Her zaman tartışma konusu olmuş bir konu olan Sosyal Demokrasi nedir ve ne anlama gelir? Sosyal demokrasi kavramının tarihini de kapsayan ve genel bilgiler veren yazımız.
SOSYAL DEMOKRASİ, 19. yüzyıl sonlarında ortaya çıkarak siyasal demokrasi içinde, ekonomik yaşamda liberalizmi ve toplumsal alanda sosyal adaleti amaçlayan öğreti. İlk kez 1914’te Fransa’da ortaya çıktı. 1920’de komünistlerin ayrılmasından önce, sosyal demokrat öğreti, hemen hemen tüm işçi hareketini kapsadı. Nitekim 1917 Ekim Devrimi’ne kadar Rusya’da ki komünistler de kendilerini sosyal demokrat olarak adlandırdılar.
Sosyal demokratlarla komünistler arasındaki ayrımın kesin olarak ortaya çıkışı, 20. yüzyıl başlarına rastlar. Sol düşünce içinde ilk bölünmeler, 1914’te yapılan İkinci Enternasyonal’de ortaya çıktı. Bundan sonra, gerek 1922, gerekse 1939’da yapılan toplantılarda bölünmeler sürdü. 1959’da Alman sosyal demokratlarınca açıklanan Godesberg Programı ile 1891 Erfurt ve 1925 Heidelberg programlarının ortadan kaldırılması sonunda, sosyal demokrasi Marksist temellerden tümüyle uzaklaştı.
Sosyal demokrat öğreti, karşılıklı olarak hem devletin hem de yurttaşların ödevlerini arttırır, devlete var olması gereken özgürlükler ortamını hazırlama görevini yükler. Sosyal demokrasinin temel mücadele alanı, servetin ve ulusal gelirin adil bölüşümünü sağlamak, bireyler arasındaki fırsat eşitsizliklerine ve işsizlik sorununa çözüm getirmektir. Buna göre sosyal demokrasi, temelde demokrasiyi, özgürlükçü bir ekonomik görüş çerçevesinde planlı bir ekonomik yaşamı sağlamayı amaçlar.
Günümüzde, başta İskandinav ülkeleri olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde bu adı taşıyan partiler vardır. Ancak bu partilerin izledikleri politikaların türdeşliği ve sosyal demokrasinin genel ilkeleriyle ne kadar bağdaştığı, kavramın belirsizliği dikkate alındığında, önemli bir politik tartışma konusunu oluşturur.
