Sakarya Meydan Muharebesi olarak geçen Sakarya Zaferimiz ile ilgili ve Sakarya zaferinden sonra yaşananlar ile ilgili olarak bilgilerin yer aldığı yazımız.
İnönü’de ikinci kez yenilen Yunan ordusu, kuvvetlenmek üzere yeni birlikler getirdiler. Yeni katılan kuvvetlerle Yunan ordusu, Anadolu içlerinde tekrar ilerlemeye başladı. Mustafa Kemal daha iyi hazırlanmak için Türk ordusunun Sakarya nehrinin doğusuna kadar çekilmesini istedi. Sakarya nehri doğusuna kadar çekilen Türk ordusu burada hazırlıklarını sürdürdü. Bu arada Büyük Millet Meclisi tarafından Mustafa Kemal’e Türk ordusunun yönetim ve sorumluluğu verildi ve Başkomutan oldu.
Yunanlılar, Sakarya nehrinin doğusunda bulunan Türk kuvvetlerine kadar sokulmaya başladılar. Türk ordusu geniş bir cephe üzerinde düşmanla savaş yapmak zorunda kaldı. 13 Ağustos 1921 günü ilerlemeye başlayan Yunan ordusu, 23 Ağustos 1921’de Türklere karşı saldırıya geçti. 13 Eylül 1921 gününe kadar olan yirmi iki gün içinde, gece ve gündüz durmaksızın savaşlar yapıldı. Mustafa Kemal Sakarya Savaşı’nın içinde ve en ileri yerlerinde bulunarak savaşı yönetti. Sakarya Zaferi bütün yurtta büyük bir coşku ile karşılanmış ve yurtta bulunan düşmanların bir gün yurttan çıkarılacağı inancı kuvvetlenmişti. Büyük Millet Meclisi, savaş alanında bulunarak askerlere moral veren ve savaşı yöneten Mustafa Kemal’e mareşallik aşamasını ve Gazilik Unvanını verdi. Sakarya Zaferi, Büyük Millet Meclisi’nin ve Türk ordusunun dünyaca bir kez daha tanınmasına neden oldu.
SAKARYA ZAFERİNDEN SONRAKİ GÜNLER
Sakarya zaferi, dünyada çok yankı yaptı. Önce Fransızlar eski bir devlet adamı olan Franklin Boillon’u Ankara’ya gönderdiler. Osmanlı İmparatorluğu zamanında verilmiş olan ve bir hak olarak gördükleri kapitülasyonlardan vazgeçmek istemediler. Atatürk o zaman:
— Eski Osmanlı İmparatorluğundan yeni bir Türkiye doğmuştur. Yeni Türkiye’yi tanımak gerektir. Bağımsız devlet hukukunu taşıyacak yeni Türkiye, kendisini tanıyan devletlerle eşit olarak antlaşma yapacaktır.
Uzun konuşmalardan ve Sakarya zaferinden 37 gün sonra, Fransa Hükümeti adına gelen delege ile antlaşma yapıldı, (20 Ekim’1921). Bu antlaşma, yeni Türkiye’ nin batı dünyasında tanınması ve kabulü demekti. Ayrıca bu antlaşma ile Bağlaşık Devletler, yeni Türkiye’yi tanımış oluyorlardı ki, bu büyük bir aşama idi.
Bu zaferden sonra Yunan ordusunun Anadolu içine doğru olan yürüyüşü durmuş, yalnızca kendini savunmak için hazırlıklara başlamıştı. Mustafa Kemal ise, Anadolu’daki Yunanlıların bütünü ile kovulmasını istiyordu. Bunun için zaferi sağlayacak Türk ordusunun yetiştirilmesi gerektiğine inanıyor ve çalışmalarını bu yönde yapıyordu. Bu sırada Bağlaşık Devletler, Yunanlılarla antlaşma yapmamız için yeni önerilerde bulundular. Sevr Antlaşmasının biraz daha değiştirilmiş şekli olan bu öneri reddedildi.
Anadolu’da bulunan Yunan ordusu başkomutanı bu sırada değişmişti. Bir Yunan savaş gemisi Karadeniz’e çıkmış ve Samsun’u bombalamıştı. Diğer yandan İstanbul’u da alacaklarını belirten Yunanlılar, askerlerinin bulunduğu yerdeki Türk halkına eziyet ediyorlardı. Yunan askerlerinin büyük bölümü, Afyon ve Dumlupınar arasında bulunuyordu. Diğer askerleri Eskişehir bölgesinde idi.
