1840 Londra Konferansı nedenleri ve maddeleri. Londra Konferansı önemi, sonuçları hakkında bilgi.
1840 Londra Konferansı
1839 yılında Mehmet Ali Paşa yeniden ayaklandı ve Nizip Savaşı’nda Osmanlı ordusunu mağlup etti. Bu sırada II. Mahmut ölünce yerine Abdülmecit padişah oldu.
Mısır ordusunun durdurulamaması üzerine Rusya’nın Hünkar iskelesi Antlşaması’nı uygulayarak yardım gönderme ihtimali ortaya çıktı, ingiltere, Rusya’nın bölgede güçlenmesini istemediği için erken davranarak Mısır isyanını Avrupa sorunu haline getirdi. Mısır isyanı’nın görüşülmesi için 1840’ta Londra Konferansı toplandı. Konferansa ingiltere, Prusya, Rusya, Avusturya ve Osmanlı Devleti katıldı. Konferans sonucunda imzalanan Londra Proto-kolü’nün bazı maddeleri şunlardır:
✓ Suriye ve Adana valilikleri Osmanlı Devleti’ne geri verilecektir.
✓ Osmanlı Devleti’nde kabul edilen kanunlar ile Tanzimat Fermanı’nın esasları ve Osmanlı Devleti’nin imzaladığı antlaşmalar Mısır’da da geçerli olacaktır.
✓ Mısır, Mehmet Ali Paşa ve soyundan gelen kişiler tarafından yönetilecektir.
✓ Mısır valileri rütbe ve kıdem konusunda Osmanlı vezirleriyle eşit haklara sahip olacaktır.
✓ Mısır valileri Mehmet Ali Paşa sülalesi içinden padişah tarafından belirlenecektir.
✓ Mısır’da vergiler padişah adına toplanacak ve 1/4’ü İstanbul’a gönderilecektir.
✓ Belirtilen şartlara uyulmadığı takdirde Mısır’a verilen bu ayrıcalılar geçersiz sayılacaktır.
Londra Protokolü’yle;
✓ Mısır sorunu kesin olarak çözümlenmiştir.
✓ Mısır Osmanlı vilayeti olduğu halde, Osmanlı padişahının istediği kişiyi Mısır valisi yapması engellenmiştir.
✓ Mısır özerk bir eyalet haline gelmiştir.
✓ İngiltere, Mısır’da güçlü bir devlet kurulmasını engelleyerek sömürgelerine giden yolu güvence altına almıştır.
Osmanlı Devleti izlediği denge politikası sayesinde Avrupa’dan destek almayı başarmıştır.
Mısır Sorunu’nun uluslararası boyut kazanması, Rusya’nın tek başına Osmanlı Devleti üzerinde etkinliğini artırmasını engellemiştir.
Fransa, Mehmet Ali Paşa’\ı desteklediği için bu konferansa katılmamıştır.
Mısır Sorunu, Osmanlı Devleti’nin varlığını kendi gücüyle koruyamayacak kadar zayıfladığını ortaya çıkarmıştır.
Osmanlı Devleti, Mısır İsyanı sırasında Avrupalı devletlerin desteğini almak için Tanzimat Fermanı’nı ilan edilmiştir.
