Aletçilik felsefesi ile ilgili temel ve kısa bilgiler.
Aletçilik, düşünce ve kuramları eylem için gerekli araçlar olarak gören pragmacı felsefe öğretisi. Bu öğretiye göre, düşünceler, canlıların çevreleriyle uyum kurmalarında araçlar olarak iş gören eylem planlarıdır. Bu öğretimin en ünlü temsilcisi Amerikan düşünürü John Dewey‘dir. Dewey kendi pragmacı anlayışı için hem aletçilik hem de uygulayıcılık terimlerini kullanır.Aletçiliğin bir felsefe akımı olarak ortaya çıkışı 1903’te yayımlanan Studies in Logical Theory (Mantıksal Kuramda İncelemeler) ile oldu. Dewey, Chicago Üniversitesi Felsefe Bölümü üyeleriyle gerçekleştirdiği bu çalışmada William James’e çok şey borçlu olduğunu söyler.
Dewey, Aletçi sistemini davranışçı psikoloji ve pragmacı bilgi kuramı üstünde temellendirir. Aletçiliği, “düşüncenin gelecekteki sonuçlarda uygulayımsal belirlenimler açısından nasıl iş-gördüğü öncelikle göz önüne alarak, çeşitli biçimleri içerisindeki kavram, yargı ve çıkarımlara ilişkin kesin bir mantıksal kuram oluşturmak girişimi” diye tanımlar. Ona göre pragmacı aletçiliğin özü, bilginin de eylemin de iyiyi gerçekleştirmek için birer araç olduklarını kavramaktır. Başka bir deyişle, kuramların işlevsel bir içeriği olmalı; eyleme dönüştürülebilmelidirler. Böylece, bilimsel kuram ve kavramlar eyleme dönüştürüldüklerinde başarılı sonuçlar doğururlarsa iyi ve gerçektirler; bunun tersi olduğunda ise kötüdürler ve gerçek değildirler.
