Gebelikten Korunma Yöntemleri Nelerdir? Gebelikten Nasıl Korunulur?

0
Advertisement

Gebelikten nasıl korunulur? Gebelikten korunmak için kullanılan doğal ve suni yöntemler nelerdir, açıklamalı anlatımı.

Gebelikten Korunma Yöntemleri

Gebeliği önlemede kullanılan yöntemler:

1. Doğal Yöntemler

  • a) Ritm yöntemi,
  • b) Geri çekilme.

a) Ritm Yöntemi veya Periyodik Korunma: Bu yöntemin esası menstruasyonu düzenli olan kadınlarda ovulasyon günlerinde birleşmelerden sakınmaktır. Yumurtanın genital kanalda döllenmeye hazır bulunduğu günlerden önceki ve sonraki günler steril yani tehlikesizdir. Buna karşılık yumurtanın kanalda bulunduğu günler, kadının gebeliğe hazır olduğu günlerdir. Periyodik olarak bu dönemler birbirini izleyeceğinden korunmada izlenecek yol, ovumun kanalda olduğu günlerde cinsel birleşmeden kaçınmaktır.

sperm

sperm

Spermaların vajenden kanala girmesi yaklaşık olarak 3 saati bulur, burada kaldığı 45-50 dakika süre içinde ovumu dölleme yeteneği en yüksek düzeydedir. Eğer kanalda ovum varsa spermlerden biri onunla birleşir ve gebelik başlar. Yumurtalıklardan (over) ayrılan ovum (Yumurta) spermaya rastlamazsa 24 saat kadar kanalda kalır ve sonra dejenere olur.

Advertisement

Bu yönteme göre gebeliğin yani döllenmenin olabileceği günleri bulabilmek için şu noktaların bilinmesi gereklidir: Ovulasyon bir menstruasyonun birinci gününden sayılırsa 14 cü gün olur. Spermler cinsel birleşmeden sonra 48 saat kadar dölleyebilme yeteneğindedirler.

Ovulasyon günü kesin olarak 28 günlük periyodlarda söylenebilir. Ovulasyon gününden tam doğru olarak sözetmek gerekirse, yumurtanın overden ayrıldığı gün, yaklaşık olarak 14±2 olarak gösterilir.

Spermler kadın üretim organlarında 2 gün aktif kalabildiklerine göre bu iki günün fertil periyoda eklenmesi gerekir; buna göre 28 günlük düzenli âdet görenlerde fertil dönem 12 değil menstruasyonun 10 cu günü başlamaktadır. Yumurtanın da 1 gün döllenmeden yaşayabildiği gözönünde tutulursa fertil periyodun sonu 1 gün artar ve 17 ci güne kadar uzar. Fertil dönem 10-17 gün arası kabul edilir.

Gebelikten korunmak için seksüel birleşmenin menstruasyonun 10 cu gününden 17 ci günü sonuna kadar yapılmaması gerekir.

Bu bir formülle de tarif edilebilir. Buna göre döllenme zamanının ilk olumlu günü bir menstruasyon periyodundan 18 çıkarmakla elde edilir. (28-18 = 10). Son günü bulmak için de 11 çıkarılır: (28-11 = 17) Bu yöntem oldukça olumlu sonuç vermekle beraber çoğunlukla yanlış uygulanır. İyi sonuç almak için bir testle ovulasyon günü tam olarak saptanmalıdır. Aile plânlaması için bu yöntemi uygulayan bir kadın menstruasyonlarının başladığı tarihi not etmelidir. Çünkü bütün periyodları 28 gün sürmeyebilir. Bir menstruasyon periyotu 23 gün diğeri 33 gün olabilir. Bu durumda en kısa periyoddan 18 çıkarılır (22-18=4), en uzun periyoddan 11 çıkarılır (32-11=21). Bu kadının muhtemel fertil fazı 4 den başlayarak 21 ci günü geçinceye kadar bitmeyeceği kabul edilmelidir.

Ovulasyon günü her gün ölçülen vücut ısısının artmasıyla saptanabilir. Fakat çok dikkat ister. Ovulasyon günlerinde vücut ısısı 3-4 diziyem yükselir ve bu yükselme iki gün sürer, düşmesiyle fertil periyodunun bittiği sonucuna varılır. Yükselme her gün 1 veya 2 diziyemle başlar, böylece en yüksek görülen düzeyden bir iki gün öncesi de tehlikelidir.

Advertisement

b) Coitus Interkaptus (Geri Çekilme): Gebelikten korunmak için uygulanan en eski yöntemdir. Bu yöntemde penis, ejakülasyondan önce vajinadan çekilir. Bu yol pek emin sayılmaz. Çünkü ejakülasyondan önce gelen az miktardaki salgıda sperm olma ihtimali daima vardır. Ayrıca bu durum eşler arasında ruhsal gerginliğe neden olmaktadır.

2. Suni Yöntemler

a) Vajinal Suppozituarlar: Kadın sağlığı yönünden reklâmları yapılan suppozituarlarııı gebelikten korunmada hiçbir yararı yoktur. Spermleri öldürecek kimyasal maddeleri kapsayanlar ise çok defa tahriş edicidir.

b) Vajinal Spermisid, Krem, Jel ve Köpüklü Maddeler: Vajinada süratle yayılan spermi öldürücü maddeler olup cinsel birleşmeden 1 saat önce vajene konulması önerilirse de pek pratik yol değildir ve kesin etkisi olmayabilir.

c) Kondom (Prezervatif): Bu da kesin bir korunma yolu değildir, yırülaoilir veya kayıp çıkabilir. Vajene konulan köpüklü bir kremle birlikte uygulanması yararlıdır.

d) Uterus İçi Kullanılan Araçlar

Diafram: Kenarları üzeri lâstikle kaplanmış metal yaylarla çevrilmiş lâstik bir yarım küre olup çeşitli ölçülerde yapılmıştır. Bu kullanılırken uygun büyüklük doktor tarafından ölçülerek ayarlanır. Vajinanın üst kısmı ile serviksi alt kısımlardan tamamen ayırır. Bir koruyucu jel ile birlikte kullanılmalı ve cinsel birleşmeden altı saat sonra çıkarılmalıdır.

Spiral: Paslanmaz çelikten yapılmış küçük araçlar olup doktor tarafından uterusa yerleştirilir, sürekli hareketle fertilize ovumun tutunmasını önler. Fakat ağrı, kanama, kendiliğinden dışa atılma gibi yan etkileri vardır. Bu yöntemle korunma oranı yüksektir.

3. Ovulasyonu Durduran Yöntemler Oral Kontraseptifler

Bu haplar overlerde yumurtanın olgunlaşmasını önler böylece döllenme için ortada yumurta olmaz. Bu tıpkı gebelik ve bazen süt vermede görülen overlerin hormonal blokajı gibidir. Oral kontraseptifler normalde ovulasyona neden olan hipofiz gonadotropik hormonunu bloke eden sentetik hormonlardır. Bu sentetik hormonlar uterusu da uyararak regüler kanamayı sağlarlar. Bunlar bir menstrüel dönemin 5 inci ve 25 inci günleri arası her gün düzenli olarak alınır, 5 gün ara verilir.

doğum kontrol

Bir pakette 20-21 tane bulunur. Sentetik östrojen ve progesteron karışımıdırlar. Genellikle son hapı aldıktan 3 gün sonra menstruasyon kanaması görülür. Kanamanın 5 ci günü yeni seriye başlanır. Bulantı, başağrısı, iki menstruasyon arası kanama, sinir bozukluğu gibi yan etkileri birkaç ay kullanıldıktan sonra azalmaktadır. Ayrıca kan pıhtılaşmasına, bu nedenle de tromboflebitlere ve karaciğerde de bazı zararlı durumlara yol açtığından ilâca dikkatli bir fizik muayeneden geçtikten sonra başlanılmalıdır. Varislilerde ve hepatit geçirenlerde kontrendikedir.

Son yıllarda ayda bir yapılacak olan periyodik hormon tedavileri üzerine araştırmalar yapılmaktadır.

Advertisement

4. Erkek Sterilizasyonu (Vazektomi)

Cerrahi yolla iki yanda da vas deferens kanallarının kesilip bağlanması ve sperm yolunun kapatılması demektir. Bu operasyondan sonra erkekte ejakülasyonda sperm atımı olmaz.

5. Kadında Tübaların Bağlatılması

Cerrahi yolla iki yanda da tüba uterinalar kesilip bağlanır. Ovulasyon devam eder fakat ovum tüplere geçmez. Spermler de tüplerin bağlı kısımlarına kadar gelirler ve fertilizasyon olmaz. Vazektomi gibi bu da korunmada en güvenilir yöntem şeklidir.

Bu yöntemlerin hiçbiri diğerine oranla pek fazla etkili değildir. Aileye hepsi anlatıldıktan sonra seçim yolu eşlere bırakılmalıdır. Seçecekleri yol kendilerine en kolay gelen ve yararlı olan yol alacaktır.


Leave A Reply