LED Nedir? LED lambalar ne zaman keşfedildi? LED ışıklara genel bir bakış ve LED ışıklar nerelerde kullanılmaktadır? LED ışıkların özellikleri nelerdir?
LED
LED nedir?
En basit tabiriyle bir aydınlatma türü olan LED, İngilizce bir tabir olarak “Light Emitting Diode” anlamını taşıyarak Türkçesi “ışık yayan diyot” anlamına gelmektedir. Aydınlatma dünyasında gün geçtikçe gelişen teknolojiye en iyi ayak uyduran ürünlerden biri olan LED, var olan elektrik enerjisini ışık enerjisine dönüştüren, yarı iletken özelliklere sahip olan devre elemanıdır. İlk olarak 1900’lerin başında “elektro ışıma” kavramının keşfedilmesinden sonra 1920’de de Rusya’da LED icat edilmiştir.
Sonrasında ismi Oleg Vladimirovich Losev olan ve radyo teknisyenliği yapan bir kişi, o dönemlerde radyo alıcılarında kullanılan diyotların yani LEDlerin bir tür ışık yaydığını keşfederek 1927 yılında bir gazetede kendi buluşlarını yayınlama şansı yakalamıştır.
Zaman içerisinde konuyla ilgili araştırmalar yapılmış ve 1950’li yıllara gelindiğinde yarı iletkenlerin daha hızlı çalışması adına çalışmalar da hızlandırılmıştır, son olarak tam anlamıyla insan gözüyle seçilebilen kırmızı renkli bir ışığa sahip LED ışıklar 1962 yılında ilk kez üretilmeye başlanmıştır ve patentinin alınması da ihmal edilmemiştir. İlk olarak o yıllarda insanoğlunun hayatına eski radyoların açıldığı zaman kırmızı ışık yanmasıyla giren LED ışıklar, şuanda o günlerden bugünlere hayatımızın neredeyse her alanında kullanılan bir ışık türü haline gelmiştir. Küçük ve kırmızı ışık olarak piyasaya çıkan LED hem boyut hem de renk değiştirerek artık daha büyük yapılarda ışık kaynaklarına bağlanabilmekte, daha güçlü ışık enerjisi sağlayabilmekte; renk olarak yeşil, beyaz ya da mavi de olabilip bazı çevre aydınlatmalarında sık sık kullanılabilmektedir.
Led Diyot Sembolü
LED ışıklara genel bir bakış
Günlük hayatta bir tür ışık kaynağı olarak kullanılan LEDler, kullanıldıkları aydınlatma aygıtlarına göre normal ampullerle kıyaslandığında daha düşük enerji harcanımı, daha yüksek ışık seviyesi, daha yüksek kullanım ömrü, düşük ultraviyole oranı, daha iyi seviyelerde ışık seviyesi ve daha yüksek seviyelerde geri verim alınması gibi konularda gayet başarılı sonuçlar sağlayabilmektedirler.
LED ışıklar, çok fazla sayıda renk üretebildikleri gibi çok farklı renk sıcaklıkları skalalarında beyaz ışık da sağlayabilmektedirler. Normal ışık kaynaklarına göre çok daha avantajı ve bol seçenekli imkanları neticesiyle son yıllarda daha fazla miktarlarda kullanılmaya başlanan LED teknolojisi; hem göz alıcı ortamlar oluşturabilmek, hem kalıcı ve daha uzun ömürlü aydınlatma sistemleri yaratabilmek hem de bulundukları ortamları daha estetik bir görüntüye kavuşturabilmek adına en mantıklı tercih seçeneklerinden biri olmaktadırlar. Saydığımız bu sebepleri yaratabilmek adına da kendi içerisinde de bir çok renk, model ve dizilim imkanı sunan LED aydınlatma sistemi modern çağın aydınlatmaları olarak da anılabilmektedir. İlk üretildikleri tarihlerde sadece küçük ve zayıf kırmızı ışık imkanı sunabilen LEDler günümüzde kızıl ötesi, görünür ışık ve mor ötesi gibi farklı parlaklıklara ve farklı dalga boylarına sahip ışıkları elde etmek adına kullanılabilmektedirler.
LED ışıklar nerelerde kullanılmaktadır?
- Sokak ve bahçelerde kullanılan aydınlatmalar
- Havuz içlerinde kullanılan estetik aydınlatmalar
- Tarihi yapılardaki, köprülerdeki ve binaların dış cephelerindeki aydınlatma sistemleri
- Trafik sinyalizasyonlarında, enformasyon gösterilen panolarda ve trafik lambalarında kullanılan sinyalizasyon sistemleri
LED ekran kullanılan alanlar
- LED özellik içerek televizyonlar
- Araçların stop lambaları, gösterge panoları, farları ve iç aydınlatmaları gibi araç aydınlatmaları
- Halka açık yerlerdeki reklam panoları
- Merdiven aydınlatmaları
- Otel lobileri, vitrin içeren bölümler, barlar, halka açık mekanlar gibi iç mekan aydınlatmaları
- Evlerde kullanılabilen spotlar
- Basamak içeren yapılardaki basamakların aydınlatmaları
LED ışıkların özellikleri nelerdir?
- Normal bir floresan lambasının tükettiği gücün onda biri kadar enerji tüketimi sağlar.
- Şok durumlarına karşı daha dayanıklıdır.
- Işık kirliliği ve sıcaklık konusunda çok düşük değerlere sahiptir.
- 50.000 saat gibi bir kullanım ömrü vardır.
- Normal aydınlatmaların aksine civa içermez.
- Herhangi bir bakım yapılmasına ihtiyaç duymaz.
- Kontrast ve yoğunluk seviyesi normal ampullere göre daha yüksektir.
- Diyot içermelerinden dolayı dijital dünya konusunda daha uyumludurlar.
- Herhangi bir elektromanyetik çalışma sistemi içermemektedir.
- Dış mekanlarda da iç mekanlarda da suya dayanıklı olarak kullanılabilir.
- Hem tek renkli ışık hem de çok renkli ışık elde edilebilmektedir.
- Beyaz renkli LED ışıklar genel olarak kullanımlarda, kırmızı ve yeşil renkli LEDler gece görüşünü sağlama adına, mavi renkli LEDler ise dekoratif olması açısından kullanılabilmektedir.
- Kullanım açısından maksimum derecede güvenlik esas alınmıştır.
- LEDler neredeyse hiç denilecek kadar az derecede yenilenmeye ihtiyaç duyduklarından aynı şekilde pil takılarak kullanılabilen LED modellerinde de pil ömrü daha uzun süre gittiği için daha az pil kullanımı ortaya çıkmaktadır.
Yapı itibariyle herhangi bir aşırı titreşim ya da şoklanma anında patlayacak bir cam parçasına ya da kırılabilecek bir filaman parçası içermemektedirler. - Normal ampullere göre yapı olarak daha hafiftirler ve çevre dostu özellikler içermektedirler.
