Meyveleri ve sebzeleri birbirinden nasıl ayırt edebiliriz? Meyveler ve sebzeler arasındaki farklar nelerdir? Hangileri sıklıkla karıştırılır?
Meyveler ve Sebzeler Arasındaki Fark Nedir?
Şeftali bir meyvedir ve havuç kesinlikle bir sebzedir. Ancak bu iki ürün kategorisini ilişkilendiren Venn şemasında, oldukça büyük bir örtüşme bölgesi var. Bahçıvan veya aşçı olmanıza bağlı olarak “meyve” ve “sebze” yi farklı tanımlayabilirsiniz. Örtüşen bölgenin tam ortasında domates bulunur.
Öyleyse ne meyve ve ne sebze?
Botanik olarak konuşursak, meyve, çiçekli bir bitkinin yumurtalıklarından gelişen tohum taşıyan bir yapıdır, oysa sebzeler kökler, yapraklar ve saplar gibi diğer tüm bitki parçalarıdır. Bu standartlara göre, elma, kabak ve evet, domates gibi tohumlu büyümelerin hepsi meyvelerdir; pancar, patates ve şalgam gibi kökler, ıspanak, lahana ve marul gibi yapraklar ve kereviz ve brokoli gibi sapların tümü sebzedir.
Bununla birlikte, görünüm mutfak açısından oldukça farklı. (Botanik olarak konuşursak) meyve olan, ancak tatlıdan ziyade tuzlu olan birçok yiyecek, aşçılar tarafından tipik olarak sebze olarak kabul edilir. Buna patlıcan, dolmalık biber ve domates gibi botanik meyveler de dahildir.
Meyveye karşı sebze tartışması bazen kanunun devreye girmesi gereken ateşli bir aşamaya ulaşabilir. 1893 Birleşik Devletler Yüksek Mahkemesi davasında Nix. v. Hedden, mahkeme oybirliğiyle ithal edilen bir domatesin (daha az vergilendirilmiş) meyve olarak değil, sebze olarak vergilendirilmesi gerektiğine karar verdi. Mahkeme, bir domatesin botanik bir meyve olduğunu kabul etti.
Kaynak: pixabay.com
Yanlışlıkla Sebze Olarak Anılan Meyveler
Muhtemelen hangi yiyeceklerin meyve ve hangilerinin sebze olarak kabul edildiğine dair oldukça iyi bir fikriniz vardır, en azından mutfak açısından. Bununla birlikte, teknik olarak meyve olan birkaç bitki vardır, ancak bunlar tadı nedeniyle genellikle sebze olarak sınıflandırılır. Domates, bunun en bilinen ve tartışmalı örneğidir. Sebzelerle karıştırılan diğer yaygın meyve örnekleri şunlardır:
- Kış kabağı
- Avokado
- Salatalıklar
- Biberler
- Patlıcan
- Zeytin
- Balkabağı
- Kabak
Daha Tatlı Bir Tada Sahip Sebzeler
Sebzelerle karıştırılan birçok meyve olmasına rağmen, meyve olarak kabul edilen çok az sebze vardır. Bununla birlikte, bazı sebze çeşitleri, diğer sebzelerin çoğundan doğal olarak daha tatlı bir tada sahiptir ve tatlılarda, turtalarda ve unlu mamullerde meyvelere benzer şekilde kullanılır.
Tatlı patates turtası, yurt dışında Şükran Günü’nün geleneksel bir parçası olan bir tatlıdır. Tatlı aromalarına rağmen, tatlı patatesler aslında bir meyve değil, bir tür kök sebzedir. Benzer şekilde, doğal olarak daha tatlı bir tada sahip diğer sebzeler arasında pancar, havuç ve şalgam bulunur.
Kaynak: pixabay.com
Meyve Nedir?
Meyvelerin çoğu bir ya da daha çok çekirdek içerir. Bazen yumurtalık, döllenme olmadan da gelişebilir. Partenokarpi (döllenmeden oluşan meyveler) denen bu biçimde oluşan meyvelerde çekirdek bulunmaz (çekirdeksiz armut, mandalina ve portakal gibi). Meyvelerde yumurtalığın yanı sıra başka bitki dokuları da gelişirse, bu tür meyvelere yalancı meyve (örneğin, çilek, ananas ve incir) denir.
Meyveler, kuru ve sulu olarak ikiye ayrılabilirler: Hardalsı meyveler gibi içi tohumlu olanlar, bezelye gibi içi taneli meyvelerle sert kabuklu olanlar, kuru meyvelere örnektir. Sulu ve yenebilen meyveler ise, genellikle uzun süre yaşayan ağaçsı bitkilerde oluşurlar. Ancak, kavun ve domates gibi yılda bir ürün veren sebze meyveler, asıl sulu meyvelerden ayrı tutulmalıdırlar.
Sulu meyveler de kendi aralarında çilek gibi kabuksuz ve etli meyveler, küçük çekirdekli meyveler, sert çekirdekli meyveler ve yalancı meyveler olarak gruplandırılabilirler. Meyvenin işlevi, bitkinin çekirdeklerini ayırmaktır. Birçok meyve aynı zamanda önemli vitamin ve maden kaynaklan olduklarından, insanlar ve hayvanlar için besin maddesidirler.
Domates meyve midir sebze midir?
Kaynak: pixabay.com
Domates, bitkinin tohumlarını içerdiği için açıkça bir meyvedir. Onu bir sebze olarak görme konusundaki olağan kafa karışıklığı nereden geliyor?
Amerika Birleşik Devletleri’nde 1887 yılına geri dönmeliyiz. Amerika kanun koyucuları, ithal edilen sebzelerin meyvelerden muaf tutulduğu vergileri ödemesi gerektiğini öngören bir yasayı yeni onaylamıştı. Yani meyve ithal edenden vergi alınmayacak ancak sebze ithal edenden vergi alınacaktı. Vergiden kaçınmaya çalışan domates ithalatçıları, biyologlara ve sözlüklere dayanarak, domatesin onları tanımlayan botanik terime uyduğu için bir meyve olduğunu savundu. Hükümet ise bunu o kadar net görmedi: Domatesin tatlı olarak ya da salatalarda servis edilmesi onu sebze yaptı. Domates sırf vergi alınsın diye meyve yerine sebze olarak nitelendirildi. Botanik ile pek ilgisi olmayan bu karar, bugüne kadar sayısız tartışmaya neden oldu.
