Osmanlı Aydın Vilayeti haritası. Osmanlı Aydın Vilayeti ile ilgili olarak genel tarihi bilgilerin kısaca verildiği sayfamız.
1900’lü yıllarda Aydın Vilayeti Haritası
Aydın Vilayeti, Tanzimat döneminde kurulan ve Batı Anadolu’nun büyük bir bölümünü kaplayan vilayet. II. Mahmud döneminde (1808-39) Osmanlı Devleti’nin geleneksel yönetim yapısında da değişikliklere gidildi ve bütün Batı Anadolu’yu kaplayan Anadolu Eyaleti 1836’da Ankara, Hüdavendigâr (Bursa) ve Aydın müşirliklerine bölündü. Tanzimat’ın ilanından sonra da bu müşirlikler ayrı birer eyalet oldu. Aydın Eyaleti 1840’ta Aydın, Saruhan (Manisa), Menteşe (Muğla), Sığla (İzmir) ve Denizli sancaklarından oluşuyordu. Eyalet merkezi 1850’de Aydın’dan İzmir’e taşındı. 1867’de çıkarılan Vilayet Nizamnamesi ile bütün eyaletlerin adı vilayete çevrildi.
Aydın Vilayetine 1867’de İzmir, Aydın, Saruhan ve Menteşe sancakları bağlıydı. Bu yapı II. Meşrutiyet’in ilanına (1908) değin büyük bir değişikliğe uğramadı. Yalnız 1883’te Denizli yeniden sancak oldu ve vilayetin sancak sayısı beşe çıktı. Aydın Vilayeti 19. yüzyıl sonlarındaki bu en geniş döneminde 53.857 km2 alana ve yaklaşık 1.500.000 nüfusa sahipti. II. Meşrutiyet döneminde Menteşe bağımsız sancak yapılarak vilayetten ayrıl-dıysa da, 1914’te vilayetin toplam nüfusu yaklaşık 1.800.000’e ulaştı. Osmanlı Devle-ti’nin son bulmasına değin yönetim yapısını koruyan Aydın Vilayeti, Cumhuriyet’le birlikte getirilen yeni yönetim düzenlemeleri sonucu köklü değişikliğe uğradı ve bütün sancakları ayrı birer vilayet yapıldı.
