Mezapotamya Sümer mitolojisinin Ay Tanrısı Nanna kimdir? Enlil’in oğlu Sin de denilen Nanna’nın mitolojideki yeri, özellikleri, hikayesi.
Ur kentinin tanrısı Nanna’yı yüce tanrı Enlil ve Ninlil birlikte yaratmıştır. Bu efsanede Nippur kentinin tanrıçası Ninlil ile eşi Enlil arasında kuru, lan birçok bağlantı vardır. Örneğin, Enlil’in ölüler diyarı tanrılarının çeşitli biçimlerine bürünerek Ninlil’nin karşısına çıktığı ve ikisinin birleşmesiyle farklı tanrıların yaratıldığı belirtilir. Ur kenti (1, Zikkurat) MÖ 21. yüzyılda Sümer başkenti olunca, Nanna’ya aynı efsanede Enlil ve Ninlil’in doğan ilk çocuğu payesi verildi.
-
- Ay tanrısının Sümerce adları Nanna ve Dilimbabbar’dı (“oraya tek başına görkemle koşturan”)
- Akad dilinde Nanna’ya Suen ya da Sin denirdi
- Nanna’nın simgeleri hilal, boğa ve bir aydaki gün sayısını temsil eden 30 rakamıydı
- Birçok ünlü hükümdarın adında ay tanrısının adı geçerdi (örn. Naram-Sin, “Sin’in gözdesi” demekti)
- Ona tapınılan asıl kent Ur‘du
Enlil’in ilk oğlu olmasından dolayı, ay tanrısı Nanna’nın tanrılar arasında yüksek itibarı vardı. Nanna gök ilahları inana (Venüs) ve Utu’nun (Güneş) babası olarak kabul edilirdi. Baba konumundan dolayı üstün olduğuna inanılırdı.
Her üç ilah da insanların talep ve ihtiyaçlarına yardımcı olma açısından özellikle önemli sayılırdı ve yol gösterdikleri için onlara şükranlar sunulurdu.
Nanna’nın birçok farklı simgesi vardı; örneğin, hilal şeklindeki tekne ve boğa boynuzu ya da dolunayı andıran olgun meyve parçası onu temsil ederdi.
Ur’un Kent Tanrısı
Nanna, Ur kentinin tanrısıydı. Daha MÖ 3. yüzyılda canlı bir kente dönüşen Ur’u denetlerdi. Bilinen en eski başrahibeler görevlerini orada yerine getirirdi. Ur MÖ 21. yüzyılda büyük bir imparatorluğun başkenti olunca, Nanna kenti mükemmel yönettiği için tanrılar arasında yüksek bir konuma kavuştu. Devlet kuruluşları, son sığır kadavrasına varıncaya kadar kente girip çıkan her şeyi kayıt altına alırdı. Nanna’ya adak kurbanlar sunulabilmesi için büyük ölçekli sığır yetiştiriciliği gerekliydi.
Nanna’nın Biçimleri
Nanna’nın en iyi bilinen simgesi, üstüne dikilmiş halde tasvir edildiği hilaldi. Bu simge çoğu kez bir direğin üstüne takılır ve Nanna’nın orada hazır olduğunun bir işareti olarak askeri seferlere götürülürdü. Hilalin boğa boynuzunu andırması nedeniyle boğa, Nanna’nın son derece yaygın bir timsaliydi. Tasvirlerde Nanna geceleyin yıldızlar sürüsünü otlatan bir boğa gibi yer alırdı. Dolunay çoğu kez bir meyve olarak tasvir edilirdi.
