Eskişehir İli Hakkında Bilgi, İlçeleri, İklimi, Bitki Örtüsü ve Yüzey Şekilleri

0
Advertisement

Eskişehir ili nerededir? Eskişehir ilinin ilçeleri, iklimi, bitki örtüsü, yüzey şekilleri, özellikleri ile ilgili bilgi.

  • Yüzölçümü: 13.652 km2.
  • İlçeleri: Merkez, Alpu, Beylikova, Çifteler, Günyüzü, Han, İnönü, Mahmudiye, Mihalgazi, Mihalıççık, Sarıcakaya, Seyitgazi, Sivrihisar.

Büyük bölümü İç Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Sakarya Bölümü’nde (kuzeyde küçük bir kesimi Batı Karadeniz, güneyde küçük bir kesimi İçbatı Anadolu bölgelerinde kalır) kalan il, ilin merkezi kenttir. 29°06′-40°09′ kuzey enlemleri arasında kalan il toprakları, kuzey-kuzeybatı, kuzeydoğudan Bolu, Bilecik; Ankara’nın Nallıhan ve Beypazarı ilçeleri; doğudan Ankara, batıdan Kütahya, güneyden-güneydoğudan Afyonkarahisar ve Konya illeriyle çevrilidir.

Eskişehir

Yüzey Şekilleri;

İç Anadolu Yaylası’nın kuzeybatı uzantısı üzerinde yer alan il topraklarının % 52’si yaylalar, % 22’si dağlar, % 26’sı ovalık alanlarla kaplıdır. İli, kuzey ve güneyden çevreleyen yükseltileri 2.000 m’yi aşmayan dağların arasında akan Sakarya Irmağı ile Porsuk Çayı’nın vadi tabanları ise alçak kesimleri oluşturur. Kuzeyde, doğubatı doğrultulu Bozdağ Sündken Dağları, genelde birinci zaman kökenli şist ve kırılcal kayaç (kristalen) kalkerlerden oluşmuştur. Taştepe (1.685 m), Sündiken Tepe (1.770 m), Türkmen Dağı (1.826 m), Kırkız Dağı (1.302 m) bu dağla üzerindeki başlıca yükseltilerdir.

Konya sınırı yakınında Arayıt Dağı (1.819 m) ise, güneyde kuzeybatı-güneydoğu doğrultulu Sivrihisar Dağları’nın en yüksek noktasını oluşturur. Yükseltisi 800-1.000 m arasında değişen Eskişehir Ovası, Çifteler Ovası, üçüncü zamanın ikinci yansında oluşan yeni dönem (neojen) göl tortularıyla kaplı verimli topraklardır. Sakarya Irmağı ve önemli kolu olan Porsuk Çayı, ilin başlıca ırmaklarıdır. Çifteler İlçesi’nin yaklaşık 4-5 km güneydoğusunda Sakarya Irmağı, Sivrihisar Dağları’ndan inen birçok derenin katılmasıyla büyür. Başlangıçta doğu-batı, Ankara, il sınırında keskin bir dirsek çizerek Sarıyar Baraj Gölü’ne kadar kuzey-güney doğrultusunda akan ırmak, Mihalıççık’ ın kuzeyinde Sarıyar Baraj Gölü’nü oluşturduktan sonra batıya kıvrılır.

Uzun süre Bozdağ-Sündiken Dağları’ na koşut akışını sürdürür ve Sarıcakaya İlçesi’nin Mihalgazi Bucağı’nın batısında Bilecik’e girer. Kütahya İli’nin güneyinde Murat Dağı’ndan doğan Porsuk Çayı ise, İncesu Köyü’nün kuzeybatısında Kalburcu yakınlarından Eskişehir topraklarına girer. Merkez İlçe’ye kadar, dar ve derin bir vadi içinde akan ırmağın eğimi, bu noktadan başlayarak Sakarya Irmağı ile birleşene kadar büyük ölçüde azalır. İli, Bozdağ-Sündiken ve Sivrihisar Dağları arasında, batı-doğu doğrultusunda kesen ırmak, Eskişehir Ovası’nı aştıktan sonra, Biçer’de Ankara İli’ne geçer. Antik Gordion Kenti yakınlarında Sakarya’ya karışır. Her iki ırmağın da rejimleri düzensizdir. Irmakların suları, kış ve ilkbahar aylarında yağışlara ve dağlardaki kar erimelerine koşut yükselip taşkınlara yol açarken, yaz aylarında büyük ölçüde cılızlaşır. Kenti ve Eskişehir Ovası’nı taşkınlardan korumak, sulamada yararlanmak amacıyla Porsuk ve Sakarya ırmakları üzerinde Porsuk, Sarıyar ve Gökçekaya barajlarıyla çeşitli setler yapılmıştır. Beylikahır’ın kuzeyindeki iki küçük göl dışında, Porsuk Baraj Gölü’nün tümü, Sarı-yar ve Gökçekaya baraj göllerinin bir bölümü il sınırları içindeki başlıca göllerdir.

Advertisement
Porsuk Çayı

Kaynak: commons.wikimedia.org

İklim ve Bitki Örtüsü;

Tipik bir kara ikliminin gözlendiği ilde, kışlar çok soğuk, yazlar sıcak ve kurak geçer. İklimin özelliğinden dolayı, geceyle gündüz arasında sıcaklık farkı yüksektir. Yıllık ortalama sıcaklık 10. 9°C, en soğuk ay ocak (-21.5°C), bugüne kadar ölçülen en yüksek sıcaklık 39.1°C (1952), en düşük sıcaklık -26.3°C’dir. Yıllık ortalama yağış tutarı (378.9 mm), Türkiye ortalamasının altındadır. En fazla yağış düşen aylar, aralık, ocak, mayıs (ortalama 139.3 mm); en az yağış düşen aylar ağustos, haziran ve eylüldür (ortalama 139.2 mm). Yıllık ortalama yağışlı gün sayısının 108.9 gün olduğu ilde, Sivrihisar, Mihalıççık, Sakarya Vadisi yöreleri en fazla yağış alan yerlerdir. Yağışların büyük bölümü kış ve ilkbahar mevsiminde düşer.

Kara ikliminin egemen olmasına karşın, Doğu Anadolu illerinin tersine kar yağışlı gün sayısı yılda ortalama 18, ancak karla örtülü gün sayısı oldukça yüksektir (96.5 gün). Rüzgâr yönü, bahar, yaz, güz mevsimlerinde batı, kış mevsiminde doğudur. İl toprakları, İçbatı Anadolu orman alanıyla İç Anadolu bozkırları arasında kalır. İçbatı Anadolu Bölgesi’nde kalan Bozdağ-Sündiken Dağlan ile Türkmen Dağları’nın üzerleri sarıçam, karaçam, kızılçam ve ardıç ağaçlarından oluşan ormanlarla kaplıdır. Bu dağların etekleriyse kurakçıl özellikleri meşeliklerle çevrilidir. İlin güney kesimini kapsayan Yukarı Sakarya Havzası’nın büyük bir bölümünün egemen bitki örtüsünü; İç Anadolu bozkırında kalması ve bu yöredeki ormanların, yerleşmeler, tarım alanları kazanmak amacıyla açılması sonucu üzerlik, devedikeni, geven vb bozkır bitkileri oluşturur. Orman alanları il yüzölçümünün % 22’sini kaplar.

Odunpazarı - Eskişehir

Odunpazarı – Eskişehir – Kaynak : pixabay.com

Ekonomisi;

Ekonomi, genelde tarım ve küçükbaş hayvancılığa dayanmakla birlikte, son yirmi yılda Türkiye’nin endüstrileşmiş illeri arasına girmiştir. Tarıma elverişli alanlar, il topraklarının % 94’ünü oluşturmasına karşın, ekili-dikili alanlar ancak % 41.5 oranındadır. Ekili alanların % 89’u tahıl, % 9’u endüstri bitkileri, % l’i baklagil ve % l’i yağlı tohumlar ve yumru bitkiler üretimine ayrılmıştır. Tahıl üretiminde ilk sırayı buğday; baklagillerden nohut, fasulye; yumrulu bitkilerden patates; endüstri bitkilerinden şekerpancarı alır. Sakarya ve Porsuk ırmaklarının sulak vadi tabanlarında yapılan sebze ekiminden, yaprağı yenen sebzeler, baklagil sebzeleri, meyvesi yenen sebzeler, soğansı, yumru ve kök sebzeler elde edilir. Meyvecilik (elma, armut, kayısı, zerdali, vişne, badem) ve bağcılık gelişmiştir. Sarıcakaya, Mihallıçık ve Günyüzü ilçelerindeki bağlarda kaliteli üzüm üretilir.

Eskişehir Ovası

Eskişehir Ovası

Hayvancılık ikinci önemli geçim kaynağıdır. Küçükbaş hayvanlardan yünü, sütü ve eti için koyun, yapağı ve tiftiği için tiftik keçisi; büyükbaş hayvanlardan sütü ve eti için inek ve dana yetiştirilir. Kümes hayvancılığı il ve ilçe merkezlerindeki tavuk çiftliklerinde yapılır. Arıcılıkta, son yıllarda kovan sayısındaki düşmeye karşın, verimde artış vardır.


Leave A Reply