Akdeniz bölgesi tarihçesi. Akdeniz bölgesinde ki ilk yerleşimlerden islam ve Türk’lere değin uzanan tarihi hakkında kısa bilgi.
Akdeniz Bölgesi Tarihi
Akdeniz Bölgesi, tarihin eski çağlarından başlayarak birçok uygarlığın doğup geliştiği bir yerdir. Bölgede ilk yerleşim merkezleri M.Ö. 5.500’lerde kuruldu. Tarihsel buluntular Anadolu’ nun bu kıyı şeridinde yerleşme olayının giderek arttığını ve uygarlık düzeyinin de geliştiğini kanıtlamaktadır. M.Ö 1750-1200 arasında Anadolu’ya egemen olan Hitit uygarlığı, bölgeye kadar uzandı. Bölgede çeşitli uygarlıkların tanışıp kaynaşmasını ve yeni sentezlere ulaşmasını sağlayanlar, burada küçük sömürgeler kuran Fenikeliler oldu. Fenikeliler, bölgede camcılık, kuyumculuk, dokumacılık gibi konularda ileri bir düzeye ulaşılmasını sağladılar.
Fenikelilerden sonra bölgede Kartaca’lılar da küçük koloniler kurdular. Kıyı şeridi, M.Ö 6. yüzyılın ilk yarısında Lidya’lıların egemenliğinde kaldı. Sardes’i merkez yapan Lidya’lılar döneminde bölgedeki uygarlık daha da ilerledi. Bölge M.Ö 546-336 arasında Pers egemenliğine girdi. Bu süre içinde Pamfiyla ve Kilikya’da kurulu bağımsız devletler birer uygarlık merkezi durumuna geldiler. Makedonya Kralı Büyük İskender ve bazı Yunan site devletleri döneminden sonra bölge bir süre Bergama Krallığı’na bağlı kaldı, ancak, Pamfiyla (Antalya ve yöresi) korsanları da zaman zaman etkinliklerini duyurdular.
Anadolu’nun Akdeniz kıyı şeridini İÖ 65’te Romalı Komutan Pompeius Roma İmparatorluğu’na kattı. Tarihte ilk kez Romalılar bölgedeki bütün kavimler arasında bir birlik sağladılar. Roma egemenliğinde geçen süre içinde (İÖ 12-İS 395) bölgede çok geniş bayındırlık etkinlikleri gerçekleştirildi, ticaret merkezlerinin sayısı çoğaldı. Bu durum Bizans döneminde de sürdü. 7. yüzyılın ortalarından başlayarak Anadolu ile birlikte Akdeniz Bölgesi’nde de İslam etkisi görülmeye başlandı. Emeviler (661-750) ile Abbasiler (750-1258) döneminde, bölgede özellikle Adana ve yöresinde birçok bayındırlık işleri gerçekleştirildi. Bölge, Halife Mutasım’dan sonra yeniden Bizans’ın eline geçti. 1071 Malazgirt Savaşı’nı izleyen yıllarda Akdeniz kıyıları yavaş yavaş Selçuklu egemenliğine girdi.
Anadolu Beylikleri döneminde Antalya ve çevresine Hamitoğulları, Adana ve çevresine Ramazanoğulları egemen oldular. Önce Antalya, sonra Adana ve çevresi Osmanlı egemenliğine girdi. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra bölge yer yer yabancı istilası altında kaldıysa da Lozan Antlaşması ile Akdeniz Bölgesi tümüyle Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde bırakıldı. Bu dönemde bölge, Türkiye’ nin en hızlı kalkınan bölgeleri arasında yer aldı.
