Bitkilerin beslenmesi nasıl olur? Bitkilerde Terleme olayı ile solunum nasıl yapılır? Kısa bilgiler
BİTKİLER NASIL BESLENİRLER?
Bitkilerin en önemli ihtiyaçlarından biri sudur. Bitki, suyu, kökünde-ki emici tüyler sayesinde topraktan alır; gövdesindeki odun boruları denen borularla, yapraklara kadar dağıtır. Bu suya, ham besi suyu adı verilir. Ham besi suyunun içinde, bitkinin topraktan aldığı madensel tuzlar vardır.
Bitki, besin yapmak üzere, gündüzleri, yaprakları aracılığıyla, havadan karbondiyoksit alır. Güneş ışınlarının yardımıyla, topraktan aldığı suyu, madensel tuzlan, havadan aldığı karbondiyoksitle birleştirerek, kendi besinini kendi hazırlar. Bu kimyasal olaya özümleme (fotosentez) denir. Bitkinin yapraklanndaki «klorofil» dediğimiz yeşil boyanın özümlemede büyük payı vardır.
Böyle kendi besinini kendi hazırla-yabilen bitkilere kendibeslek bitkiler denir. Kendilerini besleyemeyen bitkiler de vardır. Bunlar da, başka canlıların üzerinde, asalak olarak yaşarlar.
BİTKİLERDE TERLEME
Bitkilerin hücrelerinde de, dokularında da bol su vardır. Bu suyun hepsi bitkiye gerekli değildir. Onun için, bitki kendisindeki fazla suyu, terleme yoluyla, dışarı atar. Bunu da, yapraklanndaki gözenek adı verilen küçücük deliklerle sağlar. Terleme, aynı zamanda, bitkiyi sıcağa karşı da korur. Bitki, sıcakta bol bol terleyerek, serinlemeye çalışır. Ancak, bu arada çok da su kaybeder. Bundan dolayı, sıcak havalarda bitkiyi sık sık sulamalı, kaybettiği suyu yeniden kazandırmalıyız.
BİTKİLERDE SOLUNUM
Bütün canlılar gibi, bitkiler de solunurlar; yani, havadaki oksijeni alarak, bunun yerine karbondiyoksit gazı çıkarırlar. Bu bakımdan, beslenmedeki özümleme olayıyla solunum birbirinden çok farklıdır, özümleme güneş ışığında olur: Bitki karbondiyoksit alıp “oksijen çıkarır. Solunumda iSe, bunun tam tersi olur: Bitki, özümleme yaparken oksijen çıkardığı için, bulunduğu yerdeki havaya oksijen katar, böylece havayı temizler. Gündüzün, solunurken çıkardığı karbondiyoksitin bir kısmını, özümleme yapmak üzere, yeniden alır. Gece ise, güneş ışığı olmadığı için, özümleme yapamaz. Dolayısıyla, solunurken çıkardığı karbondiyoksiti de harcayamaz. Onun için, geceleri yatak odalarında bitki bulundurmak sağlığa zararlıdır.
