Hüseyin Fahreddin Dede kimdir ve ne yapmıştır? Hüseyin Fahreddin Dede hayatı, biyografisi, eserleri ve müzik kariyeri hakkında bilgi.
Hüseyin Fahreddin Dede
Hüseyin Fahreddin Dede; (Şeyh), Fahreddin Dede olarak da bilinir, (d. 3 Ekim 1854, İstanbul – ö. 15 Eylül 1911, İstanbul), Osmanlı besteci ve neyzendir. Son yüzyılın en büyük ney virtüözlerindendir. Ayrıca kuramsal müzik çalışmalarına yeniden canlılık kazandıran müzikçilerden biri olarak tanınır.
Beşiktaş Mevlevihanesi şeyhi olan babası şair Yenişehirli Hasan Nazif Dede ölünce, tarikat geleneklerine göre, onun yerine sekiz yaşındayken şeyh oldu (ergin olana değin onun adına Raşid Dede şeyhlik etti). İyi bir öğrenim gördü. Din ve tasavvuf bilgilerinin yanı sıra Arapça, Farsça ve Fransızca öğrendi. Ayrıca Zekâi Dede’den usul, makam ve repertuvar; önce Salih Dede’ den, daha sonra da Yusuf Paşa’dan ney dersleri aldı. Muzıka-yı Hümayun’dan flütçü Ratib Efendi’nin yardımıyla Batı müziğini tanıdı. 1868’de Çırağan Sarayı’na yer açmak için Beşiktaş Mevlevihanesi’nin binası yıkılınca, önce mevlevihanenin taşındığı Maçka Mevlevihanesi şeyhi (1870), burasının da yıkılması üzerine, Eyüp’teki Bahariye Mevlevihanesi şeyhi (1877) oldu. Ölünceye değin bu makamda kaldı.
Uzunca bir zamandan beri önemli bir çalışmanın yapılmadığı Türk müziği kuramına ilgi duyan Hüseyin Fahreddin Dede, bu alanda Celaleddin Dede ve Ataullah Dede ile işbirliği yaptı. Bu konudaki birikimini de (yazmalar, başka belgeler ve kendi notları) daha sonra Rauf Yekta’ya ve Suphi Ezgi’ye aktardı. Besteci olarak pek verimli değildi. Acemaşiran Ayin-i Şerifi, Mevlevi müziğinin en seçkin birkaç yapıtı arasındadır. Ayrıca birkaç güzel saz eseri ve şarkısı da vardır.
