Kırşehir İlinin Kuruluşundan Günümüze Tarihçesi ve Tarihi Yerleri Hakkında Bilgiler

0
Advertisement

Kırşehir ilinin tarihi, tarihçesi. Kırşehir ilimizin ve bulunduğu bölgenin kuruluşundan günümüze tarihi ve ve Kırşehir ilinde bulunan tarihi mekanlar, yerler ile ilgili bilgi.

Eski Kırşehir

Kırşehir Tarihi; Kırşehir Bölgesi tarih çağlarına Hitit Devleti’nin egemenliğinde girdi. Hitit Devleti’nin yıkılmasında (İÖ 1195) sonra ortaya çıkan Geç Hitit Krallıklarından başkenti Kayseri olan Tabal, Kırşehir Bölgesi’ni de ilk zamanla egemenliği altına aldı. Tabal Krallığı’nın kurulduğu sıralarda Friglerin bir kolu olan Muşkilerin buralara yerleştiği görülür. İÖ 8. yüzyılda bölge Friglerin yönetimine geçti. İÖ 547’de Pers yönetimine geçmeden önce bölge yerli krallıkların elindeydi. İki yüzyıldan daha uzun süren Pers egemenliği sırasında Kırşehir Bölgesi, Kappadokya Satraplığı’na bağlıydı. İÖ 333’te İskender İmparatorluğu’na bağlandı.

İskender’in ölümünden (İÖ 323) sonra Perdikkas’ın payına düştü. Hellenistik krallıklar arasında birkaç kez el değiştirdi ve İÖ 255’te Kappadokya Krallığı’na bağlandı. Pontos Krallığı ile Roma arasındaki savaşların geçtiği bölgede, 1. yüzyıl başlarında Roma’ya bağlandı. Hristiyanlık, erken dönemlerinde buralarda geniş ölçüde yayıldı. Roma İmparatorluğu döneminde bölgenin önemli kentleri Chamanene (bugünkü Kaman) ve Makissos (Kırşehir) idi. Müslümanlar, Anadolu’ya yaptıkları seferler sırasında çeşitli tarihlerde Kırşehir Yöresi’ne de geldiler, ancak burada uzun süre bir egemenlik kuramadılar.

Malazgirt Zaferi’nden (1071) az sonra Danişmendliler yöreyi ele geçirdiler. 12. yüzyılın ilk yansında Danişmendliler ile Anadolu Selçukluları arasında birkaç kez el değiştiren Kırşehir, 1177’de Danişmendli Beyliği’nin yıkılması üzerine Anadolu Selçuklularına bağlandı. 1243’deki Kösedağ Savaşı’ndan sonra yörede Moğol egemenliği başladı. Bunu 13. yüzyıl sonlarına doğru İlhanlı egemenliği izledi. Kırşehir, Ortaçağ Anadolu tarihinde önemli rol oynayan Ahilik örgütünün merkezi oldu ve Ahiliğin kurucusu Ahi Evran buraya yerleşti. Anadolu’ nun Türkleşmesinde büyük rol oynayan Hacı Bektaş Veli, bugün kendi adını taşıyan kasabaya yerleşti ve dergâhını burada kurdu. Kırşehir, İlhanlıların yıkılmasından sonra Eretna Beyliği’nin eline geçti (1336). Orhan Gazi 1356’da Ankara’yı fethedince egemenliğini bu bölgeye kadar genişletti.

14. yüzyıl sonlarında Osmanlıların Rumeli fetihleriyle uğraşmasından yararlanan Kadı Burhanettin Ahmet 1398’de Kırşehir’i ele geçirdi. Aynı yıl içinde Kadı Burhanettin öldürülünce kent yeniden Osmanlı egemenliğine girdi. 1401’de Karamanlıların yağmaladığı kenti, 1402’de Timur istila ederek Karamanoğulları’na verdi. Bu tarihten sonra bölge Karamanlılar ile Dulkadırlılar arasında çekişme alanı oldu ve birkaç kez el değiştirdi. 15. yüzyıl sonlarına doğruysa kesin olarak Osmanlı egemenliğine geçti. Osmanlı yönetiminde Karaman Vilayeti’ne bağlandı ve uzun süre buraya bağlı olarak yönetildi. 1867’de Konya Vilayeti’ne bağlanmışken, on yıl sonra 1877’de bu kez Ankara Vilayeti’ne bağlandı. 1921′ de bağımsız mutasarrıflık, Cumhuriyetin ilanıyla il oldu.

Advertisement

TARİHSEL ESERLER.

Kentin kuzeyinde 10-11. yüzyıl Üçayak Kilisesi kalıntıları ile Yarımkale’de çok katlı kayaya oyulmuş yerleşim merkezleri, kaya mezarları ve tümülüsler vardır. Kentte bugün görülen yapılar Türk döneminde aittir. Kaletepe’deki Alaattin Camisi’ni, 1242’de II. Alaattin Keykubat yaptırdı. Lale Camisi, Caca Bey Medresesi’nm yakınındadır. 13. yüzyılda yapıldı. Çarşı Camisi, 1864’te Hüseyin Bey adına yaptırıldı. Ahi Evran Camisi, küçük bir mescittir. Minaresi geç döneme aittir. Caca Bey Medresesi, 1272’de Selçuklu Sultanı Gıyasettin Keyhüsrev zamanında Kırşehir valisi olan Nurettin Cibril İbni Caca Bey tarafından yaptırıldı. Bugün cami olarak ullanılan medrese, cami, imaret ve tekkeden oluşan bir külliye içindeydi.

Taçkapının görünümü Selçuklu tarzındadır. Kapının solunda türbe, iki yanında da köşe kuleleri vardır. Ana mekânın sağında revaklar arasında medrese odaları, solunda ise türbe, yan eyvan ve bir medrese odası yer alır. Bu yan eyvandan yedi basamakla türbeye çıkılır. Yapı içten kubbe, dıştan konik külahla örtülüdür. Kare kaide üzerindeki minare sırlı tuğla ile kaplıdır. Ahi örgütünün kurucusu Ahi Evran’a ait olan Ahi Evran Türbesi, üstü kubbeli ve sofalı bir yapıdır. 14. yüzyılda yapıldı. Güneyinde mescit vardır.

Caca Bey Medresesi

Caca Bey Medresesi

Kentin merkezinde Caca Bey Medresesi’nin doğusunda Melik Gazi Türbesi yer alır. 12. yüzyıl sonu 13. yüzyıl ilk çeyreğinde Mengücekoğlu Muzafferettin Behram Şah’ın ölümü üzerine eşi tarafından yaptırıldı. Üstünü yanlara taşan konik bir külah örter. Aşık Paşa Türbesi, Kızıltepe’de eski bir mezarlığın içindedir. Şair Aşık Paşa için, Vezir Alaattin Alişah Rumi tarafından yaptırıldı. Taçkapısı bezelidir. Kırşehir’in 15 km. batısında Karakurtbaba Türbesi ve kaplıcası vardır. Kentin 20 km güneyinde Kızılırmak üzerindeki Kesik Köprü, 1248’de yapıldı, 13 gözlüdür, çeşitli dönemlerde onarımlardan geçirilmiştir.


Leave A Reply