İbn Miskeveyh kimdir ve ne yapmıştır? İbn Miskeveyh hayatı, biyografisi, felsefesi ve eserleri hakkında bilgi.
İbn Miskeveyh
İbn Miskeveyh; tam adı Ebu Ali Ahmed Bin Muhammed Bin Yakub Bin Miskeveyh (d. y. 930 – ö. 1030, Rey, İran), İranlı filozof, bilim adamı ve tarihçidir.
Yaşamıyla ilgili ayrıntılı bilgi yoktur. Zerdüşt dininden İslama geçtiği sanılmaktadır. Büveyhi vezirlerinden Hasan bin Muhammed el-Muhellebi’nin kâtibi, İbnü’l-Amid Muhammed bin el-Hüseyin’in de.kütüphane memuru olarak görev yaptı. Sultan Adudü’d-Devle ve Samsamuddevle dönemlerinde büyük nüfuz kazanmış, Adudü’d-Devle’nin hazinedarlığını yapmıştır. Simya ve şiirle de ilgilenen İbn Miskeveyh’in 20 kadar yapıtından en önemlileri ahlak ve tarih üzerinedir. Aristoteles’in orta yol kavramından yola çıkan etik incelemesi Tehzibü’l-Ahlak (Ahlakı Olgunlaştırma, 1983) İslam felsefesinin en seçkin ürünlerinden biri sayılır. 13. yüzyıl İslam filozoflarından Nasıreddin Tusi, Ahlak Naşiri adlı yapıtında Tehzibü’l-Ahlak’ı örnek almıştır.
İbn Miskeveyh’in yapıtlarında belirgin bir İran yanlılığı görülür. Tarihin ahlaki bakımdan yol gösterici olduğuna inanan İbn Miskeveyh efsaneleri bir kaynak olarak kullanmaktan kaçınır. Tecaribü’l-Umem ve Teakubu l-Himem başlıklı dünya tarihi kitabında, ulaşılabilir bütün kaynakları kullanarak İslam tarih yazarlığının gelişmesine büyük katkıda bulunmuştur.
