Aile nedir, neden önemlidir? Ailenin toplum açısından önemi, ailenin özellikleri, aile çeşitleri nelerdir? Aile hakkında bilgi.
Aile Nedir? Aile Hakkında Bilgi
Aile; ana, baba ve çocuklardan oluşan topluluktur. Aile geniş anlamda ele alındığında, baba yetkisinin egemen olduğu bir dam altında yaşayan bireyler bütünlüğü; dar anlamda ele alındığında, yalnızca karı, koca ve çocuklardan oluşan topluluktur. Bu topluluk yasalara (bazen din kurallarıyla birlikte) uygun olarak belli önkoşullar altında, karşılıklı anlayış ve kabul ile birbirini eş olarak seçen karşıt cinsten iki kişinin yasal birlikteliği ve bu birliktelikten doğan çocuklardan oluşur. Küçük, büyük, dar ya da geniş olabilir; yaş ve cinsiyete dayalı bir işbölümüyle bütünleşir.
Toplumbilim açısından aile
Aile; üyelerinin sayısı toplumdan topluma değişebilen, genellikle cinsel bağlılık ve soya dayatılmış bir toplum birimidir. Bu, karı koca ilişkisiyle yaşayan bir ya da birden çok kadın ve erkekle onlara bağlı gerçek ya da öyle sayılan soydaşlardan kurulabilir. Ailenin çekirdeğini genellikle ana-çocuk bağlılığı oluşturur. Hemen her toplumda bu çekirdek hep aynıdır. Toplumun yapısına göre ana-çocuk çekirdeği yöresindeki aile yayılımı, dar ya da geniş olabilir. Ailede bireylerin hak ve görevlerinin, sorumluluklarının dağılımı, ayrı bir deyişle ailenin organlaşması toplumsal yapıya göre biçimlenir. Ailede bireyler arası ilişkiler (karı koca, çocuk ve gerçek ya da öyle sayılan akrabalar arası ilişkiler) toplumun kültürüne göre belirlenir. Bu ilişkiler yalnızca ailenin düzenini değil biyoloji bakımından ve kültürce sürmesini de sağlar.
Büyük aile
Geniş aile ya da birleşik aile olarak da adlandırılır. Kimi zaman aynı evde oturan, kimi zaman da birbirleriyle evde oturan, bağlantılı küçük evlere yerleşmiş birçok özel ya da çekirdek aileden oluşan topluluktur. Büyük aile babasoylu ya da anasoylu olabilir. Bütünü oluşturan özel ya da çekirdek ailelerden her biri ayrı kuşakları içerir. Sözgelimi, babasoyu ailede, baba ailesi ile tek tek oğulların aileleri; anasoyu ailede, ana ailesi ile tek tek kızların aileleri bir aradadırlar. Bazen de erkek kardeş aileleri bir arada oturarak birleşik aile oluşturur. Böyle bir ailenin kuruluşunda etmen, kardeşlerin kan bağlılığıdır. Büyük ailenin bir türü de bölünmemiş ailedir. Balkan Slavlarında Zadruga adı verilen aile tipi bölünmemiş ailenin en iyi örneğini oluşturur.
Kök aile
Büyük aile tiplerinden biridir. Aynı evde yaşayan karı, koca, çocuklar ve evli oğullardan oluşan aile tipidir. Daha çok çağdaş köy toplumlarında görülür. Baba, mülkünü ya kendisinin seçeceği ya da aileye de egemen olan kültürün önerdiği oğullardan birine bırakır. Kök aile için en önemli varlık, tüm ailenin geçimini sağladığı bölünmemiş topraktır. Baba ocağı ailesi. Bu tip aile de bir büyük aile türüdür. Karı koca aile onların tüm erkek kuşakları ve evlenmemiş çocuklardan oluşur. Türk-Germen Ailesi de denilen baba ocağı ailesinde ananın her zaman özel bir yeri ve etkinliği vardır.
İğreti aile
Savaş, uzun yolculuklar, başka yerlerde iş tutma gibi nedenlerle kocanın evden ayrıldığı zamanlarda ve bu zamana bağlı olarak kurulan aile biçimidir.
Çekirdek aile (çağdaş aile)
Aileyi oluşturan bireyler karı koca ve evlenmemiş çocuklardan oluşur. Bu nedenle aile küçülmüş, daralmıştır. Bu aile tipine bazen dar aile adı da verilir. Ne var ki, dar ailede evlenmemiş çocuklar ve bekâr arkabalar da bulunduğu için küçük de olsa bir ayrım vardır. Çekirdek ya da çağdaş aile büyük aileye göre kısa süreli oluşuyla dikkati çeker. Çekirdek aile çocuklarla çoğalıp genişler. Çocukların yetişip kendi evlerine çıkmaları ya da evlenmeleriyle daralır ve anne babanın ölümüyle de dağılır. Çekirdek ya da çağdaş ailede anne ve babanın çocuklar üstündeki egemenlikleri devletin etkisiyle daralabilir. Devlet yurttaşların haklarını gözetip korudukça, onlara önem verip özen gösterdikçe çocuklar üstünde daha çok sahibi olur. Böylece çocukların yetişip gelişmelerinde anne ve babaya yaptırımlar uygulayabilir. Çekirdek Aile Hakkında Fazlası
