Karayipler (Antiller) Nerededir? Bölgenin Coğrafyası, İklimi, Adaları

0
Advertisement

Karayipler ya da diğer ismi ile Antiller bölgesi nerededir? Karayiplerde bulunan adalar, tarihçesi, özellikleri, iklimi, coğrafi konumu hakkında bilgi.

Karayipler (Antiller) Hakkında Bilgiler

Karayipler (Antiller)

ANTİLLER (KARAYİPLER), Orta Amerika’da, Antil Denizi’nde ada topluluğu. Kuzey Amerika’nın güney doğusuyla Güney Amerika’nın kuzeyi arasında uzanan adalar, Büyük ve Küçük Antiller olmak üzere iki gruba ayrılır.

Büyük Antiller, Küba, Hisponiola (Haiti, Dominik Cumhuriyeti), Porto Riko ve Jamaika adalarından oluşur. Büyük bir olasılıkla eskiden kıtayla birleşik olan adalar, orojenik ya da volkanik evrelerde oluşmuşlardır. Porto Riko’da başlayan dağlar, Hispaniola’nın güneyinde Massif de la Salle ve Massif de la Hotte; Jamaika’da Mavi Dağlar, Jamaika-Honduras arasında, denizde sığ kum bankları ve Honduras’ta Kolon Dağları ile sürer.

Orta Hispaniola’da Cibao Dağları, Küba’nın güneyi, Büyük Cayman Adası ve Guatemala boyunca uzanır. Kuzey Hispaniola’da ise dağlar, Kuzeybatı Küba’da Sierra los Organos ve Meksika’da Yucatan tepeleriyle sürer.

Küçük Antiller, birbirinden ayrı iki yay biçiminde oluşmuştur. İçteki yay büyük ölçüde volkanik kökenli olup Saba’dan Grenada’ya kadar deniz dibinde uzanan bir sırt üzerinde yer alır. Öteki yay, büyük ölçüde kireç taşından, özellikle mercandan; genelde, aynı yapıda olan Bahama Adaları, Florida’nın uzantısı olan sığlıklardan oluşmuştur. Buna karşın, Trinidad Adası, Paria Yarımadası’nın (Venezuela) doğrudan uzantısıdır. Tropikal deniz ikliminin egemen olduğu adalarda, sürekli esen kuzeydoğu alizeleri tüm yıl boyunca sıcaklık ve nem sağlar. Adaların sıcak denizlerle çevrili olması ve alçak enlemde bulunması, yıl boyunca yüksek sıcaklığa ve oldukça düşük yağışlara yol açar. Sıcaklık, yazları 44°C’ye, kışları 37°C’ye ulaşır.

Advertisement

Yağış tutarı, yöne ve yükseltiye bağlı olarak değişir. Yağışlar, Jamaika’da Mavi Dağlar’da yılda 520 mm’ye ulaşırken öteki yörelere göre az yağış alan başkent Kinsgton’da yalnızca 77 mm’dir. Önemli bir sorun da tüm bölgeyi etkileyen kasırgalardır. Yaz sonunda ve sonbaharda sık sık görülen bu fırtınalar, dünyanın dönüşü etkisiyle ABD üzerinden kuzeye dönmeden önce doğudan batıya hareket eder.

Tarihi

Kristof Kolomb, ilk yolculuğunda, Ekim 1492’de, büyük olasılıkla Bahama Adaları’ndan San Salvador’u (bugünkü adı Watling) olan adayı buldu. Buradan, Hispaniola’ya hareket etti. Kısa bir süre sonra öteki adalar ve Orta Amerika Kıtası öteki gezginler tarafından bulundu. Bölgeye yerleşen İspanyollar, çok geçmeden adalarda altın ya da gümüş bulunmadığını anlayınca ilgilerini yitirdiler. Bunu izleyen yüzyıllarda Hollandalı, Fransız ve İngiliz göçmenler, adaları dünyanın en büyük şeker kamışı yetiştirme bölgelerinden biri durumuna getirdiler. Adaların yerli halkı olan Aravak Kızılderilileri kısa sürede yok edildi; buna karşın, Küçük Antiller’in daha savaşçı yapıdaki Kızılderileri Karibler, 18. yüzyıl sonuna kadar varlıklarını koruyabildiler. Yerli halk yerine, göçmenler tarafından getirtilen Afrikalı kölelerin soyundan gelenler zamanla nüfusun büyük bir bölümünü oluşturdu. Buna karşın özellikle, Trinidad’da çok sayıda “Hintli” yaşar. Bunlar, kölelerin bulunmadığı zaman anlaşmayla Hindistan’dan getirilen işçilerin soyundan gelmedir. Adaların en büyüğü Küba (1 14.524 kilometrekare), en küçüğü Montserrat’dır (106 kilometrekare).

Büyük Antiller’in toplam nüfusu yaklaşık 21 milyon, küçük Antiller’in ise 3 milyondur. Adaların büyük çoğunluğunda halkın yaşam düzeyi oldukça düşüktür. Ekonominin geçmişte yalnızca şeker dışsatımına bağlı olması büyük dalgalanmalara neden olmaktaydı. Adaların büyük bölümü son derece küçük olduğundan üretim sınırlıdır. Ayrıca, ürünler de büyük adalardaki ürünlerle aynı olduğundan, normal rekabete dayalı ticaret şansından yoksundur. Bölgenin başlıca dışsatım ürünleri şeker, melas, rom, muz, çeşitli meyveler, az miktarda kahve ve Havana purolarıdır. Trinidad’da petrol ve zift, Jamaika’da boksit, dışsatımı yapılan başlıca tarım dışı ürünlerdir. İkinci Dünya Savaşı sonrasında gelişmeye başlayan turizm etkinlikleri, günümüzde adaların, en büyük döviz ve iş gücü kaynağıdır.

Antil (Karayip) Denizi Hakkında Bilgi

Karayip Denizi

ANTİL (KARAYİP) DENİZİ, Atlas Okyanusu’nun kolu; Orta ve Güney Amerika kıtaları arasında kalan bölümü. Yüzölçümü 2.718.205 kilometrekare, uzunluğu 2.700 km, genişliği 1.100 km, ortalama derinliği 2.174 metre, en derin noktası Cayman Çukuru (kuzeybatıda, 7.540 metre).

Kuzeyden Büyük Antiller, doğudan Küçük Antiller, güneyden Güney Amerika’nın kuzey bölümü; batıdan Orta Amerika ile çevrilidir. Bir çöküntü alanı olan Antil Denizi’nde, dört büyük denizaltı sıradağı ve beş denizaltı çukuru, yer kabuğundaki çökme sonucu oluşmuştur. Honduras ve Nikaragua kıyılarından başlayan Aves, Beata, Jamayka ve Cayman denizaltı sıradağları; gerçekte Amerika Kıtası’ nın batısında, iki yarıkürede kuzey-güney doğrultusunda uzanan Apalaş ve And Dağları çöküntülerinin denizaltında kalmış orta bölümüdür. Grenada, Venezuela, Kolombiya, Cayman ve Yucatan denizaltı çukurlarının da aynı çöküntü sonucu oluştuğu saptanmıştır. Cayman Çukuru’nda deniz derinliği 7.500 m’yi geçer. Venezuela Çukuru’ nun ise derinliği 5.700 m’den daha azdır.

Kuzey ve doğusundaki adaların arasında, deniz akıntılarının geçtiği birçok boğaz ve kanal vardır. Kuzeybatıda Meksika ile Küba arasındaki Yucatan Boğazı, Antil Denizi’ni Meksika Körfezi’ne bağlar. Yüzey akıntıları bu boğazdan Meksika Körfezi’ne girer. Kuzey Ekvator Akıntısı’nın etkisindeki yüzey akıntıları çok sıcak ve tuzludur (% 38). Rengi yeşille mavi arasında olan suların sıcaklığı yüzeyde ortalama 25°C’dir. Deniz dibi akıntılarıysa Antiller’deki Virgin ve Rüzgarüstü kanallarından geçer. Buna karşın, gel git olayı güçlü değildir (20-40 cm). Tropikal bölgede sürekli esen doğu rüzgarlarının (alizeler) etkisi altındadır. “Passat” adı verilen bu rüzgârlar, düzenli olarak yaz sonlarında kasırgalara yol açar.

Advertisement

İklim, Akdeniz iklimine benzeyen özellikler gösterir. Bu nedenle, Meksika Körfezi ile birlikte “Amerikan Akdenizi” olarak da tanımlanır. Fauna ve doğal kaynaklar (özellikle petrol) açısından zengindir. Panama Kıstağı üzerinde yapılan Panama Kanalı’nın açılışından (1914) sonra, Atlas Okyanusu-Büyük Okyanus deniz trafiğinin önem kazanması, Antil Denizi’ne de ekonomik yarar sağladı.

cayman adaları bayrağı

Kaynak : pixabay.com

Cayman Adaları

Cayman Adaları, Karayip Denizi’nde adalar topluluğu.

Küba’nın güneyinde, Jamayka’nın kuzeybatısında Büyük Cayman, Küçük Cayman ve Cayman Brac denen üç adadan oluşur. İngiliz kolonisi durumunda olan adaların başkenti, Büyük Cayman’da yer alan Georgetown’dur.

1503’te Kristof Kolomb‘un keşfettiği adalarda yaşayan halkın çoğunluğu Afrika ve Avrupa kökenli olup çalışanların önemli bir kesimi, açık deniz taşımacılığı şirketlerinde işçidir. Başlıca ekonomik etkinlik turizmdir. Öteki ekonomik etkinlikler arasında yeşil sukaplumbağası, köpekbalığı, hindistancevizi ve kerestecilik sayılabilir. Ayrıca dokuma, yapı malzemesi, otomobil ve petrol endüstrisi de oldukça gelişmiştir.


Leave A Reply