Bitkiler nasıl sınıflandırılır? Çiçekli ve çiçeksiz bitkiler nelerdir, kaça ayrılır, Bitkilerin Sınıflandırılması ve grupların özellikleri hakkında bilgi.
Bitkilerin Sınıflandırılması
Aralarında her ne kadar birçok farklar gösterirlerse de bitkileri ortak özelliklerini gözönünde bulundurarak sınıflandırmak mümkündür. Yeryüzündeki bitkileri içine alan âleme Bitkiler Alemi adı verilir. Bitkiler Alemi çiçeksiz bitkiler ve çiçekli bitkiler diye iki büyük şubeye ayrılır :
Kaynak: pixabay.com
1. — Çiçeksiz Bitkiler:
Adlarından da anlaşılacağı gibi bu şubedeki bitkilerin ortak özellikleri çiçeklerinin olmayışıdır. Bunların hepsi ilkel bitkilerdir. Çoğalma organları çok küçüktür, gözle görülmeleri imkânsızdır.
Çiçeksiz bitkiler 1 ) damarlı çiçeksizler; 2) karayosunları; 3) talli bitkiler, olmak üzere üç alt şubeye ayrılırlar.
Damarlı Çiçeksizler. Klorofilli bitkilerdir. Kökleri, yaprakları ve damarları vardır. Buna karşılık çiçek tohumları yoktur. Kibritotları, atkuyruklârı, eğreltiotları olmak üzere ayrıca üç sınıfa ayrılırlar. Bunlardan eğreltiotları eski çağlarda gayet büyük gövdeli ağaçlar- halinde yeryüzünün birçok bölgesini kaplıyordu. Bugün kömür halinde yeraltından çıkarılmaktadır. Yalnız, birçok sıcak memleketlerin ormanlarında ağaç gibi yüksek gövdeli eğreltiotlarına rastlamak mümkündür.
Karayosunları. — Klorofilli bitkilerdir. Bunlarda bitkiyi yere tespit edecek gerçek anlamda bir kök yoktur. Damar sistemleri teşekkül etmemiştir. Yapraklı karayosunları ve Ciğerotları diye iki sınıfa ayrılırlar. Islak toprak, ağaç gövdeleri, kayaların üstleri gibi yerlerde yaşarlar. Havadaki nemden ve yağmurdan su alır, bunlarla beraber gelen maddelerle beslenirler.
Talli Bitkiler. — Kök, gövde ve yaprak teşekkül etmemiştir. Organizmaları ya tek bir hücreden, veya aynı özellikleri olan hücre topluluklarından meydana gelmiştir. Bu topluluklara tal adı verilir. Bakteriler, mavi yeşil suyosunları, kamçılılar, diyatomeler, yeşilsuyosunları, kavuşursuyosunları, suaskıları, esmersuyosunları, kızılsuyosunları, cıvıkmantarlar, yosunmantarları, gerçekmantarlar, likenler vs. gibi sınıflara bölünürler. Bunların çoğu su içinde yaşar. Bakteriler ve mantarlar gibi bazı sınıfları klorofilsizdir. Çoğu besinlerini ölü organizmalardan veya gübre gibi artıklardan sağlar.
Kaynak: pixabay.com
2. — Çiçekli Bitkiler:
Tabiatta çok karşılaşılan bitkilerdir. Meyveleri ve çiçekleri vardır. Genel olarak klorofilli olduklarından kendi besinlerini üretirler. Asalak ve ar tak yaşayan tiplerine pek seyrek rastlanır. Üreme organları çok gelişmiştir. Kök, gövde, yaprak, çiçek ve meyveleri vardır. Çiçeksiz bitkilerden daha çok gelişmişlerdir. 1) Açıktohumlular, 2) Kapalıtohumlular olmak üzere iki alt şubeye bölünürler.
Açıktohumlular
Meyve ve yaprakları açıktır. Bundan dolayı, bu bitkilerin tohumları bir meyve İçinde değil, açıkta meydana gelirler. Cycadinae, ginkgoinae, gnetinae ve kozalaklılar diye dört belli başlı sınıfa ayrılırlar. Birincisinin başlıca örneği sikas bitkisi, ikincisinin ginko bitkisi, üçüncüsünün efedra bitkisi, dördüncüsünün de bildiğimiz çam, köknar, sedir bitkileridir.
Kapalıtohumlular
Üremeleri çiçekle olur, tohumlar bir meyve içinde saklıdır. Bugün yeryüzündeki kapalıtohumluların 170.000 kadar türü vardır, bunlar 10.000 kadar cins, 300 kadar da familyada toplanmışlardır. (Bitkilerin sınıflandırılmasında bu familyaların başlıcaları, türlerin de ancak pek önemli olanları verilmiştir). Kapalıtohumlular birçenekliler ve ikiçenekliler diye iki büyük sınıfa bölünür: Bir çanaklılar sınıfındaki bitkilerde oğulcuk bir çenekten, ikiçeneklilerde ise iki çenekten meydana gelmiştir.
Birçenekliler sınıfında soğangiller, nergisgiller, süsengiller, buğdaygiller, salepgiller, sukamışıgiller gibi familyalar bulunur.
İkiçenekliler taçyaprağı bitişik olanlar, taçyaprağı ayrı olanlar ve taçyaprağı olmayanlar diye üç takıma ayrılır.
Taçyaprağı bitişik olan bitkiler takımında başta zeytingiller, sarmaşıkgiller, ballıbabagiller, patlıcangiller, kabakgiller, bileşikgiller, asmagiller olmak üzere birçok bitki familyaları vardır.
Taçyaprağı ayrı olan bitkiler takımında İse gülgiller, çınargiller, baklagiller, turpgiller, çaygiller, ketengiller, maydanozgiller, turunçgiller, ebegümecigiller, gelincikgiller gibi birçok bitki familyası bulunur.
Taçyaprağı olmayan bitkiler takımında da ıspanakgiller ve dutgiller gibi familyalar vardır.
