Istabl-ı Amire nedir? Istabl-ı Amire özellikleri, tarihçesi, hakkında bilgi.
Istabl-ı Amire
Istabl-ı Amire, Istabl-i has, Istabl-i Hümayun, Has Ahir olarak da bilinir, Osmanlılarda, padişah ile saray ve devlet ileri gelenlerinin atlarının yetiştirilmesinden ve bakımından sorumlu hizmetlilerin bağlı olduğu örgüttür. En büyük amirine mirahor-ı evvel (1837’den sonra Istabl-ı Âmire müdürü) denirdi.
Saray ahırları örgütü Osmanlılardan önce Abbasiler, Büyük Selçuklular, Anadolu Selçukluları, Eyyubiler, Memlûkler ve Anadolu beylikleri gibi çeşitli İslam devletlerinde de vardı. Osmanlılarda bu örgüt 1478’de kuruldu ve Osmanlı Devleti’nin büyümesiyle birlikte gelişti. İstanbul ve Edirne’de yeni has ahırlar yapıldı. Mirahor-ı evvelin emrinde, yardımcısı mirahor-ı sani, ahır kethüdası, ahır halifesi, arpa emini, arpa kâtibi, has rahtvan, beygir rahtvanı, odabaşı, has ahır mehteri, hamlacı, karakulak gibi birçok görevli bulunurdu. Saraç, seyis, nalbant, saka, arabacı, harbende (katırcı), eşekçi, deveci bölüklerinde çalışanlara Istabl-ı Âmire cemaati, padişahın atlarının eğitiminden sorumlu olan hizmetlilere de serahur ya da salahur denirdi; bunların sayısı 18. yüzyılda 600 dolayındaydı. Yularcılar ve palancılar Istabl-ı Âmire’ye dışarıdan hizmet veren zanaatçılardı. Istabl-ı Âmire’ye ayrılmış topraklarda yund ocakları, yund ahırları, baştine denen çiftlikler vardı. Buraların yönetiminden taylar ağası sorumluydu. Istabl-ı Âmire’ye at yetiştirmekle görevli bir başka hizmetliler sınıfı da voynuklardı.
