Emzik kullanımı doğru mu? Emzik seçimi nasıl yapılmalıdır? Emzik kullanımı konusunda dikkat edilmesi ve bilinmesi gereken noktalar.
Emzik tartışması emzik kullanılmasından yana ve karşı görüşler
Günümüzde herkesin, Kullanılmasına ister karşı, ister yandaş olsun, emzik konusunda söyleyecek bir şeyleri var. Büyükanneler emziklerin dişleri berbat ettiği yolunda öyküler anlatırken, en iyi dostunuz kalkıp size, “emzik olmasaydı hayatta kalamazdım” diyebilir. Görüşler ne kadar farklı olursa olsun, bebeğinizin emziği sevmesi için haklı nedenleri vardır ve vazgeçirmeniz çok güçtür.
EMME REFLEKSİ
Küçücük bebeğinizin ağzına parmağınızın ucunu sokarsanız, emme yeteneğinin ne kadar güçlü olduğunu görerek hayrete düşmeniz kaçınılmazdır. Çok erken doğan (prematüre) bebekler dışında, bütün bebeklerin, doğdukları anda, emme refleksleri gelişmiştir. İçgüdüsel olan bu refleks, anlaşılması son derece kolay bir nedenden kaynaklanır: İster bir annenin meme başından, ister biberonun emziğinden olsun, beslenebilmesi için, bebeğin emmesi gerekir. Ne var ki, bebeklerin çoğu, aç olmadıkları zaman da emmekten hoşlanırlar: Ağlayan bir bebeğe emeceği bir şey verildiğinde rahatladığını, herkes bilir.
Ama bebeğinize emmesi için boş bir biberon veremezsiniz; çünkü midesine hava doldurur; dolu olanını da, aç olmadığı için o istemez. Ayrıca bütün gün memenizde olmaktan çok hoşlanabilir; ama bu durum da sizin için hiç eğlenceli ve uygun değildir. Dolayısıyla emzik, ikiniz için de, rahatlatıcı bir seçenek olabilir.
EMZİĞİN SEÇİMİ
Bebeğinizin emziğin vereceği huzura gerçekten gereksinme duyduğunu anladığınızda, emzik seçimine önem verin ve birçok farklı tipte emziği denemeye hazır olun.
Yeni doğmuş bir bebeğin ağzı, bir çocuğunkinden daha küçüktür; ama böyle de olsa, bebeklerin çoğu, aşağı yukarı emziklerle aynı büyüklükte olan standart bir biberon memesine ağızlarını uydurabilirler; dolayısıyla, emziğin boyutlarından çok, üstünde durulması gereken, arkasındaki plastik ağızlık bölümüdür.
Yeni doğan bebeğinizin burnunu tıkamaması için, emziğin arkasındaki plastik ağızlık bölümünün küçük olması gerekir. Ama bebeklik dönemini aşmış çocuğunuz için emzik alacaksanız, arkasındaki ağızlık bölümünün, olduğu gibi ağzına sokamayacağı, dolayısıyla da boğulmasına yol açamayacağı kadar büyük olmasına dikkat edin.
“Ortodontik” diye nitelendirilen emziklerin meme başları yassıdır; buna karşılık daha alışılmış çeşitlerin, başları yuvarlaktır. Ortodontik çeşitlerin dişetleri ve dişler için daha iyi olduğu ileri sürülmekle birlikte, bebeğinizin hangisini seçeceğini görmek için her ikisini de denemeniz daha doğru olur. Plastik ağızlığın biçimi, bebeğinizin değil, sizin seçiminize bağlıdır; bununla birlikte, hangisini seçerseniz seçin, havasızlıktan boğulmaya yol açmaması için, üstünde havalandırma delikleri bulunmasına dikkat edin. Günümüzde emziklerin ağızlıkları çok çeşitli renklerde yapıldığından, geleneksel “erkeklere mavi, kızlara pembe” formülü gibi sınırlandırmalar karşısında kalmazsınız. Fiyatlar ucuzdan çok pahalıya kadar değişir; ama unutmayın, daha pahalısı mutlaka daha iyi olanı demek değildir. Sözgelimi takırtılı sesler çıkaran fantezi süslemeleri olan bir emzik almak, hiç de iyi bir fikir değildir. Böyle bir emzik alacak yerde, bebeğinize bir kaynanazırıltısı alın bari (!) Yapmanız gereken, bütçenize en uygun çeşitten, bir değil üç emzik almaktır. Ancak, onaylanmış güvenlik standartlarına uygun olmasına ve parçalarının birbirinden ayrılmamasına, bebeğin çiğneyerek parçalayamayacağı kadar sağlam olmasına dikkat edin.
EMZİĞİN KULLANILMASI
Emziğin nerede, nasıl ve ne zaman kullanılacağı konusunda çok kesin kurallar yoktur. Bebeğinizin zevkine bağlı olduğundan, ne zaman isterse o zaman kullanın. Ama bazı temel noktalara uymayı da ihmal etmeyin.
Yeni doğmuş bebeğinizin emziğinin, tıpkı biberon memeleri gibi, mikroptan arındırılması gerekir. Biberonların mikroptan arındırılmasında yararlanmış olduğunuz yöntemleri, emziklerde de izleyin. Bebeğiniz parmaklarını -ve başka nesneleri- sık sık ağzına soktuğu yaşa geldiğinde, artık emzikleri mikroptan arındırmaya gerek kalmaz. Ama kuşkusuz, emziği yere düşünce, mutlaka iyice yıkadıktan sonra yeniden verin.
Kullanılmayan emzikleri hep aynı kabın içinde tutmak, hem temiz kalmalarını sağlar, hem de bebeğiniz yaygarayı bastığında, “emziğini nereye koymuştum?” diye dört bir yana koşuşturmaktan sizi kurtarır.
EL ALTINDAKİ RAHATLATICI
Yalnızca bebeğiniz istediği zaman değil, biraz kafanızı dinlemek istediğiniz dakikalarda da ona emziğini verebilirsiniz; çünkü emzik, emme içgüdüsünü doyurur. Yalnız unutmayın ki, emik, bebeğinizin ağlamasını şıp diye kesecek bir ağız tapası (!) değildir. Bebeğiniz aç olduğu, altı ıslak olduğu, üşüdüğü ya da ağrı duyduğu için ağlıyorsa, emziği ağzına verdiğinizde tükürüverecek ve ağlamasını sürdürecektir.
Emziğin, bebeğinizin günlük yaşamını düzenlemenize de katkısı olur. Bebeğinizi u-yutmak istediğiniz zaman ağzına emziğini verirseniz, bunu uykuyla özdeşleştirmeye başlar ve günler ilerledikçe belirli bir uyku düzenine alışmaya koyulur.
Bazı uzmanlar, emziklerin, bebeğin elleriyle bazı beceriler geliştirmesine de yardımcı olduğunu ileri sürmektedirler. Gerçekten de, bebeklerin emziklerine bağlanmaları, ağızlarından düşürdüklerinde bulmak için beşik ya da yataklarınının çevresini yoklamalarına ve emziği yeniden ağızlarına sokmaya çalışmalarına yol açar. Bu tür bir uyarma, bebeğinizin gelişmesinde önemli rol oynayabilir.
BAZI KURALLAR
Emziğin kötü bir şey olduğu konusunda ileri sürülen nedenlerin hiçbiri, tam olarak kanıtlanmamıştır. Dolayısıyla, bazı temel kurallara uyarak kullanmanız, sürekli ağzına tıkıştırmak yerine, yorulduğu zaman yatıştırmak ve
sıkıldığında rahatlatmak için vermeniz durumunda, emzik çok yararlı olabilir. Dostların ve akrabaların dehşet verici öykülerinin etkisinde kalmayın. Basit sağlık kurallarına uymak, eskiyen, yıpranan emzikleri yenileriyle değiştirmek koşuluyla, emzik kullanmaktan çekinmeniz gerekmez. Zaten, bu işte karar verecek en önemli kişi bebeğinizdir: Emzikten hoşlanıp hoşlanmadığını, kısa sürede belli edecektir.
Bebeğinizin dört-beş yaşlarına geldiğinde, ağzında emziğiyle ortalıkta dolaşıyor olabileceği düşüncesinden dehşete düşebilirsiniz; a-ma gereksiz kaygılara kapılmayın. Çocuğunuz büyük bir olasılıkla bu yaşa gelmeden emziğinden vazgeçecektir. Ayrıca, unutmayın ki, büyümüş de ağzında hâlâ emzikle dolaşan tek bir yetişkin bile yoktur (!)
EMZİKTEN VAZGEÇİRME HİLELERİ
Bebeğiniz biraz büyüdüğü halde emziksiz duramıyor, bu da canınızı sıkıyorsa, emzik kullanma süresini kısıtlayabilirsiniz. Ona yeni bir oyuncak uzatıp, karşılığında emziğini isteyin. Emzik istediği zaman, bir masal anlatarak ya da sevdiği bir meyve vererek, ilgisini başka bir yere çekin. Daha büyükçe çocuğunuza, bazı karşılaştırmalar yaparak, yuvada başka hiç kimsede emzik olmadığını anlatabilirsiniz: Ama sakın onu utandırmayın; yuvaya emziksiz gitmeyi bir oyunmuş, yeni bir deneymiş gibi görmesine gayret edin. Böylece çocuğunuzun gün geçtikçe emziğe yalnızca yatma saatlerinde gereksinme duyacağı, daha sonra da hiç duymayacağı bir noktaya erişirsiniz.
Dikkat etmeniz gereken şey, onu emzikten vazgeçirmek zorunda olduğunuz duygusuna kapılmamaktır. Unutmayın ki, küçük çocuklar olmadık şeyleri, sözgelimi bir battaniye parçasını, eski bir oyuncağı, … ve bir emziği, gerçekten ayrılamayacakları bir şey haline getirebilirler. Bunu dert etmeyin. Çocuğunuz geliştikçe, eski alışkanlıklarından ve bebeklik bağımlılıklarından kendiliğinden, ama yalnızca vakti geldiğinde, kendisi karar verdikten (bilinçsizce) sonra, kurtulacaktır. Kaldı ki, hiç kimse çocuğunu artık büyüdü diye oyuncak a-yısından “vazgeçirmeye” kalkışmaz. Olsa olsa çocuk, artık büyüdüğünden, sevgili oyuncağını peşinde sürüklemek gereksinmesini, kendiliğinden bırakır. Emzik emme rahatlığına ve alışkanlığına duyduğu gereksinmede de, aynı yolu izleyecektir.
