Çavdar Mahmuzu nedir? Çavdar Mahmuzu hakkında bilgi.
Çavdar Mahmuzu (Lat. Secala cornutum). Çavdar, yabanıl buğday, arpa, yulaf gibi bitkilerin başaklarında asalak olarak kışı geçirmek için oluşan asklı mantar türüdür. Mantar sporları bu tür bitkilerin çiçeğinin dişi organı tepeciğinde çimenlenir ve miselyum (mantar ipliklerinin oluşturduğu topluluk) oluşturur.
Miselyum yumurtalığın içini kaplayarak spor vermeye başlar. Salgıladığı tatlımsı ve böcek çeken sıvıya gelen böceklere yapışan sporlar, öteki başaklara da sıçrayarak hastalığı yaygınlaştırır. Yumurtalığı bozan miselyum, boynuz biçiminde siyahımtırak mor lekeli bir sklerotuyuma dönüşerek olgunlaşır ve çavdar taneleriyle toprağa düşüp kışı orada geçirir. İlkbaharda koyu kırmızı çok sayıda başlık verir, rüzgarın etkisiyle bu başlıktan yayılan sporlar yeniden çavdarın dişi organı üzerinde yaşama aşamasına başlar.
Çavdar mahmuzu hastalığı ergometrin, ergotamin ve ergotoksin cinsinden alkolit taşıdığından una karıştığında bergotisnuns denen zehir etkisi taşır.
Çavdarmahmuzu karışmış undan yapılan ekmekleri yiyenler uzun süreli de olsa ölümle ya da kangren etkisi nedeniyle organ kaybı ve sakatlıkla karşılaşırlar. Ancak çavdarmahmuzu içindeki alkaloidler tıpta kullanıldığı için Rusya Federasyonu, Polonya, Macaristan, Fransa ve Almanya’da ilaç elde etmek için özel olarak üremesine izin verilir.
İsviçreli kimyager Albert Hofmann çavdar mahmuzunda yer alan alkaloidlerinden günümüzde oldukça tehlikeli bir uyuşturucu maddesi olarak da kabul edilen LSD üretmiştir.
