Osteoglossomorpha nedir, hangi hayvan türlerini içerir? Osteoglossomorpha özellikleri nelerdir, Osteoglossomorpha hakkında bilgi
Osteoglossomorpha
Osteoglossomorpha; yaklaşık 150 tür içeren kemiklibalıklar üsttakımıdır. Az tuzlu sulara da giren birkaç türü dışında bütün üyeleri tatlı sularda yaşar. Genellikle Osteoglossiformes ve Mormyriformes takımlarına ayrılır. Kuzey Amerika’da bulunan Hiodontidae familyasının üyeleri dışında kalanlar tropik bölgelere dağılmıştır. Yaklaşık 130 tür içeren Mormyridae bu üsttakımın en geniş familyasıdır. Bu üsttakımın hiçbir türü önemli bir ekonomik değer taşımaz.
Morfolojik ve biyolojik özellikleri bakımından çeşitlilik gösteren ilkel balıkların yer aldığı Osteoglossomorpha üsttakımı büyük ölçüde iskelet yapılarına dayanılarak ayırt edilir. Bu balıkların çeneleri güçlü dişlerle donanmış, baş ve ağızları değişik biçimlerde gelişmiş, kuyruk yüzgeçleri ayırt edilmelerini sağlayacak ölçüde özelleşmiştir. Fosilleri Kretase (Tebeşir) Döneminden (y. 136-65 milyon yıl önce) beri varlıklarını sürdürdüklerini göstermekte, ilk ortaya çıkan kemiklibalıklardan türedikleri sanılmaktadır.
Davranış Şekilleri
Osteoglossomorpha üsttakımından bazı türlerin üreme davranışı son derece ilginçtir. Elektrik üreten türlerden biri olan Gymnarchus niloticus, saplarından kopardığı bataklık otlarından geniş bir yüzen yuva hazırlar. Balık bu tekne biçimli yuvaya yumurtalarını bıraktıktan sonra yumurtadan çıkan yavrularını yaklaşık 18 gün boyunca korur. Koruma işlemini erkek ve dişi nöbetleşerek üstlenir. Öbür türler yumurtaları ve yavruları ağızlarında taşır. Grubun en iri türü olan arapayma (Arapaima gigas) yumurtaların bırakılacağı küçük bir çukur açar. Yaklaşık yedi gün sonra yumurtalardan ve çukurdan çıkan yavrular erkek tarafından korunur. Erkeğin koyu renkli başı bir olasılıkla yavruların erkeği tanımasına ve onun çevresinde toplanmasına yarar. Ama yavruları erkeğe çeken etkenler arasında tat ve koku gibi uyarıcılar da olabilir.
Mormyridae ve Gymnarchidae familyalarının üyelerinde bulunan elektrik organları avlarını, düşmanlarını, kendi türlerinden bireyleri ve sudaki engelleri ayırt etmelerini sağlar. Elektrik organlarının bazı türlerde alışılmadık yüzme davranışlarına yol açtığı sanılmaktadır. Örneğin Gymnarchus cinsinin üyeleri uzun gövdelerini kıvırmadan sırt yüzgecinin yaptığı dalga hareketiyle yüzer. Kuyruğunu yanlara sallayarak normal biçimde yüzmediğinden kuyruğun yakınında bulunan elektrik üreten organlar ile baş bölgesinde bulunan alıcı organların birbirlerine göre konumu değişmez. Notopteridae familyasının üyeleri de vücudunu kıvırmadan yüzer, ama elektrik organı taşımazlar. Bu balıkların yalnız uzun anüs yüzgecini kullanarak yüzmelerinin kuyruk ucuna kadar uzanan içi gaz dolu yüzme kesesiyle ilgili olduğu sanılmaktadır.
