Poznań Ayaklanması (1956) nedir, ne zaman ve neden olmuştur? Poznań Ayaklanması’nın amacı ve sonuçları nelerdir, hakkında bilgi.
Poznań Ayaklanması (1956)
Poznan Ayaklanması, Haziran 1956’da Polonya’da sanayi işçileri arasında baş gösteren ayaklanma. Gerek Polonya Birleşik İşçi Partisi (PZPR) yönetiminde, gerek Doğu Bloku içinde ciddi bir bunalıma yol açmış ve Polonya’da Wiadystow Gomulka önderliğinde yeni bir hükümetin kurulmasıyla sonuçlanmıştır.
Stalin‘in ölümünden (1953) sonra Polonya’ daki otoriter komünist yönetim bazı konularda daha yumuşak politikalar izlemeye başladı. Güvenlik Bakanlığı kaldırılarak önde gelen yöneticilerinin çoğu görevden alındı, bazıları tutuklandı ve 100 bin siyasal tutuklu için af çıkarıldı. Bu değişiklikler halkın daha radikal reform isteklerini kamçıladı. Ama çok sayıda tutucu Stalincinin de yer aldığı Polonya yönetimi yeni reformlara yanaşmıyordu. Bunun üzerine Poznanlı sanayi işçileri 28 Haziran 1956’da bir genel grev başlattılar. Ekmek ve özgürlük isteyen 50 bin gösterici kentte yürüdü. Çok geçmeden geniş çaplı bir ayaklanma baş gösterdi. Yerel gizli polis yetkilileri ve parti görevlileri saldırıya uğradı, bir polis linç edildi. Ertesi gün, eski bir Sovyet subayı olan Polonya savunma bakanı Konstantin Rokossovsky yerel askeri komutana ayaklanmayı bastırma emri verdi. Birkaç gün içinde 53 kişi öldürüldü, iki yüzü aşkın kişi yaralandı. Sonunda Poznan’da yeniden düzen sağlandı.
Kendiliğinden gelişen bu ayaklanma yerel düzeyde kaldığı ve sürdürülemediği halde PZPR’yi önemli politika değişikliklerine yöneltti. Birkaç ay boyunca süren parti içi tartışmalara, Kruşçev’le birlikte bir Sovyet heyetinin Varşova’ya gelmesine (19-20 Ekim 1956) ve Sovyet müdahalesi tehdidine karşın PZPR Merkez Komitesi Gomutka’yı partinin birinci sekreterliğine seçti (21 Ekim 1956).
