İslam ve estetik ilişkisi nedir, hakkında güzel sözler. Hz. Muhammed ve güzellik, İslam medeniyetinde estetik hakkında bilgi.
İSLAM VE ESTETİK
EVRENDEKİ ÖLÇÜ VE AHENK
► Evrenin mutlak yaratıcısı Allah’tır.
“O, yeri ve göğü yaratandır.”
► Allah, yaratmasında kusursuzdur.
“Onun yaratmasında bir kusur bulamazsınız.”
► Allah, Cemal (güzellik) sıfatını hem insanlarda hem de diğer varlıklarda gösterir.
“Allah güzeldir, güzelliği sever.”
► Yarattığı her şeyi güzel yaratandır Allah.
“Allah’ın yaratması ne güzeldir.”
► O, evreni mükemmel bir düzenle yaratmıştır.
“Göğü Allah yükseltti ve dengeyi o koydu…”
► Allah, her şeye en güzel şekil verendir.
“(Allah) gökleri ve yeri yerli yerince yarattı. Sizi şekillendirdi ve şekillerinizi de güzel yaptı.”
► O, her şeyi bir ölçüye göre yaratmıştır.
“Biz her şeyi bir ölçüye göre yarattık.”
Evrendeki eşsiz düzen ve estetik anlayış, Allah’ın sıfatlarının bir tecellisidir.
İnsanlara düşen, bu estetik yapıyı anlamaya çalışıp korumaktır.
İNSAN VE ESTETİK
Evrende olduğu gibi insan da en güzel şekilde yaratılmıştır. Estetik yönü en güzel varlık olarak yaratılan insan söz, davranış, giyim kuşam gibi alanlarda bu eşsizliği göstermek durumundadır. Aynı anda ruhsal yönüyle de insan şan ve şeref sahibi kılınarak estetiği arttırılmıştır.
“Biz insanı en güzel bir biçimde yarattık.”
Biz insanoğlunu şan ve şeref sahibi kıldık.”
Bu nedenle insan kendi estetik konumunu muhafaza etmek zorundayken başkalarının da estetik yapısını hangi amaçla olursa olsun bozma hak ve yetkisine sahip değildir.
KURAN VE GÜZELLİK
Kur’an-ı Kerim,
► Taşıdığı anlam
► Ayetler arasındaki uyum
► İnananların gönlünü ferahlatan yönü
► Okunduğunda duyulan eşsiz senfoni
► Verdiği güven
► Getirdiği misaller
► Dipdiri ve canlı anlatımı vb. özellikleriyle eşsiz bir güzelliğe sahiptir.
HZ. MUHAMMED VE GÜZELLİK
Hz. Muhammed; Allah’ın güzellik sıfatının insanlar üzerinde olmasını teşvik etmiş, kendisi de buna uygun davranmıştır. Güzel giyinmeyi, saçını sakalını düzeltmeyi sever, dağınıklıktan hoşlanmazdı.
Hz. Muhammed bu konuda şöyle buyurmuştur: ” Allah güzeldir, güzelliği sever. Sizden biriniz başkasının yanına çıkmadan önce kendisine çeki düzen versin; saçını sakalını düzeltsin ve güzel bir görüntüyle arkadaşlarının yanına çıksın.”
YAŞAMDA GÜZELLİK
Yaşamda güzellik genellikle;
► sözde güzellik,
► davranışlarda güzellik, .
► iş ve üründe güzellik
şeklinde kendini göstermelidir. Sıralanan alanlarda gösterilecek hassasiyet, insanı üstün kılan şan ve şeref sahibi olma vasfının olgunlaşmasını sağlar.
“Her türlü davranışınızda dürüst davranın. Çünkü Allah dürüstleri sever.” (Bakara suresi, 195. ayet)
İSLAM MEDENİYETİNDE ESTETİK
İslam medeniyetinde estetik anlayışı; mimaride, edebiyatta, musikide, hat, tezhip, ebru ve minyatürde kendini gösterir. Tüm bu alanlarda;
► sonsuzluğu arama,
► güzeli bulma,
► anlam katma,
► insana yarar sağlama,
► tabiatı koruma,
► Allah’a yaklaşma gibi yararlar amaçlanır.
