1924 anayasası nedir? 1924 anayasasının özellikleri nelerdir? 1924 anayasasında ne gibi değişiklikler yapılmıştır, hakkında bilgi.
1924 ANAYASASI
♦Sert bir anayasadır.
♦Devletin şeklini cumhuriyet olarak tanımlayan 1. maddenin değiştirilmeyeceği hatta değiştirilmesinin teklif bile edilemeyeceği hükme bağlanmıştır.
♦Çoğunlukçu demokrasi anlayışı benimsenmiştir.
♦Yargı yetkisinin bağımsız mahkemeler tarafından kullanacağı düzenlenmiştir.
♦Tabii Hak anlayışını kabul etmiştir. Buna göre her Türk hür doğar, hür yaşar.
♦Temel hak ve hürriyetler belirlenmiştir. Ancak bu hak ve hürriyetleri güvence altına alacak bir mekanizma getirilmemiştir.
♦Meclis hükümeti sistemi ile parlamenter sistem arasında karma bir sistemi benimsemiştir.
♦Devletin dini İslamdır ibaresi konmuştur. Ayrıca Ahkamı Şeriyenin Tenzifi (Şeriat Hükümlerinin uygulanacağı) konusu da meclisin yetkileri arasında sayılmıştır. Ancak 1928’de yapılan bir değişiklikle bu hükümler Anayasadan çıkarılmıştır. 1937’de yapılan 2. bir değişiklikle de Anayasaya TC devleti laiktir hükmü konmuştur. Yani laiklik ilkesi sonradan benimsenmiştir.
♦Cumhuriyet ilkesini Anayasanın başından beri ele alan ilk Anayasadır.
♦1924 Anayasası hem tek partili hem de çok partili dönemde uygulanmıştır. 1946 yılına kadar tek partili, 1946’dan 27 Mayıs 1960 ihtilaline kadar da çok partili bir dönem içinde uygulanmıştır.
♦1946 yılında hem tek dereceli seçim sistemine geçilmiş, hem de çok partili siyasal yaşama geçilmiştir.
♦Seçme yaşı 22 ye çıkarılmıştır.
♦Kanunların yayınlanma süresi 10 gündür.
♦Cumhurbaşkanlık seçimi 4 yılda bir yapılır. İkinci bir defa seçilmek mümkündür.
1924 Anayasası’nda Yapılan Değişiklikler
♦1928 Devletin Dini İslamdır hükmü Anayasa’dan çıkarılması
♦1929 Toprak Reformu
♦1930-34 Kadınlara Seçme ve Seçilme haklarının verilmesi
♦1934 seçme yaşı 22’ye çıkarılması
♦1937 Laiklikle birlikte Atatürk İlkeleri Anayasa’da yer almaya başlamıştır.
♦1945 Anayasal dilin Türkçe olduğu kabul edilmiştir.
♦1946 Çok Partili Hayata Geçişi
♦1946 Tek Dereceli Seçim Sistemi’nin Kabulü
