Charles Ives kimdir ve ne yapmıştır? Charles Ives hayatı, biyografisi, müzik kariyeri be besteleri hakkında bilgi.
Charles Ives
Charles Ives; (d. 20 ekim 1874, Danbury, Connecticut – ö. 19 Mayıs 1954, New York kenti, ABD), müzikte 20. yüzyılın sonraki gelişmelerinin çoğunu haber veren yenilikleriyle tanınmış ABD’li bestecidir.
Babası bando şefi ve müzik öğretmeniydi. Çeyrek tonlarla akustik deneyleri yapıyordu. Charles ilk müzik derslerini ondan aldı. On iki yaşında çevrelerindeki bir kilisede org çalmaya başladı; iki yıl sonra da ilk bestesi kent bandosu tarafından çalındı. 1893 ya da 1894’te “Song for the Harvest Season”ı besteledi. Yapıtın dört ses partisi (insan sesi, trompet, keman ve org) farklı tonalitelerde yazılmıştı. Ives o yıl Yale Üniversitesi’nde dönemin en önde gelen akademik bestecisi Horatio Parker’ın sınıfında öğrenim görmeye başladı. Göreneklere aldırmayarak Parker’ı kızdırdıysa da sonunda onun için bir dizi “doğru” beste yaptı.
1898’de mezun olduktan sonra New York kentinde sigorta prodüktörlüğü yapmaya başladı; bir yandan da orgcu olarak çalışıyordu. 1907’de Ives & Myrick sigorta şirketini kurdu. 1916’dan 1930’a değin bu başarılı şirketin başında bulundu. Gayri menkul planlama sigortası kavramını ortaya attı ve iş dünyasında geçirdiği yılları, müziğinin özüne katkıda bulunan değerli bir yaşantı olarak değerlendirdi. Hemen hepsini 1915’ten önce yazdığı yapıtlarının çoğu ölümünden sonra yayımlanan Ives, kronik şeker hastalığı ve ellerinin titremesi nedeniyle beste yapamaz hale geldi ve işinden ayrıldı. Müziği ancak yaşamının son yıllarında geniş çevrelerde tanınır hale geldi. The Camp Meeting (Açık Hava Ayini) adıyla da bilinen Üçüncü Senfoni’siyle (1904-11) 1947’de Pulitzer Ödülü’nü kazandı. İkinci Senfoni’si (1897-1902) ancak yazılışından 50 yıl sonra başından sonuna kadar çalındı.
Ives’ın müziği ABD’nin, özellikle de New England’ın kültürü ve yaşantısıyla iç içedir. Halk ezgileri ve danslarından, ilahilerden ve klasik müzikten alıntılar içeren besteleri, alabildiğine keskin disonanslar ve çoktonlu armonilerle dolu son derece karmaşık yapıtlardır. Ives bir yandan Avrupa müziği tekniklerinden yararlanırken, bir yandan da çeşitli yenilikler dener; ses salkımları (aynı anda basılan do-re-mi gibi nota kümeleri), minitonlu aralıklar ve müzikte raslamsal öğelerle denemeler yapar, örneğin bir fagot partisinde belli bir noktadan sonra çalgıcının dilediğini çalması talimatını verir. Bütün seslerin gizil müzik olduğuna, müziğe dönüşebileceğine inanır.
1908’den önce bestelediği The Unanswered Question’da (Yanıtlanmamış Soru) bir yaylı çalgılar dörtlüsü ya da yaylı çalgılar orkestrası basit armonileri yinelerken, onlardan ayrı olarak ele alınan bir trompet, soruya benzer bir temayı yineler; flütler de (flüt yerine bir obua ya da klarnet de olabilir) bu temaya uyumsuz ve şaşırtıcı bir tarzda yorumlar getirir. The Three Places in New England’m (1903-14; New England’da Üç Yer; öteki adları First Orchestral Set [Birinci Orkestra Bestesi] ve A New England Symphony [Bir New England Senfonisi]) birinci bölümünde müzik birbirine yaklaşan ve birbirinin yanından geçip giden iki bando etkisi yaratır. Bandolardan her biri kendi tonalitesi, temposu ve ritmi içinde kendi melodisini çalar. İlk kez 1938’de yorumlanan İkinci Piyano Sonatı (1909-15; altbaşlığı Concord, Massachusetts, 1840-60) adlı anıtsal yapıtının dört bölümü “Emerson”, “Hawthorne”, “Alcott’lar” ve “Thoreau” adlarını taşır ve New England’lı Transandantalistlerden izler taşır; yapıt ses salkımlarına, Beethoven’dan alıntılara yer verir ve Thoreau’nun, Walden’da flüt dinleme dileğini yerine getiren bir flüt obbligato’su (zorunlu eşlik) içerir. Sonatın genel havası çılgın ve uyumsuzdan, şiirsel ve gizemsele kadar değişir. Yapıt Ives’ın Essays Before a Sonata (Bir Sonat Öncesi Makalesi) adlı broşürüyle birlikte 1920’de yayımlanmıştır. İkinci Yaylı Çalgılar Dörtlüsü (1911-13; ikinci bölümünün bestelenmesi 1907’de başladı) dört kişi arasında geçen karşılıklı konuşma, politik tartışma ve uzlaşma olarak tasarlanmıştır; ilahilerden, marşlardan, Beethoven, Brahms ve Çaykovski’den alıntılarla doludur. Variations of America (1891; 1894’ten önce eklemeler yapılmış; Amerika Çeşitlemeleri) bilinen en eski çoktonlu parçadır. Keman-piyano sonatlarından birinde partisyona bir trompet geçişi eklenmiştir. İnsan sesi ve piyano için 114 Şarkı ise (1919-24) baladlardan yergilere, ilahilere, başkaldırı ve aşk şarkılarına kadar değişik türleri kapsar; teknik yönden çok karmaşık ve çok basit olanları vardır.
Ives’ın öbür yapıtları arasında oda orkestrası için Central Park in the Dark (1906; Karanlıkta Central Park), Vachel Lindsay’in şiirinin bestesi olan General William Booth Enters into Heaven (1914; General William Booth Cennet’e Gidiyor) ve dört bölümlü A Symphony: New England Holidays (Bir Senfoni: New England Bayramları) sayılabilir. Bu son senfoninin bölümleri “Washington’s Birthday” (1909; partisyonun yeniden düzenlenmiş biçimi 1913; Washington’in Doğum Günü), “Decoration Day” (1912; Madalya Günü), “Fourth of July” (1912-13; 4 Temmuz) ve “Thanksgiving and Forefathers’ Day” (1904; Şükran ve Atalar Günü) adlarını taşır. Ives’ın yapıtlarının elyazmaları 1955’te karısı Harmony tarafından Yale Müzik Okulu Kütüphanesi’ne bağışlanmış, 1954-60 arasında da piyanist John Kirkpatrick tarafından teksir edilmiş geçici bir katalogu derlenmiştir. Henry ve Sidney Cowell’in Charles Ives and His Music (Charles Ives ve Müziği) adlı kitabı 1955’te, Vivian Perlis’in Charles Ives Remembered’i (Charles Ives’ı Anmak) ise 1974’te yayımlanmıştır.
