Ses Bilgisi Nedir?

0
Advertisement

Dilbilgisinde ses bilgisi ne demektir. Ses bilgisinin özellikleri ve açıklamaları hakkında bilgi

fonetikSes Bilgisi, dilbilgisinde dilin seslerini, özelliklerini niteliklerini konu edinen bilgi dalı; fonetik. Eskiden sarf denirdi.

En küçük dilbilgisi öğesi olan sesler (yazıda harflerin işaret ettiği fiziksel olay), hiçbir anlam taşıma-salar bile bağlı oldukları dilin ana özelliklerini taşırlar. Ulusal birer yapı özelliği taşıyan ses yolunun çıkardığı sesler (ciğerlerden dudaklara kadar uzanan yerde) dilin bütün niteliklerini yüklenmişlerdir (vokaller: ünlüler, konsonatlar: ünsüzler). Genellikle bir ulusal alfabe, bağlı olduğu dildeki bütün seslerin işaretlerini içermez; harf kalabalığı olmasın diye birbirine yakın sesler aynı harfle gösterilebilir. Bu yüzden bir dilin, özellikle yazılı metinleri saptarken, bütün seslerini ayrı ayrı belirlemek için transkripsiyon: (çevi-riyazı) alfabesine başvurulur. Dilin yerel, yöresel özelliklerini yansıtan ağız (şive) ayrılıkları dışında kültürd ilinin özelliklerini sağlıkla belirten doğru söylenişi, sesbilgisi özelliklerinin öğ-renilmesiyle sağlanabilir. Eski medreselerde tecvid diye öğretilen Arapça’nın Arapların söylediği biçimde telaffuz edilişi, çağdaş toplumda sesbilgisi-nin doğru niteliklerinin öğretilmesiyle elde edilir: Söylem (diction). Seslerin vokal, konsonant diye ayrılış, vokallerin kalm-ince, düz-yuvarlak, dar-geniş diye sınıflanması, uzun-kısa ünlülerin ayrılığı, konsonantların oluşum yerlerine göre özellikleri (sedalı-sedasız, dudak-diş-ön damak-arka, damak-gırt-lak) sürekli, ya da süreksiz oluşları, ses değişimleri… sesbilgisinin (fonetik) konu bölümleridir. Özellikle kon-servatuvar öğreniminde başlıca sorumluluklardan biri sayılır.


Leave A Reply