piscator ülkesine dönemedi. 1936’da Paris’e, iki yıl sonra da New York’a gitti. New School for Social Research’te bir tiyatro atölyesi kurdu ve 1939-51 arasında bu atölyeyi yönetti. Daha sonra Amerika’ya Karşı Etkinlikleri Soruşturma Komitesi’nin yarattığı gergin ortamdan uzaklaşarak AFC’ye döndü ve Batı Berlin’deki Volksbühne’nin yönetmeni oldu.
Rolf Hochhuth’un Papa XII. Pius’un Nazi dönemindeki rolünü işlediği Der Stellvertreter (1963; Temsilci) ve Peter Weiss’ın Auschwitz toplama kampındaki toplu katliamları konu alan Die Ermittlung’u (1965; Soruşturma) gibi çarpıcı yapıtları sahnelemeyi sürdürdü. Piscator’un Das politische Theater (Politik Tiyatro, 1985) adlı kuramsal yapıtı 1929’da, Maria Lay-Piscator’un The Piscator Experiment’ı (Piscator Deneyi) 1967’de, John Willet’in The Theatre of Erwin Piscator: Half a Century of Politics in the Theatre (Erwin Piscator’un Tiyatrosu: Tiyatroda Siyasetin Yarım Yüzyılı) adlı kitabı da 1979’da yayımlanmıştır.
