Nadir Şah kimdir? Nadir Şah hayatı, biyografisi, dönemi önemli olaylar hakkında bilgi.
Nadir Şah; İran şahıdır (Ediverd/Kubkan (bugünkü Horasan) 1688-Fethabad 1747).
Afşar ve Celayir Türkmenleriyle çevredeki öteki aşiretleri toplayarak 1726’da Tahmasb’ın hizmetine girdi. 1722’den beri büyük bölümü işgal edilen İran ve Safevi tahtım kurtarmakla görevlendirilerek Afganlılara savaş açtı. Meşhed’i ele geçirerek Horasa serdarı oldu. 1729’da Afgan hükümdarı Eşref Şah’ın Şiraz yakınlarında ölmesi üzerine dağılan Afgan Ordusu’nu, İran’ın dışına attı. II. Tahmasb’ın kız kardeşiyle evlenerek vezirliğe ve Mazenderan, Yezd, Kirman ve Sistan bölgeleri valiliğine getirildi. Osmanlılarla savaşarak Nihavend, Hemedan ve Tebriz’i geri aldı. Herat Bölgesi’nde bulunan Afganlı Abbasiler üzerine yürüdü. Kaferkale’de yenilgiye uğradıysa da 172’de düzenlediği ikinci saldırıyla Afganlıları yenilgiye uğratarak Herat’ı ele geçirdi. II. Tahmasb’ın Osmanlılarla 10 Ocak 1732’de imzaladığı Ahmet Paşa Antlaşması’nı onaylamayarak II. Tahmasb’ı tahtan indirdi ve III. Abbas’ı İran hükümdarı yaptı. Aynı yıl Osmanlılarla yeniden savaşa girişti. 1734’e kadar İran’ın batı eyaletlerinin büyük bölümünü Osmanlılardan geri aldı.
Bundan sonra Dağıstan Seferi’ne çıktı. 1735’te Baku ve Derbent’i geri veren Ruslarla Osmanlılara karşı ittifak kurdu ve aynı yıl Arpaçay zaferiyle Osmanlılardan bir bölüm toprak alarak barış önerdi. 1734’te İngiltere’den aldığı gemilerle İran’ı donanmaya kavuşturdu. 1736’da III. Abbas’ın ölümü üzerine Mugan’da topladığı bir kurula kendisini şah ilan ettirdi. Aynı yıl Osmanlılarla İstanbul Antlaşması’nı imzaladı.
Hindistan Seferi’ne çıkarak 1738’de Kandehar, Gazne ve Kabil’i aldı. İndus Irmağı’nı geçerek 1739’da İndüs Irmağı’nın kuzeyindeki tüm bölgeleri ele geçirdi ve Delhi’ye yürüdü. Hint-Türk İmparatorluğu’nun (Babur) hazinesini de alarak buradan ayrıldı. Buhara Hanlığı’nın üzerine yürüyerek Amuderya’yı iki devlet arasında sınır yaptı. 1743’te Osmanlılarla yeniden savaşa girişerek 1744’te Kars’ı kuşattıysa da sonuç alamadı. 1745’te Devan yakınlarında kuşatılınca Kasr-ı Şirin ve İstanbul antlaşmalarına dayalı yeni bir antlaşmayı kabul etti. Artan acımasızlığı ve ülkede çıkan ayaklanmalar sırasında Afşar ve Kaçar önderleri tarafından 1747’de Fethabad’daki karargâhında öldürüldü.
