Ihara Saikaku kimdir? Ihara Saikaku hayatı, biyografisi, eserleri, şiirleri hakkında bilgi.
Ihara Saikaku; Ibara olarak da bilinir (d. 1642, Osaka – ö. 9 Eylül 1693, Osaka, Japonya), 17. yüzyıl Japon edebiyatındaki canlanmanın en önemli adlarından şair ve romancı. Tüccar kesiminin, kibar fahişelerin aşk ve para ile ilgili serüvenlerini çok canlı bir dille anlattığı yapıtlarıyla geniş bir okur kitlesi kazanmıştır.
İlk olarak, 17 hecelik haiku şiirine kaynaklık eden haikai adlı mizahi renga (zincirleme dize) şiirindeki başarısıyla ün kazandı. 1671’de “bir gün, bir gece içinde” 1.600 dize yazdı. Hızını giderek artırdı ve dakikada bir dizeden, 1680’de 24 saatte 4 bin dizeye, 1684’te ise inanılmaz bir biçimde 23.500 dizeye ulaştı; bu, dakikada 16 haikai’den biraz fazla ediyordu. Bu yüzden “20 binlik şair” olarak anılmaya başlayan İhara, daha olağan bir hızla şiir yazmayı sürdürdü. Alışılmamış üslubundan ötürü rakip şairler, kendilerine ne kadar yabancı olduğunu vurgulamak için İhara’ya “Felemenkli” adını taktılar.
İhara asıl ününü, çabuk okunan, dönemine ilişkin ipuçları veren, özlü bir anlatımla kaleme alınmış romanlarıyla sağlamıştır. Bu anlatımını bir haikai şairi olarak yetişmesine borçludur. Romanları pek çok açıdan Japon toplumunun belirli bir dönemini yansıtır. Bu dönemin belirgin özelliği, toplumsal ve ekonomik yaşamda büyük ağırlık kazanan tüccar sınıfının beğenilerinin sanata damgasını vurması, zevk ve eğlence âlemlerinin bu sınıfın istekleri doğrultusunda yönlendirilmesidir. İhara’nın ilk romanı Koşoku içidai otoko (1682; Şehvet Düşkünü Bir Adam) bu çevrelerde geçer; yapıtta, Yonosuke adlı kahramanın altı yaşından, 60 yaşında, yalnızca kadınların bulunduğu bir adaya çekilene değin yaşadığı e–tik serüvenler anlatılır.
İhara’nın aynı tarzdaki romanları içinde en beğenileni Koşoku gonin onna’dır (1686; Şehvet Düşkünü Beş Kadın). Nihon Eitaigura (1688; Servet Düşkünlüğü) adlı yapıtı ise tüccarların yaşamını anlatan öykülerden oluşur ve servet yapmak (ya da kaybetmek) temasına dayanır.
İhara, samuraileri (savaşçı) konu alan romanlar da yazmış, ama bunlar öbür yapıtları, özellikle de e–tik öyküleri kadar başarılı olmamıştır. Bununla birlikte, hangi konuyu ele alırsa alsın İhara’nın yergili mizahı ve bir kişiliği ya da çevreyi en çarpıcı biçimde yansıtan ayrıntıları yakalamaktaki ustalığı bütün yapıtlarında göze çarpar; bu ikinci özelliğinin gene haikai deneyiminden kaynaklandığı düşünülebilir. Yakından tanıdığı Osaka’nın canlı atmosferini daha rahat ve usta bir dille anlatmakla birlikte, İhara yapıtlarında bütün Japonya’yı ele alır. Gezileri sırasında derlediği öyküleri Saikaku Şokoku Banaşi (1685; Saikaku’nun Çeşitli Yörelerden Serüvenleri) adlı yapıtında toplamıştır. Yapıtları her yerde büyük ilgi görmüş, edebiyattaki etkisi ölümünden sonra da sürmüştür.
