İlya Ehrenburg Kimdir? Sovyet Şair ve Yazarın Hayatı ve Eserleri

0
Advertisement

İlya Ehrenburg kimdir? Sovyet şair ve yazar olan İlya Ehrenburg hayatı, biyografisi, eserleri, şiirleri hakkında bilgi.

İlya Ehrenburg; Sovyet şair ve yazarıdır (27 Ocak 1891, Kiev, Ukrayna – 31 Ağustos 1967, Moskova, Rusya). Yahudi kökenli bir ailedendi. Lise öğrencisiyken devrimci örgütlere katıldığı için okuldan atıldı (1908), tutuklanmaktan kurtulunca Paris’e gitti, aydın çevrelerde yetişti, ilk şiirlerini yazıp yayımladığı (Stihi o Kanunah: Arife Şiirleri, 1916). Savaş cephelerinde muhabirlik yaptı, 1917’de yurduna döndü.

İlya Ehrenburg

İlya Ehrenburg

Devrimin ilk yıllarını Ukrayna’da geçirdi, şiiri geri plana itip romana yöneldi (Noebıçayniye Pohojdeniya Gulio Gurenito: G. G’nun Olağanüstü Serüvenleri, 1921; Lyubov Zhaneti Ney: Janet Ney’in Aşkı, 1024; Den’vtoroy : İkinci Gün, 1933 vb). Dış geziler ve görevler, Moskova’da yazar örgütlerinde çalışma, Sovyet gazetelerinin Avrupa muhabirliği, îzvestiya adına İspanya İç Savaşı’nı izleme sorumluluğu gibi aşamalardan geçerek bilinçli yurttaşlığının verimli ürünlerine kavuştu; Nazilere, inancının ve kaleminin bütün gücüyle karşı koydu. Paris Düşerken (Padenye Pariya) romanıyla (1942) Stalin Ödülü’nü kazandı; 1939 öncesinden başlayarak Fransa’nın büyük bir panoramasını canlandırdı.

Asıl başarısı ise ırmak-roman tanımına uygun yapısıyla Fırtına oldu (Burya, 3 cilt) 1947. İkinci kez Stalin Ödülü’nü kazandıran bu büyük eser, aynı kişilerin yazgı çizgisinde daha da gelişerek Devyatıy Val (Dipten Gelen Dalga, 3 cilt), romanının doruğuna ulaştı (1951). Stalin’in ölümünden (1953) sonra SSCB’de beliren daha özgür yaşama özlemini dile getiren yürekli kalemlerin başında yer aldı. Yurdunun iyiliğini isteyen bir ülkücülükle eleştirilerini dile getirdi: Buzlar Çözülürken (Attopel) 1954.

Kişisel ve Edebi Özellikleri

Ehrenburg, edebiyat tarihçileri ve biyografi yazarlarının ilgisini çeken birçok portre içeren anılarıyla (People, Years, Life in Russian, Memoirs: 1921-1941) özellikle tanınır. Bu kitapta Ehrenburg, Marina Tsvetaeva da dahil olmak üzere Stalin tarafından yasaklanmış pek çok isme olumlu olarak değinen ilk yasal Sovyet yazarıydı. Aynı zamanda, Komünizmi açıkça reddeden veya Batı’ya sığınan Rus ve Sovyet entelektüellerini de onaylamadı. Doktor Jivago’nun yazarı Boris Pasternak gibi yazarları da tarihin akışını anlayamadıkları için eleştirdi.

Son yıllarının emeğini önemli tarih dönemlerini, savaş ve devrimleri, Avrupa’nın bütün yer ve kişilerini görme fırsatını bulmuş bir yazarın sorumluluğuyla yaşam anılarına ayırdı. Lyudi, Godi, Jizn (İnsanlar, Yıllar, Yaşam) 6 cilt, 1961-1965 bu dönemin eseridir. Yirmi yaşında başladığı edebiyatçılığının; şiir, öykü, makale, röportaj, roman, anı, gezi notları, deneme türlerindeki büyük toplamına erişen çalışkanlığıyla dünyaca ünlü bir iki Sovyet yazarından biri oldu. Eserlerinin çoğunluğu bütün dillere çevrilmiştir.

Advertisement

İlya Ehrenburg

Ehrenburg, 1967’de prostat ve mesane kanserinden öldü ve Moskova’daki Novodevichy Mezarlığı’na gömüldü ve burada mezar taşı, arkadaşı Pablo Picasso tarafından çizilen portresinin bir kopyasıyla süslendi.


Leave A Reply