Bir mimari terim olan ve yüzlerce yıldır çok farklı kültürler tarafından çok farklı biçimlerde kullanılan kemer nedir? Mimarlıkta kemer ile ilgili bilgiler.
Bir mimarlık terimidir. Yapının daire parçası biçiminde olan ve altında boşluk bırakan duvar kısmına denir. Kubbe kesitleri de kemer biçimindedir. Kemer, taş duvar örgüsünü bilen bütün milletlerde kullanılmıştır. Üçgen biçiminden başlayarak çok geniş yarım daire biçiminde olanlarına varıncaya kadar, türlü çeşitleri vardır.
Kemer iki parçadan meydana gelir: Asıl kemerle bunun dayanağı olan sütun veya duvarlar. Bunların durumuna göre de ya duvarın yansına girer (pencere kemerleri gibi), ya da duvara destek olur: (Gotik katedrallerde ve bizim camilerimizin bazı kubbe çevrelerinde görülen payanda kemeri gibi).
Kemerler, örtü veya atkı kısmının biçimine göre de çeşitlenir. İki duvar parçası yükseldikçe birbirine doğru yaklaşarak bir üçgen yapıyorsa buna üçgen kemer, kırılarak yaklaşıyorsa köşeli kemer denir. Daire, nal, mızrak ucu, sivri nal, kırma, Yumurta dilimi (iki, üç, beş), gotik, sivri kemer diye kavis kısmının çizgisine göre de çeşitlenir. Türk mimarlık eserlerinde bunlardan en çok daire, nal, sıra kemerlerle kaş kemeri kullanılmıştır. İçi dolu olan kemerlere de sağır kemer denir.
Kemer, boşluğun üstüne rastlayacak duvar kısmının ağırlığını yan duvarlara aktarır, dümdüz gidecek bir duvarda gedikler, kapı, pencere gibi boşluk yapan yerler bırakarak göze güzel görünmesini sağlar.
