Abaza Hasan Paşa Kimdir? Osmanlı Dönemi İsyancı Askerinin Hayatı

0
Advertisement

Abaza Hasan Paşa Kimdir? Osmanlı döneminde isyanlar çıkartmış asi bir asker olan Abaza Hasan Paşa hayatı, biyografisi, Abaza Hasan Paşa dönemi hakkında bilgi.

Abaza Hasan Paşa

Abaza Hasan Paşa

Abaza Hasan Paşa, Osmanlı veziridir. (? – Halep 1659). Kapıkulu Ocağı‘ nın bir kolu olan Silahtar Ocağı’nda eğitim görüp yetişti. İlk önemli görevini Isparta Sancak Beyi olan Hacı Sinan Paşazade Mehmet Paşa’nın yanında mütesellim (vergi toplayacılığı) olarak üstlendi. Bu arada devlete baş kaldıran Haydaroğlu Mehmet’e karşı ayaklanmayı bastırmakla görevlendirildi. Haydaroğlu’nu Isparta yakınlarında ani bir baskınla yakaladı ve İstanbul’a göndererek asılmasını sağladı. Bu başarısı üzerine Yeni İl Türkmen Ağalığı ile ödüllendirildi. Ancak bir süre sonra Yeniçeri Ocağı’nın baskısıyla haksız olarak görevinden alınınca ayaklandı (1951); Gerede ile Bolu arasındaki bölgeyi ele geçirdi.Ayaklanmayı bastırmak üzere Sivas Valisi İpşir Mustafa Paşa, sonra da, önce asi iken devlete boyun eğen ve Karaman Beylerbeyliği’ne atanan Katırcıoğlu gönderildi. Abaza Hasan Paşa, Katırcıoğlu’nu Konya Aksarayı yakınlarında bozguna uğratınca İpşir Mustafa Paşa kendisiyle birleşti. Birleşen kuvvetler Eskişehir yöresini de denetimleri altına aldılar ve isteklerini İstanbul’a bildirdiler.

Ağırlaşan istekler üzerine Boynueğri Mehmet Paşa ayaklananlara aracı olarak gönderildi. Yapılan görüşmeler sonunda İpşir Mustafa Paşa’ ya Halep Valiliği, Abaza Hasan Paşa’ ya Türkmen Ağalığı verildi. 1653’te İstanbul’a gelen Abaza Hasan Paşa, burada bir süre kaldı ve yeniden Yeni İl Türkmen Ağalığı’na atandı. 1654’te daha önce birlik olduğu İpşir Mustafa Paşa sadrazamlığa atanınca, İstanbul’a çağırıldı ve Anadolu’dan gelen kuvvetlerin komutanı oldu. Fakat 1655’te Kaptanıderya Kara Murat Paşa’nın Sadrazam İpşir Mustafa Paşa’yı öldürterek sadrazamlığı ele geçirmesi üzerine öc almak üzere kuvvetleriyle Anadolu’ya geçti. Bu sırada Karaman ve Halep valisi olan Şeydi Ahmet Paşa ile anlaştı. Ancak yeni sadrazam Süleyman Paşa her ikisini de kuvvetli oldukları bölgelerden uzaklaştırmak amacıyla Çanakkale Boğazı’nın savunmasıyla görevlendirdi.

Çok kısa süre sadrazam olan Boynueğri Mehmet Paşa, Hasan Paşa’yı daha İstanbul’a gelmeden vezir rütbesiyle Diyarbakır Valiliği’ne atadı (1656). 1657’de sadrazam olan Köprülü Mehmet Paşa, Abaza Hasan Paşa’yı bu kez Halep Valiliği’ne atadı. Sadrazamın Erdel Seferi’ne katılması için gönderdiği emre, Köprülü’nün şiddet politikasından çekindiği için uymayan Abaza Hasan Paşa, etrafına 15 kadar vali toplayarak yeniden ayaklandı. Bu ayaklanmayı bastırmakla görevlendirilen Diyarbakır Valisi Murtaza Paşa’yı Ilgın yakınlarında bozguna uğrattı (1658). Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa’nın şiddetinden çekinen Abaza Hasan Paşa, Arabistan’ a geçmek amacıyla kuvvetleriyle birlikte Antep’e çekildiyse de Murtaza Paşa’nın kendisi için kurduğu tuzağa düştü ve Halep’te 30 adamıyla birlikte idam edildi.

Kaynak – 2

Abaza Hasan Paşa (Ölümü 1659), Osmanlı tarihinde Abaza İsyanları diye tanınan ayaklanmalara adı karışmış, IV. Mehmet zamanında haydutluklarıyla tanınan bir vezirdir. Türkmen aşiretlerinin ağası bulunduğu sırada azledildiği için, Kastamonu civarında isyan ederek kendisi gibi padişaha baş kaldırmış olan İpşir Mustafa Paşa ile birleşti. Bir zaman sonra İpşir Paşa Sadrazam olunca, kendisi de tekrar Türkmen ağalığına getirildi. Fakat İpşir Paşa’nın İstanbul’da öldürülmesi üzerine ikinci defa  isyan etti. O sırada bu isyanlardan çekinen padişah kendisini Diyarbakır’a, oradan da Halep’e vali yaptı.

Abaza Hasan Paşa yeni Sadrazam olan Köprülü Mustafa Paşa’nın Transilvanya seferine iştirak etmemek için on beş kadar vali ve veziri de kandırarak Anadolu’da geniş bir isyan hareketi hazırlayıp başına geçti. Bu hareketten telaşa düşen padişahın emriyle Sadrazam Köprülü İstanbul’a dönerek, asilerin üzerine Anadolu Serdarı unvanıyla Diyarbakır Valisi Murtaza Paşa’yı gönderdi. Abaza Hasan Paşa kuvvetleri, bu orduyu bozguna uğratınca, Anadolu’da korkunç ve tehlikeli bir kuvvet olarak büyümeye başladı. Fakat kış gelip de askerleri beslemek güçlükleri baş gösterince, ordudan ayrılmalar başladı. Kendisine bağlı valilerden birkaçı, padişaha affettirecekleri vaadiyle Abaza Hasan Paşa’yı kandırıp Halep’e getirdiler . Bir gece konağına baskın yapıp adamlarıyla birlikte kafasını kestiler.

Advertisement

Leave A Reply