Otobüs nedir, ne işe yarar? Otobüs ilk ne zaman geliştirildi, ilk otobüsler ve gelişimi, tarihçesi ve özellikleri hakkında bilgi.
Otobüsün Tarihçesi
Otobüs, yolcu taşımakta kullanılan özitmeli büyük taşıttır. Otobüs olarak kullanılan ilk taşıt 1830 da İngiltere’de geliştirilen, buhar gücüyle çalışan bir araçtı. Benzin motorlu ilk otobüs 1895’te Almanya’da yapıldı. Bu otobüs sekiz yolcu taşıyabiliyordu. 1920’lere değin otobüsler, kamyon şasisi üzerine otobüs karoseri yerleştirilerek yapılıyordu. California’daki Oakland’da Fageol Safety Coach Company 1922’de gerçek anlamdaki ilk otobüsü yaptı. Bu otobüsün motoru önde yer alıyordu ve düşük şasisi, geniş tabanlı lastikleri ve oldukça uzun direksiyon mili vardı. Dört yıl sonra aynı şirket tavanı, yan bölmeleri ve taban şasisi özel olarak tasarımlanmış otobüsleri piyasaya sürdü.
1920’lerde ve 1930’larda benzinli-elektrikli otobüsler de geliştirildi. Bu otobüslerde arka tekerlekleri devindiren elektrik motoru için gerekli olan elektrik enerjisi, küçük bir benzin motorunun çalıştırdığı elektrik üretecinden sağlanıyordu. 1931’de, arkadan takma dizel motorlu otobüsler ortaya çıktı. 1953’te uygulamaya konan havalı süspansiyon sistemi hızla yaygınlaştı. Bu süspansiyon sisteminin başlıca üstünlüğü şasinin yerden yüksekliğinin değişken yükler altında otomatik olarak ayarlanabilmesiydi. 1954’te şehirlerarası yolculuklarda kullanılmaya başlayan iki katlı otobüsler bu alandaki en önemli gelişmelerden biri oldu. Bu otobüslerde, optimum yük dağılımını sağlamak amacıyla, havalı süspansiyon sistemiyle donatılmış altı tekerlek (bir çift önde, iki çift arkada) bulunuyordu. Otobüsün alt katına 10 yolcu ve bir sürücü koltuğu ile tuvalet ve mutfak gibi hizmet birimleri yerleştirilmişti. Üst kat ise 33 yolcu alabiliyordu.
Bir zamanlar New York kentinde yaygın olan iki katlı otobüsler daha sonra birçok Avrupa kentinde de ortaya çıktı. Bu otobüslerin manevra yeteneği oldukça yüksekti ve taşıyabilecekleri yolcu sayısına oranla görece daha az yer kaplıyorlardı. Büyük kentlerde uygulamaya konan bir başka otobüs türü de, arkada ek bir bölmesi olan körüklü otobüslerdir. Aynca, havai hattan elektrik alan troleybüsler de oldukça yaygındır.
Modern otobüslerin iki ana türü vardır; Şehiriçi ve şehirlerarası otobüsler. Şehiriçi otobüsleri düşük hızlı, bir tarafında en az iki kapısı olan, alçak arkalıklı koltuklarının ortasında ayakta çok sayıda yolcu alabilecek bir kondoru bulunan ve bagaj bölümü olmayan özel amaçlı taşıtlardır. Şehirlerarası otobüslerde ise ayakta yolculuk için yer ayrılmamıştır, büyük bagaj bölmeleri vardır; bu otobüslerde yolcuların rahatı ön planda tutulmuştur.
