Balistik nedir ne demektir? Balistik tanımı nasıldır? Balistik ve balistiğin tarihi ile ilgili genel bilgilerin yer aldığı yazımız.
Uzay içinde atılan cisimlerin, daha özel olarak mermilerin hareketlerini ve bu hareketlere etki yapan şartları inceleyen bir tekniktir. Merminin hareketi barut gazının yanmasından hasıl olan kuvvetle veya başka bir itici kuvvetle meydana gelir. Bu hareket namlu içinde ve dışında olur.
Balistik genel olarak ikiye ayrılır: 1 — İç balistik; 2 — Dış balistik. Ayrıca, uygulanma bakımından, ikinci derecede olarak: 1 — Teorik balistik, 2 — Deneysel balistik diye de ikiye ayrılır.
1 — İç balistik: Merminin silah namlusu içindeki hareketinden, barutun etki edeceği ısıyla gazları, bunların namluyla mermiye yaptıkları etkileri inceler. Bu bilim kolu General Piobert’in 1839’da kapalı bir cam boru içinde barut gazının basıncını incelemesiyle başlamıştır. Barutun etki ettiği gaz basıncı yanma suretiyle artar. Buna karşı namlu içinde merminin hareketi ve dolayısı ile gazın yayıldığı bokluğun artması ile orantılı olarak da, basıncı azalır. Gaz basıncının en büyük sınırının, merminin namlu ağzını bıraktığı ana rastlaması idealdir. Pratikte bu hal sağlanamaz. Fakat, ağır yanan ve böylece yanma zamanı uzayan barut ile, uzun namlu kullanmak suretiyle bu ideale yaklaşılır.
Hava direncini azaltmak üzere, namlu ağzından sonra merminin ucunu hareket doğrultusunda tutabilmek için namlu içinde açılan yivler yardımı ile mermiye kendi ekseni etrafında bir dönme hareketinin verilmesi de iç balistiğin konularından biridir.
2 — Dış balistik: Merminin namlu ağzından itibaren kazanılmış hız, hava direnci ve yer çekimi etkileri altındaki hareketini inceler. Bu harekete merminin havada hareketinden sonra çarptığı madde içinde durmasına veya paralanmasına kadar olan delici hareketi de dahildir.
Merminin hava içinde yaptığı hareketin, dolayısı ile dış balistiğin esaslarında uzun zaman yanlış fikirler hâkim olmuştur. 1537′ de Venedikli Niccolo Tartaglia, mermi yolunun daima eğri olduğunu bildirdi. 1638′ de Galileo yerçekiminin mermi üzerinde devamlı olarak etki yaptığını gösterdi. Fakat gerek Galileo, gerek ondan sonra Torri-celli, havanın mermi üzerine yaptığı etkiyi dikkate almadılar. Hava direncinin cismin yüzeyiyle orantılı olduğunu ilk defa 1723’te Newton ortaya koydu. 1742 yılı sonlarında İngiliz bilgini Rofins, mermilerin hızını ölçmeye yarayan balistik saatini bulmak suretiyle deneysel balistiği kurmuş oldu.
