Gelibolulu Mustafa Ali Kimdir?

0
Advertisement

Gelibolulu Mustafa Ali kimdir? Gelibolulu Mustafa Ali hayatı, biyografisi, eserleri, şiirleri hakkında ansiklopedik bilgi.

gelibolulu-mustafa-aliGelibolulu Mustafa Ali; yazar ve şairdir (Gelibolu 1541-Cidde 1599).

Zamanının tanınmış bilginlerinden ders alarak müderris oldu, Kanuni Sultan Süleyman’ın oğlu Şehzade Selim’in çevresine girmek fırsatını buldu, Lala Mustafa Paşa’nın divan kâtibi sıfatıyla Bosna’da kaldıysa da İran seferine çıkan Lala Mustafa Paşa’nın yanındaki görevine döndü (1577). Bu başarısız sefer sonucunda esirgeyicisi olan paşa görevden alınıp ölünce geçim sıkıntısı çekti. 1591’de yeniçeri kâtibi, 1595’te Sivas Defterdarı olarak eserlerini yazabilecek rahat bir ortama yeniden kavuştu, Amasya’dan sonra Kayseri ve Cidde’de mutasarrıf olarak bulundu, son görevindeyken öldü.

Zamanının vazgeçilmez sanat gösterisi olarak doğallıkla şiirler de yazmış olmakla birlikte çağının en güçlü düzyazı ustalarından oldu; özellikle tarih için gerekli nesnel, belgesel ve araştırıcı çalışmayı gerçekleştirdi. 50’ye yalan eseri bulunan Âli’nin adını yaşatan ürünü dört ciltlik ünlü tarihi Künhü’l-Ahbar’dır (Haberlerin Özü); Arap tarihine iki cilt ayıran bu kitabın iki cildi de Moğol ve Türk tarihini işler, açık ve kolay bir anlatımla yazılmıştır (basımı 1860, 1870); son bölümü, 16. yüzyıl tarihi için başlıca kaynak sayılır. Menâkıb-i Hünerveran (Hünerlilerin Menkıbeleri), 1586’ya kadar yaşamış ünlü hattat, tezhipçi ve ciltçilerin yaşamöyküleriyle eserlerini değerlendirir (İbnül-Emin Mahmut Kemal tarafından 1926’da bastırıldı). Kaside ve gazetelerden oluşan Türkçe Divan!dan (1575) başka Farsça Divanı da vardır. İlginç eserleri arasında yer alması gereken bir başka ürünü de Mevâid’ün-Nefisfi Kavâid’il-Mecâlis dır (Meclislerin Kuraları ve Ziyafet Sofraları); Yaşadığı yüzyılın toplumsal özelliklerini, görenek, âdet, ve geleneklerini tanıtır, çağın görgü inceliklerini sergiler. Önce Cemil Yener (1975), sonra Orhan Şaik Gökyay tarafından günümüz Türkçesine çevrildi (Ziyafet Sofraları, 1978).


Leave A Reply