Son Yazılar :
NKFUCOM
NKFUCOM

Üreteçler Konu Anlatımı

0
By on Bilgi Dünyası
Advertisement

Üreteç nedir, özellikleri, zıt emk, iki nokta arasındaki potansiyel fark, üreteçlerin verimi, motor gücü, üretecin gücü konu anlatımı.

ÜRETEÇLER

Bir üreteç devreden geçen elektrik yüklerine enerji vererek elektrik yüklerinin devre boyunca dolaşmalarını sağlar.

Bir üretecin içinden geçen birim yüke (+1 Coulomb) verdiği enerjiye üretecin elektromotor kuvveti denir. Örneğin bir üreteç içinden geçen 1 C’luk yüke 1 joule’lük enerji kazandırıyorsa üretecin emk’sı 1 volttur.

O halde bir üretecin devreye verdiği (içinden geçen q yüküne kazandırdığı) enerji

\displaystyle W=\varepsilon .q=\varepsilon It kadardır.

uretecler

Advertisement

Saf dirençten oluşan kapalı bir devrede üretecin verdiği \displaystyle W=\varepsilon .q=\varepsilon It kadarlık enerjinin bir kısmı dış devrede bir kısmı kendi içinde ısıya dönüşür.

Enerji korunumuna göre

\displaystyle \varepsilon It={{I}^{2}}rt+{{I}^{2}}Rt

\displaystyle \varepsilon =I\left( R+r \right) dır.

Buradan devreden geçen akım şiddeti;
\displaystyle I=\frac{\varepsilon }{R+r} olur.

Zıt emk

Advertisement

Bir emk kaynağı içinden geçen birim yükten aldığı enerjiyi ısı enerjisinden başka enerji türlerine dönüştürüyorsa bu kaynağa zıt elektromotor kuvveti denir.

Örneğin bir elektrik motoru üreticin tersine çalışır. İçinden geçen her birim yükten (+1°C) enerji alarak bunun bir kısmını mekanik enerjiye dönüştürür. Motorun içinden q yükü geçmişse mekanik enerjiye dönüşen elektrik enerjisi;

\displaystyle W={{\varepsilon }^{'}}q={{\varepsilon }^{'}}lt dir.
\displaystyle {{\varepsilon }^{'}} = motorun zıt emk’sı

Ohm kanunun en genel Şekli

ohm

Bir üreteç, bir motor ve bir saf dirençten oluşan kapalı devrede üreteçin devreye verdiği \displaystyle \omega =\varepsilon .I.t enerjisinin bir kısmı dirençler üzerinde ısı enerjisine bir kısmıda motor tarafından mekanik enerjiye dönüşür.

\displaystyle \varepsilon It={{\varepsilon }^{'}}It+{{I}^{2}}\left( R+r+{{r}^{'}} \right)t

\displaystyle I=\frac{\varepsilon -{{\varepsilon }^{'}}}{R+r+{{r}^{'}}}

***Bir motorun zıt emk’ya sahip olması için mekanik iş yapması gerekir. Bu nedenle motorun dönmesi engellendiğinde zıt emk sıfırdır. Yani motor saf direnç durumundadır.

***Potansiyel, akım yönünde azalır.

***Bir direncin iki ucu arasındaki potansiyel fark
\displaystyle V=I.R dir.

Advertisement

I=0 ise V=0 veya R=0 ise V=0 dır.

Yani içinden akım geçmeyen direncin iki ucu aynı potansiyeldedir. (Wheatstone köprüsü)

İki Nokta Arasındaki Potansiyel Fark

iki-nokta-arasindaki-potansiyel

A ile B noktaları arasındaki potansiyel fark

\displaystyle {{V}_{AB}}={{V}_{B}}-{{V}_{A}}=\sum \varepsilon -\sum IR=\left( \varepsilon -{{\varepsilon }^{'}} \right)-I\left( R+r+{{r}^{'}} \right)

bağıntısından hesaplanır, iki nokta arasındaki potansiyel farkı bulurken yön seçiler.

★ Seçilen yönle emk’nın yönü aynı ise emk’nın işareti (+), zıt ise emk’nın işareti (-) alınır.

★ Seçilen yönle akım aynı yönlü ise akımın işareti (+), zıt ise (-) alınır.

★ Dirençler her zaman (+) alınır.

Bir direncin uçları arasındaki potansiyel fark

Advertisement

\displaystyle V=I.R

Bir üretecin uçları arasındaki potansiyel fark dış devrede verdiği akım şiddeti arttıkça azalır. Buna sebep üretecin iç direncidir.

\displaystyle V=\varepsilon -Ir

Bir motorun uçları arasındaki potansiyel farkı

\displaystyle V={{\varepsilon }^{'}}+Ir

Bir üretecin gücü

\displaystyle P=V.I=\left( \varepsilon -Ir \right)I=\varepsilon I-{{I}^{2}}r

Burada \displaystyle \varepsilon I gerçek güç, \displaystyle \varepsilon I-{{I}^{2}}r devreye verilen görünen güçtür.

Bir Motorun Gücü

\displaystyle P=V.I=\left( {{\varepsilon }^{'}}+I{{r}^{'}} \right)={{\varepsilon }^{'}}I+{{I}^{2}}{{r}^{'}}

Burada \displaystyle {{\varepsilon }^{'}}I mekanik güç, \displaystyle {{I}^{2}}{{r}^{'}} ise ısı gücüdür.

Advertisement

Bir Üretecin Verimi

\displaystyle Verim=\frac{VI}{\varepsilon I}=\frac{V}{\varepsilon }=\frac{\varepsilon -Ir}{\varepsilon }

Motorun Verimi

\displaystyle Verim=\frac{{{\varepsilon }^{'}}I}{VI}=\frac{{{\varepsilon }^{'}}}{V}=\frac{{{\varepsilon }^{'}}}{{{\varepsilon }^{'}}+Ir}

Çok İlmekli (Halkalı) devreler ve Kirchhoff Kuralları

1. Kapalı bir devrenin bir düğüm noktasına gelen akımlar toplamı o noktadan çıkan akımlar toplamına eşittir.

2. Bir kapalı devrede bir noktadan çıkıp aynı noktaya geri dönüldüğünde \displaystyle \sum \varepsilon -\sum IR=0 olur.


Leave A Reply