Ombudsman nedir, ne işe yapar? Ombudsmanlık mesleğinin görevi, özellikleri, Ombudsman hakkında bilgi.
Ombudsman
Ombudsman; kamu görevlilerinin işlem ve davranışlarının yasalara uygun olup olmadığını araştırmaya ve uygunluğu sağlayıcı yolları önermeye yetkili denetçidir.
Önce İsveç’te ortaya çıkan (1809-10), ardından öteki İskandinav ülkelerinde benimsenen ve daha sonra başka ülkelerde de uygulanan bu denetim sisteminde, idareyle ilgili şikâyetler bağımsız ve tarafsız bir görevli tarafından incelenir. Denetçiler parlamento, hükümet ya da devlet başkanı tarafından, bazı durumlarda da bunlar arasında işbirliğiyle seçilip atanır. Denetçilerin bazıları kamu hizmetlerinin bütün alanlarında, bazılarıysa belli alanlarda (hastaneler, mahkemeler, hapishaneler vb) yetkilidir. Geniş araştırma olanaklarından yararlanan denetçiler ulaştıkları sonuç ve çözüm yollarını idareye bildirir, ayrıca parlamentoya yıllık raporlar sunar. Bazı ülkelerde yargı organına başvurma yetkileri de vardır. Denetçilerin, yurttaşların kolayca ulaşabildiği, tarafsız ve bağımsız kişiler olması bu mekanizmaya büyük değer kazandırmıştır. Günümüzde 70 kadar ülkede değişik biçimleriyle var olan bu kurumun bunca yaygınlaşması ombudsmani teriminin doğmasına yol açmıştır. Benzer işlevleri İngiltere’de parliamentary commissioner for administration, Fransa’da médiateur denen kişiler, Japonya’da da sayıları gittikçe artan gönüllü danışmanlar yerine getirmektedir.
