Aydaş nedir? Aydaş ne demek? Anadolu’da bir çocuk hastalığına verilen bir isim olan aydaş ile ilgili kısaca bilgiler.
Aydaş, Anadolu’da bir çocuk hastalığına verilen isimdir. Kırkı karışan çocuklardan birinin sağlıklı, öbürünün zayıf ve hastalıklı olmasına aydaşlık denir. 0-2 yaş çocukların da görülen hastalığın halk hekimliği yöntemlerine göre tedavisi için çocuk, gürbüz olan çocuğun evinin çevresinde dolaştırılır, onun giysilerinden biri giydirilir. Bir düzelme olmazsa çocuğun annesi, sağlıklı çocuğun evinden bir şey yer, gene bir iyileşme görülmezse sağlam çocuğun evinde birlikte yemek yenir.
Çocuklar değiştirilip emzirilir; emzirme kuyu başında da yapılır. Çocuk, aydaş taşı denen ortası oyuk kayadan geçirilir. Üç ya da dört yol ağzından çalı çırpı toplanıp oraya kurulan kazanın altında ateş yakılır ve çocuk içinde döndürülür, kazana atılan öteberi kapışılır. Buna aydaş aşı ya da aydaş pişirme denir. Gene iyileşmezse, doğumundan sonra ölen biriyle aydaş olduğuna inanılan çocuk kutsal bir yerin çevresinde dolaştırılır.
Diğer evden bir taş alıp beşiğe koymak, tahta, yonga vb yakarak dumanını beşiğe tutmak gibi çarelere de başvurulur. Çocuğun aydaş olması, şeytanın çocuğu değiştirmesi olarak da bilinir. Kazanda döndürme sırasında şeytanın, yakacaklarını sanarak asıl çocuğu bırakıp aydaş olan kendi çocuğunu aldığına inanılır.
