Son Osmanlı Mebusan Meclisi (12 Ocak 1920)

2
Advertisement

Son Osmanlı Mebusan Meclisi ne zaman açılmıştır? Meclisi Mebusan’ın açılması için yapılan hazırlıklar ve açılması hakkında bilgi.

meclisi-mebusanSon Osmanlı Mebusan Meclisi (12 Ocak 1920)

MECLİSİN AÇILMASINA HAZIRLIK

Temsil Heyeti, Meclisin açılma hazırlıklarım iki konuda yürütüyordu.

1) Meclis nerede toplanmalı?

2) Mecliste ne gibi kararlar alınmalı?

Advertisement

Meclis-i Mebusan’m, Anlaşma Devletlerinin denetiminde bulunan İstanbul’da toplanmasının sakıncalarını Amasya görüşmeleri sırasında Mustafa Kemal, Salih Paşaya anlatmış, düşüncelerini kabul ettirmişti. Salih Paşa ise bu kararı hükümete kabul ettirememişti. İstanbul Hükümeti İstanbul dışındaki bir parlementonun Temsil Heyeti’nin etkisi altma girebileceği endişesindeydi. Mustafa Kemal’in itirazlarına rağmen hükümetin isteklerine uyulması kararlaştırıldı. Meclis İstanbul’da toplanacaktı.

►Bu arada seçimler yapılıyordu. Müda-faa-i Hukuk Cemiyetinin adayları her yerde kazanıyordu. Mustafa Kemal Erzurum Milletvekili seçilmiştir.

Mustafa Kemal, Meclis-i Mebusan’dan Müdafa-i Hukuk grubunun oluşmasını ve İstanbul’a gitmemesine rağmen kendisinin Meclis Başkanı seçilmesini istemiştir.

Bunun önemi;

1) Anadolu’daki ulusal hareketin Meclis-i Mebusan’a egemen olduğu anlatılmış olacaktı.

2) Müdafa-i Hukuk grubunun öncülüğünde yurdun kurtarılması için kararlar alınacaktı

Advertisement

MECLİS-İ MEBUSAN’IN AÇILMASI

Anlaşma Devletleri, İstanbul’da kendi denetimlerinde toplanacak bir meclisin barış kararı alacağı düşüncesiyle meclis toplantısına başlangıçta karışmadılar. Meclisten çıkacak kararlara göre davranmayı uygun buldular. Meclis 12 Ocak 1920’de toplandı.

Mustafa Kemal Meclis Başkanlığı’na getirilmemiş, Müdafa-i Hukuk grubu yerine “Felah-ı Vatan” (Vatanın Kurtuluşu) grubu oluştu. Reşat Hikmet Bey de Meclis Başkanlığı’na seçildi. 28 ocak 1920’de “Misak-ı Milli” kabul edildi (Ulusal And).

NOT: Misak-ı Milli, Amasya Genelgesinden beri yapılan hazırlıkların, oluşan bilincin son Osmanlı Parlementosu’nda benimsenmesidir.

MİSAK-I MİLLİ’NİN KAPSAMI:

1) 30 Ekim 1918 tarihli Mondros Mütarekesi imzalandığı andaki sınırlar esas sınır olarak kabul edilecektir. Düşman kuvvetlerinin işgali altında bulunan, çoğunluğu Arap olan yerlerin kaderi, ora halkının serbestçe vereceği karara bağlı kalacaktır.

2) Halkın oyu ile Anavatana katılan Kars, Ardahan, Artvin için gerekirse tekrar oylama yapılacaktır.

3) Batı Trakya’nın hukuki durumu, ora halkının serbestlikle beyan edeceği oya uygun olacaktır.

4) İstanbul ve Marmara her türlü tehlikeden uzak tutulursa, boğazların dünya ticaretine açılması mümkün olacaktır.

5) Azınlıkların hakları, komşu ülkelerdeki müslüman halkın haklarının korunması koşuluyla kabul edilecektir.

6) Milli ve ekonomik gelişmemizi sağlamak amacıyla, tam bir bağımsızlık sağlanması gerekir. Kapitülasyonlar kaldırılmalıdır. Bunlar kabul edilmezse barış yapmak imkansızdır.

Advertisement

ÖNEMİ:

1) Milli ve bölünmez bir Türk ülkesinin sınırları belirlenmiştir.

2) Kongrelerde beliren ulusal isteklerin Osmanlı Parlamentosu’na yansımasıdır. Bu bakımdan Anadolu hareketinin ilk büyük siyasal zaferidir.

3) Kars, Ardahan, Artvin, Batı Trakya ve Arap topraklarında halk oylamasının yapılması önerilerek, tartışma konusu olan topraklarda, sorunların barışçı yollarla çözümünden yana olunduğu gösterilmiştir.

Misak-ı Milli’nin Sonuçları

1) Alınan kararlar, Anlaşma Devletlerini kızdırdı. İstanbul hükümetine karşı baskılarını artırdılar.

2) Ali Rıza Paşa hükümeti görevden ayrıldı, yerine Salih Paşa hükümet kurdu.

3) Kararın geri alınması için milletvekillerine baskı yaptılar. Milletvekillerini tutukladılar.

4) 16 Mart 1920’de İstanbul’u resmen işgal ettiler.


2 yorum

Leave A Reply