Harun Reşit Kimdir?

0
Advertisement

Harun Reşit kimdir? Ünlü Abbasi halifesi olan Harun Reşit hayatı ve dönemi ile ilgili olarak genel bilgilerin verildiği yazımız.

Ünlü bir Abbasi halifesi, tarihte isim bırakmış bir İslam imparatorudur. Rey’de (bugünkü Tahran’da doğdu. Babası Abbasîler’in 3. halifesi olan Mehdi’dir. Harunurreşit’in asıl adı Ebu-Cafer Harun’du hükümdarlığında «er-Reşîd» adını almıştır. 786’da 26 yaşındaki ağabeysi Hâdî’ nin beklenmeyen ölümü üzerine, 20 yaşında tahta çıktı, rakipsiz bir şekilde dünyanın en büyük imparatorluğu bulunan İslam devletinin başına geçti. Hocası Yahya Bermeki’yi vezirliğe (başbakanlığa) getirdi. Yahya, oğulları Fazıl ve Cafer ile beraber, büyük bir nüfuz kazandı. Bu nüfuzdan ürken Harunurreşit, 803’te Bermekî ailesini yok etti.

Harunurreşit 806’da Orta Anadolu’ya kadar ilerleyerek İslam imparatorluğundan sonra dünyanın ikinci devleti durumunda bulunan Bizans’a baş eğdirdi. Bizans’a rakip olarak imparatorluğunu ilan eden Charlemagne ile dostça münasebetlere girişti. 24 Mart 809’da Tus (bugünkü Meşhet)’te 43 yaşında öldü. Saltanatı 22,5 yıl sürmüştü.

Harun Reşit amcasının kızı Zübeyde ile evliydi. Büyük oğlu Abdullah genç yaşında öldüğünden, yerine hayattaki büyük oğlu Emin geçti. Üçüncü oğlu Memun devrinde (813-833) en yüksek derecesini bulan İslâm Rönesansının hazırlayıcısı Harun Reşit’tir. Biri halife olan 3 oğlu daha olmuştur. Gerçek bir idari dehaya sahipti. «Binbir Gece Masalları» nda, birçok Batı hikayelerinde kudret, azamet, şevket, iktidar ve zenginlik timsali olarak yaşatılmıştır.


Leave A Reply