Pellegra nedir, nasıl bir hastalıktır? Pellegra hastalığının belirtileri ve nedenleri nelerdir? Pellegra hastalığı hakkında bilgi.
Pellegra Hastalığı Nedir? Pellegra Nedenleri ve Belirtileri
Pellegra, niyasin adlı vitaminin yetersizliğinden kaynaklanan ve deri lezyonları ile sindirim ve sinir sistemlerinde bozukluklara neden olan hastalıktır. Bu belirtiler tıp literatüründe pellegranın üç D’si olarak bilinen klasik tabloyu oluşturur: Dermatit, diyare (ishal) ve demans (bunama).
Genellikle derinin güneş ışığına aşırı derecede duyarlılaşması sonucu başlangıç evresinde ortaya çıkan lezyonlar, kollar, bacaklar ve boynun açıkta kalan alanlarında bakışımlı (simetrik) olarak yer alır. Önceleri şiddetli bir güneş yanığını andırırsa da daha sonra kırmızımsı kahverengiye dönüşür, yüzeyi kabalaşır, pullanır. Sindirim sistemi belirtileri birbiri ardına dönüşümlü olarak ortaya çıkan ishal ve kabızlıktır; bunun yanı sıra ağız ve dilde iltihaplanma, dudaklar ve iki dudağın birbiriyle birleştiği köşelerde çatlama ve kuruyarak pullanma görülür.
Vakaların çoğunda sinir sistemi belirtileri hastalığın ilerki evrelerinde ortaya çıkar. Bu dönemde deri ve sindirim belirtileri de çok belirgindir. Bunama ya da zihinsel bozukluklar genel bir huzursuzluk ve rahatsızlık hali, zihin bulanıklığı, ruhsal çöküntü (depresyon), çevreye karşı ilgisizlik ve deliryumu kapsar. İnsanda pellegra ender olarak yalnız niyasin eksikliğine bağlı oluşur. Niyasin tedavisi sonucunda belirtilerin yalnız bir bölümünün düzeldiği görülür, buna karşılık çeşitli vitaminler içeren ilaçlar verildiğinde hastanın hızla iyileştiği saptanmıştır. Hafif niyasin yetersizliği olduğu sanılan vakalar yalnız dengeli beslenmeyle bile tedavi edilebilir.
Pellegranın nedenleri 1937’de, köpeklerde kara dil olarak bilinen hastalığın niyasin ya da niyasin amitle tedavi edildiği anlaşıldıktan sonra aydınlandı. Günümüzde gelişmiş ülkelerde dengeli beslenmeye önem verildiğinden pellegraya çok ender rastlanırsa da, nişastalı besinlerin ağırlıkta olduğu ve yeterince temel aminoasit ve vitamin alamayan toplumlarda sıklığını korur. Süt ve yumurta gibi besinler düşük miktarda niyasin içerirse de, proteinlerinde niyasin bireşimlenmesine yetecek ölçüde triptofan olduğundan pellegraya engel olur. Pellegra kronik alkolizmin bir komplikasyonu olarak da ortaya çıkabilir. Triptofan metabolizmasındaki bir bozukluktan kaynaklanan Hartnup hastalığında pellegradakilere benzer belirtiler görülür.
Kaynak 2
Pellegra; B vitamini eksikliğinden kaynaklanan hastalıktır.
ABD’li hekim Golderberger 1913-1928 arasındaki çalışmaları sonunda bu hastalığın suda eriyen ve ısı etkisiyle değişmeyen bir maddenin beslenmedeki eksikliğinden kaynaklandığını kanıtladı. 1937’de bu maddenin nikotinik asit olduğu belirlendi. Bu asidin yanı sıra mısırla beslenme sonucunda mısırdaki nikotinik asidin yanında vücudun nikotinik asidi türetebildiği bir amino asit olan tripofan da eksiktir. Nikotenik asit eksikliği deride çeşitli şekil bozukluklarından başka sindirim ve sinir sistemlerinde de bozukluklara yol açar, sindirim sistemi mukozasında iltihaplanmalar görülür. Genellikle ilkbaharda ortaya çıkar. Geçmişteki temel oluşum nedeni, savaş yıllarında insanların buğday yerine mısır unundan yapılma yiyeceklerle beslenmesiydi. Mısırda nikotinik asidin sentezlenmesi için gerekli ön maddenin bulunmaması pellegraya yol açar. Günümüzde pellagra, sindirim sistemi bozukluğu sonucunda asit emilimi olmayanlarla alkolikler gibi beslenmeleri çok eksik olan kişilerde görülür. Nikotinik asit ya da nikotinamid içeren ilaçlar ve PP vitamini pellegranın temel tedaisi oluşturur.
