Amenore nedir, adet görememe neden meydana gelir? Amenore belirtileri, tedavisi ve hakkında bilgi.
Amenore
Amenore; âdet yokluğu olarak da bilinir, kadında üreme süreci içerisinde, rahimden kaynaklanan, normal, döngüsel bir kanama olan menstruasyonun olmaması halidir.
Ergenlikle birlikte âdet görmenin başlaya-maması ya da gecikmesi birincil âdet yokluğu olarak tanımlanırken, âdet görme döngüsünün bir kez başladıktan sonra normal dışı olarak kesilmesi ikincil âdet yokluğu olarak adlandınlmaktadır. Amenore kendi başına bir hastalık olmayıp, hipotalamus, hipofiz bezi, yumurtalıklar ve rahim arasındaki karmaşık dengenin bir bozukluğunu yansıtır. Hipofiz bezi, beynin iki yarımyuvarlağı arasında, hipotalamusun yanında bulunur ve kısmen onun kontrolü altındadır. Hipofiz, gonadotropin adı verilen bir hormon ile yumurtalıkları uyararak östrojen ve progesteron adı verilen üreme hormonlarının salgılanmasını sağlar. Östrojen, rahimde aylık âdet döngüsünü düzenler ve yumurtalıktan salınan yumurta döllenmediği durumlarda, kanama dönemini başlatır. Bu süreci bozan herhangi bir etken âdet yokluğuna neden olur.
Duygusal sarsıntı, ruhsal gerginlik, korku ve ortabeyin yaralanmaları hipotalamus kökenli âdet yokluğuna neden olur. Kafatası kaidesi kırıkları ya da menenjit ya da ensefalit gibi enfeksiyonlar da hipotalamusun işlevini etkiler. Ancak sorun genellikle psikolojik ya da duygusaldır. Âdet yokluğu, bu tür rahatsızlıklardaki tek ya da en önemli belirti olarak ortaya çıkabilir. Tümörler, sistemik hastalıklar ve beslenme yetersizlikleri, hipofizin salgı düzenini bozabilir. Birincil âdet yokluğunda üreme organları küçük kalır, göğüsler gelişmez, pubis kıllanması görülmez, kas gelişimi yetersiz olur ve cücelik görülür. Tümör, harabiyet ya da kanama şoku sonucu gelişen ikincil âdet yokluğunda ise üreme organları küçülür, pubis kıllanması azalır, uyuşukluk, kilo kaybı ya da şişmanlık ile erkeksi özellikler ortaya çıkabilir. Tedavi, âdet yokluğunun altında yatan nedene yöneliktir.
Amenoreye neden olan yumurtalık rahatsızlıkları arasında, kistler, tümörler ve hormonların aşırı ya da yetersiz salgılanması sayılabilir. Üreme organlarında, hipofiz bezinin bozukluklarında ortaya çıkan değişiklikler gözlenir, ancak gelişme biçimi farklıdır.
Adet yokluğuna neden olan başka etkenler genel şişmanlık ve dölyolundaki engeller ile hamilelik, emzirme ve menopoz gibi vücudun normal durumlarıdır. Organik bir hastalıktan kaynaklanmadığı sürece, âdet yokluğu ya da seyrekliği vücut için zararlı değildir.
