İcra Harç ve Giderleri nelerdir? Hangi durumlarda, neden icra harcı ödenir, özellikleri, hakkında bilgi.
İCRA HARÇ VE GİDERLERİ
İcra takibinin yürütülebilmesi için harcanan paraların tümüne birden icra harç ve giderleri denir. İcra harcı, devletin icra hukuku alanındaki faaliyetlerine karşılık olarak makbuz karşılığı aldığı paraya denir. Devlet kamu hizmetlerini parasız olarak sunar. Ancak icra hukukunda devlet kişilerin özel hukuk alanındaki alacaklarına kavuşmaları için faaliyette bulunduğundan, yapılan harcamaların bir kısmının icra organlarının sunduğu hizmetlerden faydalanan kişilerden alınmasını uygun görmüştür.
> Başlıca icra harçları şunlardır:
1. Başvurma harcı: ilamlı ve ilamsız icrada, alacaklıdan takip talebinde bulunulması karşılığında alınan harçtır. Bu harç sabittir.
2. Peşin harç: İlamsız icrada takip talebinde bulunan alacaklıdan alacak miktarının binde beşi oranında alınan harçtır.
3. Tahsil harcı: Konusu para yahut para ile ölçülebilen bir şey olan icra takibinin başarı ile sonuçlandırılması halinde, icra takibinin konusunun değeri üzerinden oransal olarak alınan harçtır.
4. İcranın yerine getirilmesi harcı: Konusu para ile değerlendirilemeyen ilamlı icra takiplerinin sonunda alınan harçtır.
5. Cezaevleri harcı: İcra takibinin sonunda alacak konusunun %2’si oranında alacaklıdan alınan harçtır.
Bir icra işlemi için gerekli harçların tümü peşin olarak ödenmeden harca konu olan işlem yapılamaz. Gerekli harçları tamamen almadan işlem yapan icra dairesi görevlileri, harcın ödenmesinden yükümlü olanlarla birlikte müteselsilen sorumlu olurlar.
> Bazı icra işlemleri ise harçtan muaftır
> İcra (takip) giderleri, icra organlarının icra takibini tam ve doğru bir şekilde yürütebilmeleri için harcanan paradır, icra giderleri icra takibine ilişkin bir iş ya da hizmetin görülmesi karşılığında bu hizmeti yahut işi görenlere ödenir.
Malın muhafazası için ödenen para, satış giderleri, posta giderleri, bilirkişi ücreti, vekalet ücreti, icra görevlilerinin yol giderleri icra giderlerine örnektir.
> Bir icra işleminin yapılabilmesi için icra giderlerinin “alacaklı” tarafından peşin verilmesi gerekir. Alacaklı, icra giderlerini peşin olarak vermezse talebi hükümsüz kalır. Alacaklı, ilk ödenen paradan masraflarını ” alabilir; yani takip masrafları borçluya aittir.
İcra giderlerinden borçlunun sorumlu olması, alacaklının haklı olması ve icra takibinin alacaklının talebi doğrultusunda sonuçlanması hali için geçerlidir. Yani başlangıçta alacaklı tarafından ödenen harç ve icra giderleri, alacaklının haklı çıkması halinde icra takibinin sonunda borçludan alınarak alacaklıya verilir. Bu durumun istisnaları kanunda belirtilmiştir; mesela cezaevleri harcı alacaklı tarafından ödenir yani takibin sonunda ödenen cezaevleri harcının borçludan alınarak alacaklıya ödenmesi söz konusu değildir.
