Beta Balığı nasıl bir balıktır? Beta Balığı türleri, üretimi, yaşam koşulları, beslenmesi, bakımı ve özellikleri hakkında bilgi.
BETA (BETTA SPLENDENS) :
Akvaryum balıklarının en enteresan ve güzellerinden biridir. Ana vatanı Siyam, Malezya ve Koşenşin’dir. 18 ilâ 32°C arasındaki ısılarda yaşayabilir. Az asitli ve ışıklı akvaryumları sever.
Erkeği, 6-6,5 santim boyundadır. Dişileri ya ayni boyda veya daha küçük olurlar; aynı zamanda bunların yüzgeçleri daha az gelişmiştir Erkekleri son derece muhteşemdir. Kuyruk yüzgeçleri, oldukça büyük ve yuvarlak biçimdedir. Sırt yüzgeçleriyse, bir tül duvak gibi uzun ve saçaklı görünümde olup sırtından aşağılara sarkar. Değişik renkte Betalar vardır. Bunlardan özellikle erkeklerin renkleri, harikulade güzellikte ve yanar dönerlidir. Koyu mavi, kan kırmızı, mor, vişne rengi, açık mavi, zümrüt yeşili, kum renkli Betalar türetilmiştir.
Dişileriyse, erkeklerine pek benzemezler. Renkleri daha soluktur. Çok sakindirler. İki erkeğin bir araya gelince, birbirlerini öldürünceye dek dövüşmesine karşılık, dişilerin pek çoğu bir arada yaşayabilir. Beta erkeklerinin, birbirlerine karşı bu düşmanlıkları dışında, oldukça sakin balıklar olduklarını söyleyebiliriz. Bir çift Beta karışık bir akvaryumda rahatça yaşayabilir. Beta erkeklerinin bu kavgacılığı Siyamda en büyük eğlencedir. Bankog’ta ondan fazla kulüpte düzenlenen iddialı Beta kavgalarının binlerce meraklı seyircisi vardır.
Beta’ların üretilmesi kolay olmakla birlikte, biraz önem isteyen bir iştir. Betalar yılın her ayında yumurta dökebilirlerse de, en elverişli aylar Eylül ve Ekimdir. Dişi Beta bütün ömrü boyunca, on aylıkla iki yaş arasında ve ancak on kez yumurta dökebilir. Üreme Cennet Balığında olduğuncadır. Ancak daha sağlıklı bir yöntem de uygulayabilirsiniz.
Üretimi:
Üretim için orta boy bir akvaryum (50 cm. boyunda olabilir.) alınarak, bu ortadan bir camla ikiye bölünür Akvaryum, 15 cm. yükseklikte bekletilmiş su ile doldurulur ve Riccia, Salvinia gibi yüzen bitkilerle iyice bitkilendirilir. Bu bitkiler, hava kabarcıklarının tutulmasında çok büyük işe yararlar. Bundan sonra dişi, akvaryumun bir bölümüne, erkek, diğer bölümüne konulur. Dişiyi camın arkasından gören erkek Beta, çok büyük bir süratle yuvayı yapar. Bu yuva Cennet balığında olduğu gibi su yüzeyinde, adetâ bir sabun köpüğünü andırır. Kalınlığı ortalama iki santim kadardır ve altı ile oniki santimetre kare kadar bir yer kaplar. Erkek yuvayı kurarken ağzına bir miktar hava alır ve bunu bir çeşit tükürükle sararak su yüzeyine yollar. Bunların yan yana gelerek bir diğerine yapışmasından yuva meydana gelmiş olur.
Erkek Beta, yuvayı tamamladıktan sonra camdan dişisine bakar ve ona kur yapmaya başlar. Solungaçları ve yüzgeçleri kabarır, renkleri bir başka canlılık ve parlaklık kazanır. Şayet dişi yumurtlamak için hazırsa o da cama yaklaşarak erkeğin hareketlerini ilgiyle izler ve onun davranışlarını taklit eder.. Yumurtlamaya hazır bir dişinin kamı şiştir. Anal kısımda toplu iğne başı büyüklüğünde bir beyaz nokta görülür. Rengi her zamankinden daha canlıdır. Dişi hazır değilse erkekten uzaklaştığı ve nötr bir renk aldığı görülür.
Yumurtlama
Dişinin hazır olduğu tespit edilince, aradaki cam suda bir dalgalanma olmamasına dikkat edilerek kaldırılır. Erkek dişiye yuvayı göstermek istercesine yukarıya doğru yüzer. Dişi de onun peşi sıra gider. Sonra erkek, yuvanın altlarında birden dönerek yarım ay şeklini alır ve dişiye sarılır. Dişi de kıvrılarak iyice erkeğe kenetlenir. Sonra dişi adetâ bir at nalı şeklinde kendisini saran erkekten sıyrılarak yuvanın altında karnı yukarıya gelecek biçimde hareketsiz yatar. Bu arada on ilâ yirmi arasında yumurta bırakır
Erkek hemen harekete geçerek bütün yumurtaları daha onlar dibe inmeden ağzıyla yakalar ve hazırlamış olduğu yuvaya bırakır. Bütün bu süre içinde dişi bir ölü gibi hareketsiz durur. Dişi normal hale gelirken erkek onu tekrar kucaklar. Bu kucaklaşıp ayrılmalar bir saat kadar sürer ve 100 ile 500 arasında değişebilen sayıda yumurta elde edilmiş olur. Bu yumurtalar süt beyazlığındadır. Eğer dişi yumurtlamaya hazır değilse erkek onu yumurtlatabilmek için son derece hırpalar. Bu yüzden dişi iyice incelenip yumurtlamaya hazır olduğuna inanç getirmeden akvaryuma konulmamalıdır. Ölümüne sebep olunabilir.
Yavrulara Nasıl Bakılır?
Yumurtlama bittikten sonra dişi derhal akvaryumdan çıkartılmalıdır. Erkek yumurtaları korumak için dişiyi yuvaya yaklaştırmaz. Hattâ onu yaralayıp öldürebilir. Yumurtalar kırk sekiz saatte çatlayarak, içinden gözle zor görülebilen bir büyüklükte olan yavrular çıkar. Erkek Beta koruyucu ödevine devam eder. Yavrulardan biri yuvadan uzaklaştığında onu ağzına alır ve bir kabarcıkla sararak tekrar yuvaya yollar. Eğer yavrular yerlerinde durmuyorlarsa yuvayı dağıtır ve yavruları yer. Fakat bu oldukça ender olur. Buna meydan vermemek İçin, akvaryumu en ufak bir ısı değişikliği, hava cereyanı ve sarsıntıdan bile korumak gerekir.
Beş altı gün sonra yavrular kendi kendilerine yaşayabilecek ve diğer balıkların yavruları gibi beslenebilecek hale gelirler. O zaman, babanın rolü artık bitmiştir; akvaryumdan çıkartılabilinir. Aksi takdirde onları yiyecektir.
Yavrular oldukça ihtimam isterler. İlk günlerde yumurta sarısı verilmeli, daha sonra enfüzvuarlar ve diğer yavruluk yemler verilmelidir. Yemleme hemen bitecek oranda yapılmalı, akvaryumun temizliği korunmalıdır. Yavrular, 70 İlâ 120 günlük olunca, bunların cinsiyetlerini ayırabilmek mümkün olmaktadır. Beta erkekleri üç aylıktan itibaren mutlaka ayrı beslenmelidirler, yoksa kavga ederler. Bütün Anabantidae’nin üretimi Beta’lara uygundur.
