İbibiolar kimlerdir ve nerede yaşarlar? İbibiboların yaşam tarzı, kültürleri, tarihçeleri hakkında bilgi.
İbibiolar
İbibiolar, Nijerya’nın güneydoğu kesimindeki Cross River eyaletinde yaşayan halktır. Nijer-Kongo dil ailesinin Kua koluna bağlı bir Efik-İbibio lehçesi konuşurlar. Başlıca kolları şunlardır: Efikler, Kuzeyliler (En-yonglar), Güneyliler (Eketler), Deltalılar (Andoni-İbenolar), Batılılar (Ananglar) ve Doğulular (asıl İbibiolar).
İbibiolar tropik ormanlarda yetişen yam, kökünden yararlanmak üzere gölevez ve manyok yetiştirerek geçinirler. Dışarıya özellikle palmiye yağı ve çekirdeği satarlar. Ahşap oymacılıkta ünlüdürler.
İbibio köyleri her biri bir avlu çevresinde toplanmış, birkaç odalı, dikdörtgen biçiminde yapılardan oluşur. Yaklaşık 500 kişinin yaşadığı köyler mahallelere, bazen de mekânsal bakımdan ayrı küçük köylere bölünmüştür; bu küçük köylerin her birinde ayrı baba soyundan gelen aileler oturur. Mahalleler, hanehalkı başkanları ile mahalle başkanından oluşan kurullarca yönetilir. Ahlaki yetkilerle donanmış soy başkanının dinsel görevleri de vardır; ayrıca atalardan kalmış kutsal yerleri korur. Köy toplulukları daha büyük toprak birimlerini oluşturur. Bu birimler, tek bir köyün ya da köy topluluğunun mirasını sürdürmekten kaynaklanan geleneklerle, ortak bir koruyucu ruhla ve ortak bir totemle birbirine bağlıdır. İbibio köy örgütlenmesinde, gizli erkek ve kadın derneklerinin önemli yeri vardır. Örneğin varlıklı erkeklerin üye olduğu Ekpo (Ekpe) derneği, üyelerine yüksek toplumsal statü ve siyasal otorite sağlar. Ata ruhlarıyla ilgili törenlere katılan bu erkeklerin büyü ve törenler yoluyla topluluğu koruyacağına inanılır.
