Bir kaza bir hastalık sonucunda istenmeyen bir şekilde insanların girmiş oldukları bitkisel hayat ne demek? Bitkisel hayat ne anlama geliyor?
Sempati siniri sisteminin yapısını anlatırken buna «bitkisel sistem» de denildiğini belirtmiştik. «Bitkisel yaşayış» denilen durum da bu sistemle ilgilidir.
Bir kimsede bilinci, duyuyu, hattâ duyu organlarını kaldırabiliriz. Böyle yapmakla beyin-omurilik sisteminin idare ettiği hayatı kaldırmış oluyoruz. Buna rağmen, hayat bütün bütün sönmüş değildir. Böyle bir insanın kalbi, midesi, akciğerleri, kan damarları, bezleri çalışmaya devam eder. İşte, bilinç dışında devam eden bu hayatı idare eden, «bitkisel (vejetatif) sinir sistemi»dir.
Beynin istemi altında çalışmıyan düz kaslar bu sistemden sinir telleri alırlar, «andokrin sistem» denilen hormonlarla bir ahenk içinde çalışırlar.
Bilincin dışında olmakla birlikte, bitkisel sistem bütün bütün bağımsız (özerkli) değildir, beyin-omurilik sistemine bağlıdır. Böylece, bitkisel sistemle beyin-omurilik sistemi, gerekince, birlikte çalışıırlar. Meselâ sidik torbası fazla dolunca bitkisel çalışma çoğalır, dolgunluk yüzünden sıkıntı duyarız. Sıkıntı duymamız bitkisel çalışmanın beyinde idrak edilmesidir. Bunun tersi de olabilir. O zaman, beyin uyartılarına bitkisel sistem karşılık verir. Meselâ, fena bir koku karşısında bulantı duyarız. Bazı insanlar kan görünce bayılırlar. Burada da beyin-omurilik uyartısına bitkisel sistemin karşılık verdiğini görürüz.
