Ashikaga Takauji kimdir ve ne yapmıştır? Ashikaga Takauji hayatı, biyografisi, imparatorluk dönemi hakkında bilgi.
Ashikaga Takauji
Ashikaga Takauji; Aşikaga Takauci (d. 1305, Japonya – ö. 7 Haziran 1358, Kyoto, Japonya), imparatorluk hükümetini devirerek 1338’den 1573’e değin Japonya’ya egemen olan Aşikaga şogunluğunu kuran savaşçı ve devlet adamı, imparatordur. Aşikaga şogunluğu sırasında da yalnızca simgesel olarak hükümdarlığını sürdürdü. Takauci imparatorluk hükümetini devirmiş olduğu için, 19. yüzyılda Japon İmparatorluğu’nun yeniden canlandığı dönemde Japon tarihinin en büyük hainlerinden biri olarak anıldı. Ancak II. Dünya Savaşı’ndan sonra imparatora beslenen saygının azalmasıyla Takauci’nin önemi de yeniden kabul edilmeye başlandı.
Aşikaga ailesi, Kamakura dönemi (1199-1333) boyunca Japonya’nın en güçlü ailelerinden biri oldu; başkentleri Kamakura’dan ülkeye egemen olan ve imparatora yönetim içinde bir kukladan fazla rol vermeyen Hoco naiplerine birçok maiyet görevlisi yetiştirdi. Sonunda 1331’de İmparator Go-Daigo (hd 1318-1339) bir ayaklanma çıkartarak, imparatorluğu yeniden toparlamaya girişti. Ayaklanma kolayca bastırıldı, imparator da sürgüne gönderildi. Ama iki yıl sonra kaçmayı başararak yeniden kuvvetlerinin başına geçti, imparatorluk başkenti Kyoto’ya ilerlemeye hazırlandı. Takauji, Hoco hükümeti tarafından, Kyoto’nun savunmasını güçlendirmesi için gönderildi. Ama bu sırada, Hoco hükümetinin Kamakura dışında kalan toprakları üzerindeki denetimi zayıflamıştı. İmparatorluk kuvvetlerinin gücünden de cesaret alan Takauji, ansızın taraf değiştirdi; Japonya’nın doğusunda, Tamba eyaletindeki kendi topraklarına dönerek Kamakura hükümetine karşı bir ordu topladı.
Birçok başka büyük savaşçı da taraf değiştirince, Hoco hükümeti çöktü. Go-Daigo, 10. yüzyıldan beri ilk kez, hem siyasal, hem de askeri gücü elinde tutabilen bir imparatorluk hükümeti kurabildi. Ama yeni hükümet de çok geçmeden güçlüklerle karşılaştı. Go-Daigo kırsal kesime asla egemen olamadı, kendisine yardım eden savaşçılar da ganimetten aldıkları paydan hoşnut olmamaya başladılar.
Temmuz 1335’te Hoco ailesinden biri, bir ordu kurarak Kamakura’yı yeniden ele geçirmeyi başardı. Takauci bu fırsattan yararlanarak şogunluğa atanmasını ve Hoco ayaklanmasını bastırmakla görevlendirilmesini istedi. İsteği reddedildiği halde Kamakura üzerine yürüyüp düşmanı yendi. Bunun üzerine imparatorluk sarayı, Aşikaga ailesini imparatorun Kamakura’da tutulan oğlu Prens Morinaga’yı öldürmekle ve aileden gelen görevlileri imparatorun izni olmadan ödüllendirmekle suçladı.
Bunu bir savaş izledi ve Takauji, kardeşi Tadayoşi’nin de yardımıyla, imparatorluk ordusunu yenip Kyoto’yu ele geçirdi. Ama çok geçmeden yeniden toparlanan imparatorluk güçleri Takauji’yi kentten attı. Üç ay geçmeden Takauji büyük ve birleşik bir ordunun başında geri dönerek imparatorun ordularım yendi. Go-Daigo’nun hükümdarlık hakkını yitirdiğini ilan ederek imparatorluk ailesinin başka bir kolundan yeni bir imparator buldu ve kendisini şogun ilan ettirdi. Devrik imparator, Yoşino Dağlarına kaçtı ve kendisini gerçek hükümdar ilan etti. Kuzeydeki Kyoto sarayıyla, güneydeki Yoşino sarayı arasındaki düşmanlık 1392’ye değin sürdü.
Daha sonraki yıllarda Takauji ile kardeşi Tadayoşi arasındaki kavga, Aşikaga aile birliğini o kadar güçsüzleştirdi ki, Takauji bir daha tam gücünü asla toparlayamadı. Torunu Yoşimitsu’nun şogunluğuna değin aile, tam anlamıyla bir kurumsallaşmayı gerçekleştiremedi. Aşikaga ailesi 1573’e değin şogun unvanını taşımasına karşın, feodal askeri önderler ve ülkenin her yerine yayılmış güçlü Budacı manastırların tümü üzerinde ancak kısa bir süre etkin denetim kurabildi.
Takauji çok kültürlü bir insandı ve vaka (31 heceli şiir) ile renga (zincirleme dize) yazardı. Zen mezhebinin gelişmesine katkılarda bulundu ve ülkenin her yanında tapınaklar yaptırdı. Bunlar arasında Kyoto’daki Tenryuci de bulunmaktadır.
